Bron: © Canva. Toename huidkanker - de zorgwekkende cijfers.
Huidkanker is de meest voorkomende en snelst toenemende vorm van kanker in Nederland, met jaarlijks 80.000 nieuwe gevallen. Op dit moment leven bijna een half miljoen mensen (487.867) met de diagnose huidkanker in de afgelopen 10 jaar. Ontdek meer over deze zorgwekkende cijfers.
UMCG bundelt krachten om huidkanker te voorkomen
Huidkanker is met circa 80.000 nieuwe gevallen per jaar de meest voorkomende kanker in Nederland. Jaarlijks overlijden ongeveer 1.000 mensen, veelal aan de agressieve melanoomvariant. Het groeiende aantal diagnoses vraagt om actie. Daarom tekende het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG ) onlangs, samen met 37 andere regionale partijen, een driejarig convenant onder leiding van het Nationaal Huidfonds. Dit initiatief richt zich op het voorkomen van huidkanker door verbranding door de zon te beperken. Elk deelnemende organisatie levert een bijdrage, waardoor de gedeelde inzet krachtig en effectief wordt.
Het convenant stimuleert met name samenwerking tussen ziekenhuizen, overheden, sportclubs en organisaties in Noord-Nederland. Ze willen niet alleen kennis delen, maar ook gezamenlijke projecten uitvoeren rondom bewustwording en bescherming.
Waarom neemt huidkanker zo snel toe?
De cijfers zijn alarmerend: 10 jaar geleden kregen jaarlijks zo’n 15.000 mensen de diagnose huidkanker; inmiddels zijn dat er ruim 5 keer zoveel. De grootste boosdoener? Onbeschermde blootstelling aan uv-straling. Vooral mensen die veel tijd buiten doorbrengen, zoals bouwvakkers, sporters en tuinliefhebbers, lopen extra risico. Ouderen zijn kwetsbaarder, omdat zij door de jaren heen meer zonneschade hebben opgelopen. Die opeenstapeling van schade vergroot de kans op huidkanker aanzienlijk.
De tekst gaat verder onder deze video>>
Praktische maatregelen: van schaduw tot smeerpalen
Het nieuwe convenant zet in op concrete en zichtbare acties om huidkanker te voorkomen:
- Meer schaduwplekken: Op sportvelden en parkeerterreinen worden extra schaduwrijke zones gecreëerd.
- Gratis zonnebranddispensers: Denk aan dispensers bij kinderopvang, scholen en sportlocaties, zodat insmeren laagdrempelig en vanzelfsprekend wordt.
- Gerichte voorlichting: Speciaal voor ouderen en mensen die veel buiten werken, over het belang van goede zonbescherming.
- Stimuleren van beschermende kleding: Het dragen van kleding met lange mouwen, hoeden/petten en zonnebrillen met UV-filter wordt actief aangemoedigd.
- Samenwerking met GGD en gemeenten: Voor brede educatiecampagnes die mensen bewust maken van de risico’s van de zon.
Het Nationaal Huidfonds verspreidt de boodschap ‘Geniet, maar verbrand niet’ en stimuleert Nederlanders om zonbescherming tot een dagelijkse gewoonte te maken. De noodzaak is duidelijk: zelfs op bewolkte dagen is de bescherming tegen schadelijke uv-straling vaak onvoldoende.
De drie-eenheid: weren, kleren, smeren
Duurzame gedragsverandering staat centraal. De preventieboodschap is eenvoudig, maar effectief:
- Weren: Zoek tussen 12.00 en 15.00 uur de schaduw op als de zonkracht 3 of hoger is.
- Kleren: Draag beschermende kleding, een hoed of pet, en een zonnebril met UV-filter. Kies bij voorkeur voor UV-werende kleding met een hoge UPF-waarde.
- Smeren: Breng elke twee uur royaal zonnebrandcrème met minimaal factor 30 aan – ook bij bewolkt weer. Vergeet niet opnieuw te smeren na zwemmen of zweten.
Vooral ouderen die graag buiten zijn in de tuin of op het terras, doen er goed aan deze adviezen ter harte te nemen. Zo blijft genieten van de zon veilig en verantwoord.
UMCG als expertise- en onderzoekscentrum
Het UMCG vervult een centrale rol in de zorg, het onderzoek en de vroege opsporing van huidkanker in Noord-Nederland. Zo organiseert het UMCG onder andere gratis huidchecks en informatiesessies tijdens de Nationale Huidkankerdag. Hiermee wil het centrum bijdragen aan het tijdig herkennen van verdachte plekjes en het belang van preventie blijvend onder de aandacht brengen.
Het UMCG Comprehensive Cancer Center werkt regionaal, nationaal én internationaal samen om kennis te delen en de zorg rond huidkanker steeds verder te verbeteren. In 2024 vierde het centrum zijn 10-jarig bestaan en werden er opnieuw belangrijke stappen gezet binnen de preventie en patiëntenzorg.
De tekst gaat verder onder deze video >>
Handige tips om huidkanker te voorkomen
- Check de zonkracht (UV-index): Vanaf UV-index 3 is bescherming noodzakelijk. De UV-index wordt dagelijks gepubliceerd en geeft aan hoe sterk de zonkracht is. Zelfs bij bewolking kan de UV-straling nog hoog zijn.
- Gebruik voldoende zonnebrand: De ‘regel van 7 theelepels’ helpt: 1 theelepel per arm, been, het gezicht, de borst en de rug. Zo is het hele lichaam goed beschermd.
- Bescherm kinderen extra goed: Verbranding op jonge leeftijd verhoogt het risico op huidkanker later in het leven aanzienlijk. Smeer kinderen daarom altijd goed in en zorg voor bedekkende kleding en een hoedje.
- Vermijd de zonnebank: Het Nationaal Actieplan Huidkanker raadt het gebruik van zonnebanken sterk af, omdat deze het risico op huidkanker verhogen.
- Let op schaduw en kleding: Ook onder een parasol of op bewolkte dagen kan uv-straling schadelijk zijn. Draag daarom beschermende kleding en een zonnebril met UV-filter.
- Regelmatige zelfcontrole: Controleer je huid regelmatig op nieuwe of veranderende plekjes en raadpleeg bij twijfel altijd een arts. Vroege opsporing vergroot de kans op succesvolle behandeling.
Eerder schreven wij >>
De stijgende cijfers en de druk op de zorg
25 maart 2025 – Het Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL) heeft opgemerkt dat huidkanker de meest voorkomende vorm van kanker in ons land is. De aantallen blijven stijgen, en dit legt een zware last op de gezondheidszorg.
door Brenda Timmers
Veel patiënten hebben na hun initiële diagnose regelmatige controles nodig, wat het zorgsysteem verder belast.
De tekst gaat onder het bericht verder >>
Steeds meer mensen krijgen huidkanker, recordaantal diagnoses gesteldhttps://t.co/TIGjiWyoy7
— Hart van Nederland (@HartvNL) March 25, 2025
Verschillende soorten huidkanker
- Bij 2 op de 3 patiënten met huidkanker gaat het om het basaalcelcarcinoom. Dit type kanker is een kwaadaardig plekje op de huid, maar groeit heel langzaam en zaait bijna nooit uit.
Hoewel de meeste mensen herstellen, moeten ze vaak meerdere behandelingen ondergaan.
Plaveiselcelcarcinoom en melanoom
- Een andere veel voorkomende vorm van huidkanker is het plaveiselcelcarcinoom. Deze is eveneens goed te behandelen en de vooruitzichten voor patiënten zijn gunstig.
- Daarentegen is melanoom gevaarlijker. Jaarlijks krijgen ruim 8.000 Nederlanders deze diagnose, en het kan gevaarlijk zijn vanwege de kans op uitzaaiingen.
Voorkomen en bewustzijn van huidkanker
Er is een toenemende noodzaak voor bewustzijnscampagnes en preventieve maatregelen tegen huidkanker. De Nederlandse overheid en diverse gezondheidsorganisaties moedigen regelmatig huidcontroles aan, vooral in de zomermaanden wanneer blootstelling aan zonlicht piekt.
Educatieve initiatieven benadrukken het belang van het gebruik van zonnebrandcrème en beschermende kleding om het risico op huidkanker te verminderen.
Lees ook: Vanaf welke temperatuur word je bruin?
Innovaties in de behandeling van huidkanker
Nieuw onderzoek en technologische vooruitgang bieden hoop op nog betere behandelmethoden voor huidkanker. Er zijn bijvoorbeeld nieuwe chirurgische technieken ontwikkeld die minder invasief zijn en een snellere genezing bevorderen.
Ook bieden immunotherapieën en gerichte therapieën op maat gemaakte opties die steeds vaker worden toegepast om de specifieke behoeften van patiënten te adresseren.
Moedervlek ontdekt? Check snel of het geen huidkanker is
Mensen ontdekken naarmate ze ouder worden steeds meer moedervlekken op de huid. Wat niet iedereen weet is dat achter deze onschuldig ogende bruine vlekken een potentieel gevaar schuilt: huidkanker.
- Tip: de moedervlek-checklist
Huidkanker controleren via een app
Steeds meer mensen gebruiken een app om moedervlekken en huidplekken zelf te controleren. De bekendste in Nederland is SkinVision, een app die met behulp van kunstmatige intelligentie (AI) beoordeelt of een huidplek mogelijk risicovol is.
- Wat kun je van zo’n app verwachten?
- En welke alternatieven zijn er?
- Wat doet een huidcheck-app?
Een huidcheck-app helpt je om verdachte huidplekken in een vroeg stadium te signaleren. Je maakt een foto met je smartphone, waarna de app de plek analyseert of opslaat om later te vergelijken.
SkinVision geeft bijvoorbeeld direct een risico-inschatting: laag, gemiddeld of hoog. Let op: deze apps zijn geen vervanging van een arts, maar kunnen wel helpen bij het herkennen van afwijkingen.
2 bekende apps huidkanker checken
1. SkinVision
- Ontwikkeld in Nederland
- Herkent risicovolle huidplekken met AI
- Geeft direct een risicobeoordeling
- CE-gecertificeerd medisch hulpmiddel
- Werkt met een abonnement
- Gratis via Nationale Nederlanden
2. Miiskin
- Gericht op het volgen van huidveranderingen in de tijd
- Geen risicobeoordeling, wel handig bij meerdere of moeilijk zichtbare plekken
- Herinneringen en automatische fotocomparatie
- Freemium (gratis)-model met betaalde functies
Handige hulp, maar geen diagnose!
Apps als SkinVision en Miiskin maken het makkelijker om je huid in de gaten te houden. Ze zijn vooral handig als je een groter risico loopt op huidkanker, veel moedervlekken hebt of gewoon meer bewust met je huid bezig wilt zijn.
Toch blijft het belangrijk: bij twijfel altijd naar de huisarts of dermatoloog. Een app is een hulpmiddel, geen vervanging van medisch advies.
De tekst gaat onder het bericht verder >>
Flink meer diagnoses huidkanker onder 75-plussers; dit is de mogelijke reden – Nationale Zorggids https://t.co/YCdNzhozMA #huidkanker #melanoom
— Nationale Zorggids (@Zorggids) March 25, 2025
Lees ook: Kankeratlas laat zien waar en welke kanker voorkomt
Let op: Startpagina geeft geen medisch advies. Raadpleeg bij gezondheidsklachten altijd een arts.
Bronnen:
VZinfo, IKNL