Ga naar de inhoud

Wat heerst er? Nieuwste coronavariant Stratus geeft vooral keelklachten en heesheid

wat heerst er? Nieuwste coronavariant Stratus Bron: © Canva wat heerst er? Nieuwste coronavariant Stratus 

Nederland ziet opnieuw een coronagolf, dit keer veroorzaakt door de nieuwe variant Stratus (XFG). Het RIVM meldt dat inmiddels 80 tot 90 procent van de onderzochte monsters deze variant bevat. Wat zijn de symptomen, hoe besmettelijk is Stratus en wat kun je doen om jezelf te beschermen?

Wat is de Stratus-variant?

Het coronavirus muteert voortdurend om te overleven. Sinds de uitbraak in 2020 hebben we al te maken gehad met meerdere varianten, waarvan Omikron de bekendste is. De nieuwste subvariant Stratus (XFG) is sinds de zomer van 2025 dominant in Nederland en enkele andere Europese landen. Het RIVM schat dat 8 à 9 van de 10 coronabesmettingen momenteel door Stratus worden veroorzaakt.

Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) heeft Stratus een lichte extra immuun-ontwijking ten opzichte van eerdere varianten, maar dit verschil is klein. Voor de meeste mensen vormt Stratus geen groter gevaar dan eerdere varianten.

Lees hier meer over de coronavariant Stratus en lees daarna verder >>

Symptomen van Stratus

De klachten van Stratus lijken sterk op die van een verkoudheid of griep. Uit RIVM-onderzoek onder patiënten tussen juli en september 2025 blijkt dat:

  1. 73% last had van keelpijn (vorig jaar was dit 71%)
  2. Minder mensen smaakverlies rapporteerden dan in 2024
  3. De ernst en duur van de klachten vrijwel gelijk zijn gebleven

De meest gemelde symptomen zijn:

Het risico op langdurige klachten, zoals long covid, is bij Stratus aanzienlijk lager dan tijdens de beginjaren van de pandemie.

Hoe besmettelijk is Stratus?

Volgens het RIVM is het virus zeer besmettelijk, vooral voor mensen die niet gevaccineerd zijn of nog niet eerder besmet zijn geraakt.

Het aantal positieve testen steeg de afgelopen week met 21 procent ten opzichte van de week ervoor. Ook het rioolwateronderzoek laat meer virusdeeltjes zien, en de verkoop van zelftesten loopt op.

Toch is er geen sprake van een grote uitbraak: bij huisartsen werd bij ongeveer 1 op de 8 patiënten met luchtwegklachten een coronabesmetting vastgesteld.

Bescherming en voorzorgsmaatregelen

Stratus verspreidt zich via druppeltjes en fysiek contact. Deze maatregelen helpen om besmetting te voorkomen:

  • Vermijd drukke en slecht geventileerde ruimtes
  • Houd afstand en schud minder snel handen
  • Was regelmatig je handen en raak je gezicht niet aan
  • Ventileer ruimtes goed
  • Gebruik een mondkapje in volle binnenruimtes

Vaccinatie: nog steeds effectief tegen Stratus

De huidige coronavaccins zijn gebaseerd op Omikron en beschermen nog steeds goed tegen ernstige ziekte en ziekenhuisopname. Volgens hoogleraar infectieziekten Chantal Rovers (Radboudumc) is er geen directe noodzaak voor een aparte vaccinatie tegen Stratus. Mocht het virus in de toekomst verder veranderen, dan kunnen vaccins worden aangepast.

Wat te doen bij klachten?

Heb je griepachtige klachten of keelpijn?

  • Blijf thuis en vermijd contact met kwetsbaren
  • Gebruik een zelftest voor zekerheid
  • Raadpleeg een huisarts bij ernstige symptomen zoals benauwdheid
  • Houd er rekening mee dat je meestal 5 dagen besmettelijk bent na het begin van de klachten

Kortom: alert blijven, geen paniek

Hoewel Stratus in korte tijd de dominante variant is geworden, zijn de klachten vergelijkbaar met eerdere varianten. Voor de meeste mensen vormt Stratus geen groot gevaar.

Het RIVM benadrukt: blijf alert, maar paniek is niet nodig. Vooral ouderen en mensen met een zwakke gezondheid doen er verstandig aan voorzichtig te zijn.

Bronnen:

CBS, RIVM, NOS

Herken je jezelf niet in de bovenstaande klachten? Dan is het waarschijnlijk een griepje of een verkoudheid. Wat je daarbij moet doen, lees je in de onderstaande blog >>

Welke virussen heersen nu? Zo bescherm je jezelf tegen corona, griep en verkoudheid

griep-verkoudheid-corona
Bron: © Canva. Ben jij ook ziek geweest de afgelopen tijd en vraag jij je af wat het precies was?

9 oktober 2025 – Het najaar en de winter zijn de seizoenen waarin verkoudheid, griep en corona veel voorkomen. Je snottert, voelt je vermoeid en heb last van hoofdpijn. Hoe weet je welk virus je te pakken heeft en hoe bescherm je jezelf het best?

Hieronder leggen we het uit.

Verschillende virussen, verschillende symptomen

Hoewel corona, griep en verkoudheid op elkaar lijken, zijn er duidelijke verschillen. Vooral voor 60-plussers of mensen in risicogroepen is het handig om de signalen te herkennen:

  1. Verkoudheid: Meestal mild, met een loopneus, niezen, keelpijn en soms hoofdpijn. Koorts komt nauwelijks voor.
  2. Griep (influenza): Begint vaak plotseling met hoge koorts, koude rillingen, hoofdpijn, spierpijn en vermoeidheid. Hoesten kan ook voorkomen. Griep voelt vaak ineens heftig aan en kan 1 tot 3 weken duren.
  3. Coronavirus (COVID-19): Symptomen lijken op griep, maar verlies van smaak of reuk en benauwdheid komen vaker voor. Koorts en spierpijn zijn ook veelvoorkomend.

Zeker weten welk virus het is? Laat je testen, zeker als je regelmatig kwetsbare mensen ontmoet.

Steeds meer mensen melden zich ziek. Kan jij je herkennen in de onderstaande grappige video? >>

Vaccinaties: de beste bescherming

Elk najaar kun je via de huisarts terecht voor een griepprik om te voorkomen dat je de griep krijgt. Je kunt bij de huisarts terecht voor de:

  • Griepprik: Vermindert de kans op ziekte en ziekenhuisopname aanzienlijk.
  • Coronaprik: Aanbevolen voor risicogroepen; kan tegelijk met de griepprik.
  • RSV-vaccin: Nieuw voor ouderen; beschermt tegen ernstige luchtweginfecties in het najaar en de winter.

Ook gezonde volwassenen kunnen vaccinaties overwegen om kwetsbare familieleden te beschermen. Lees je van te voren goed in wat de voor- en nadelen zijn van vaccinaties om te ontdekken wat bij jou past.

Hygiëne helpt enorm

Naast vaccinaties kun je zelf veel doen om virussen buiten de deur te houden:

  • Was regelmatig je handen met water en zeep.
  • Hoest en nies in je elleboog.
  • Zet dagelijks ramen open voor frisse lucht.
  • Vermijd drukke ruimtes als je je niet fit voelt.
  • Blijf thuis bij klachten zoals koorts, hoesten of keelpijn.

Goede hygiëne verkleint de kans dat jij of anderen ziek worden.

Extra alert in het najaar

Kou en nattigheid zorgen ervoor dat luchtwegvirussen sneller rondgaan. Vooral slecht geventileerde ruimtes en drukte bevorderen verspreiding. Houd je klachten goed in de gaten en neem ze serieus, zodat je gezond blijft en anderen niet besmet.

Wat is griepepidemie eigenlijk en waar komt het vandaan? Ontdek het in onderstaande video en lees daarna verder >>

Let op: Startpagina geeft geen medisch advies. Raadpleeg bij twijfel altijd een arts of specialist.

Bronnen:

RIVM, Thuisarts

Benieuwd wat er in september vooral heerste? Lees dan snel verder >>

Wat heerst er nu in Nederland? Toename luchtweginfecties

zomergriep-wat-heerst-er-nu
Bron: © Canva. Ben jij ook benieuwd wat er momenteel heerst in Nederland?

12 september 2025 – Iedere week rapporteert het Nivel welke ziekten en klachten op dit moment veel voorkomen in Nederland. De cijfers zijn gebaseerd op huisartsenpraktijken en geven zo een goed beeld van wat er ‘heerst’. Deze week laat zien dat de luchtweginfecties toenemen en hoe staat het met de griep?

Toename van luchtweginfecties

Steeds meer mensen melden zich bij de huisarts met een acute luchtweginfectie. Dat past bij deze periode van het jaar, waarin verkoudheden vaker de kop opsteken. De meest voorkomende diagnoses zijn:

  • Een plotselinge infectie van de bovenste luchtwegen
  • Ontstekingen van de bijholten (sinusitis)

Het gaat vooral om klachten zoals keelpijn, een verstopte neus, hoesten en soms hoofdpijn of druk rond de ogen.

Lees ook: Luchtwegaandoeningen, de symptomen en behandelingen.

Toename van luchtweginfecties in het najaar

Met de overgang naar de herfst zien we traditioneel een stijging van luchtweginfecties zoals verkoudheid, griep en bronchitis. Lagere temperaturen en meer tijd binnenshuis zorgen ervoor dat virussen zich sneller verspreiden.

Bovendien speelt de verminderde luchtvochtigheid in verwarmde ruimtes een rol: de slijmvliezen drogen uit en worden gevoeliger voor infecties. Vooral ouderen en mensen met een verminderde weerstand merken in deze periode vaker klachten zoals hoesten, benauwdheid en keelpijn.

Waarom het risico juist nu groter is

Naast de seizoensinvloeden draagt ook ons sociale gedrag bij aan de stijging van infecties. Schoolgaande kinderen brengen virussen mee naar huis, terwijl drukbezochte evenementen en feestdagen extra besmettingskansen creëren.

Het is daarom belangrijk om extra aandacht te besteden aan hygiëne, voldoende ventilatie en gezonde leefgewoonten. Vaccinaties, zoals de griepprik, kunnen daarnaast kwetsbare groepen beter beschermen tegen ernstige complicaties.

Lees ook: Luchtvervuiling door vliegtuigen: wat betekent het voor jouw gezondheid?

Griepachtige klachten op laag niveau

Hoewel de eerste verkoudheden rondgaan, is er van griep nog nauwelijks sprake. Huisartsen registreerden in week 36 slechts 11 patiënten met een griepachtig ziektebeeld per 100.000 inwoners. Daarmee blijft het aantal griepgevallen op een basisniveau.

Virologische testen: geen grote virussen gevonden

Huisartsen namen in deze week 3 monsters af bij patiënten met luchtwegklachten. Daarbij werden geen influenzavirussen, RSV of andere luchtwegvirussen gevonden. Dat betekent dat er momenteel geen grote uitbraak gaande is.

Wat betekent dit voor jou?

  • Verkoudheden nemen toe, een doos tissues en extra thee zijn geen overbodige luxe.
  • Griep speelt nu nog nauwelijks een rol, al kan dat richting de herfst veranderen.
  • Geen zorgwekkende virussen aangetroffen, wat geruststellend is voor kwetsbare groepen zoals ouderen en jonge kinderen.

We schreven al eerder over de zomergriep >>

Zomergriep uitgelegd: symptomen, oorzaken en behandeling voor een gezonde zomer

zomergriep

Zomergriep wat is dit? We associëren griep meestal met koude en winter, maar ook tijdens de zomer kan griepachtige malaise toeslaan. Zomergriep vindt zichzelf vaak gevangen in mythen en misverstanden. Zo wordt vaak gedacht dat het identiek is aan de griep, wat niet zo is. Wat doe je ertegen en hoe voorkom je de zomergriep?

Wat is zomergriep?

Zomergriep, vaak aangeduid als ‘summer flu’, is een term die een reeks griepachtige symptomen beschrijft die tijdens de warmere maanden optreden. Het is eigenlijk geen griep, want het wordt meestal niet veroorzaakt door het influenzavirus. Vaak ligt een virale infectie zoals het norovirus of enterovirus ten grondslag, die de maag en darmen eerder dan de luchtwegen treft.

Symptomen van zomergriep

Denk je dat je zomergriep hebt? Typische symptomen zijn onder andere koorts, hoofdpijn en een algemeen gevoel van malaise. Sommige mensen ervaren ook maagklachten zoals diarree en overgeven, wat soms verward wordt met gastro-enteritis of buikgriep. Het is belangrijk om deze symptomen te onderscheiden van de echte griep, die doorgaans ernstige lichaamspijnen en ademhalingsproblemen veroorzaakt.

Oorzaken van zomergriep

Hoewel we vaak denken dat zomergriep simpelweg pech is die voorkomt in de warmere maanden, zijn er specifieke factoren die bijdragen aan de verspreiding ervan. Hier zijn enkele andere veelvoorkomende oorzaken van zomergriep:

  1. Virale infecties: Virussen zoals het norovirus en enterovirussen zijn vaak verantwoordelijk voor zomergriep. Deze virussen verspreiden zich gemakkelijk in drukke omgevingen en via besmet voedsel en water.
  2. Verontreinigde zwemwateren: Zwemmen in slecht onderhouden of overvolle zwembaden en natuurwateren kan blootstelling aan ziekteverwekkers vergroten. Het adenovirus kan zich bijvoorbeeld in zwembaden verspreiden.
  3. Voedselvergiftiging: Voedsel kan in de zomer makkelijker bederven door hogere temperaturen, wat leidt tot besmettingen. Onjuiste voedselbereiding of opslag kan het risico op infecties vergroten. Denk aan onvoldoende gekoeld of slecht bereid voedsel, vooral tijdens warme dagen.
  4. Veranderde eetgewoontes: Meer buiten eten, zoals barbecueën of picknicken, verhoogt het risico op blootstelling aan bacteriën en virussen als hygiëne niet in acht wordt genomen.
  5. Verminderde immuniteit: Door factoren zoals stress, vermoeidheid door reizen, of onvoldoende rust kan de immuniteit tijdens de zomermaanden verzwakken, waardoor je vatbaarder wordt voor infecties.
  6. Internationale reizen: Reizen naar gebieden met andere ziekten of besmettingen kan ook leiden tot het oplopen van zomergriep, vooral als hygiënestandaarden lager zijn.
  7. Drukke evenementen en festivals: Grote groepen mensen in een beperkte ruimte verhogen de kans op virusoverdracht, vooral als hygiëne slecht is.
  8. Kampeer terreinen en natuurlijke waterbronnen: Koken met onbehandeld water tijdens het kamperen kan leiden tot infecties.
  9. Vervoersmiddelen: Lange reizen in vliegtuigen, bussen of treinen, waar veel mensen dicht op elkaar zitten, kunnen de verspreiding van virussen bevorderen.
  10. Airconditioning systemen: In slecht onderhouden airconditioningsystemen kunnen virussen zich ophopen en verspreiden in binnenruimtes.

De tekst gaat onder de foto’s verder >>

Impact van zomergriep

Zomergriep is meestal niet levensbedreigend, maar kan aanzienlijk verstorend werken voor je dagelijks leven. Van gemiste werkdagen tot afgezegde zomerfeestjes; het is een behoorlijke domper. Bovendien loop je risico op uitdroging en andere complicaties als je de symptomen niet goed aanpakt.

Wintergriep versus zomergriep

Hoe verschilt zomergriep van de gewone (winter) griep? Simpel gezegd: het ligt aan de veroorzakers. Wintergriep wordt meestal veroorzaakt door het influenzavirus, wat zorgt voor bekende symptomen zoals hoesten, keelpijn en extreme vermoeidheid. Zomergriep daarentegen heeft vaak meer te maken met maag- en darmproblemen en komt vaker voor door veranderde gewoontes, zoals meer reizen en samenzijn tijdens de zomermaanden.

Behandelingsopties

Het behandelen van zomergriep vraagt vooral om geduld en zelfzorg. Blijf gehydrateerd, rust voldoende uit, en overweeg vrij verkrijgbare medicijnen om pijn en koorts te beheersen. Eet lichte, gemakkelijk te verteren voeding om je maag te ontzien. Als je symptomen hardnekkig zijn of verergeren, is het verstandig een arts te raadplegen om andere oorzaken uit te sluiten.

Preventiestrategieën

Hoe geniet je van die zomerse avonden zonder dat zomergriep roet in het eten gooit? Hygiënische praktijken zijn je beste verdediging. Regelmatig handen wassen, correcte voedselbereiding, en het vermijden van nauw contact met zieke personen beperken de verspreiding van de virussen die zomergriep veroorzaken. Up-to-date blijven met vaccinaties kan ook nuttig zijn, niet specifiek tegen zomergriep, maar om complicaties door andere infecties te voorkomen.

Kun je een griepprik krijgen voor zomergriep?

De griepprik die je jaarlijks kunt krijgen, is specifiek ontworpen om het influenzavirus te bestrijden. Omdat zomergriep meestal veroorzaakt wordt door andere virussen, zoals norovirus of enterovirussen, biedt de traditionele griepprik geen bescherming tegen zomergriep. Het is dus belangrijk om naast vaccinatie ook andere voorzorgsmaatregelen te nemen, zoals goede hygiëne en gezond eten, om je risico op zomergerelateerde virale infecties te verminderen.

Hoe lang duurt zomergriep doorgaans?

De duur van zomergriep varieert, maar over het algemeen duurt het vaak een paar dagen tot een week. Dit hangt af van de ernst van de symptomen en hoe effectief je in staat bent om ze te behandelen. Voldoende rust, hydratatie en eventueel gebruik van vrij verkrijgbare medicijnen kunnen helpen om sneller te herstellen. Als de symptomen langer aanhouden of verergeren, is het verstandig om medisch advies in te winnen bij je huisarts.

Zomergriep mag dan niet zo berucht zijn als zijn winterse neef, het kan een mooie zomerdag flink verpesten. Begrip van de symptomen, oorzaken en behandelingsopties zorgt ervoor dat je deze vervelende aandoening effectief kunt voorkomen en beheren. Blijf waakzaam, was je handen, en laat zomergriep je warme plannen niet verstoren.

Let op: Startpagina geeft geen medisch advies. Raadpleeg bij gezondheidsklachten altijd een arts.

Foto’s Canva

Meer over:

Tips