Parodontitis is een vergevorderde ontsteking van het tandvlees. Het begint bij de rand van het tandvlees dat ontstoken raakt. Het eerste stadium van zo’n tandvleesontsteking heet gingivitis. Als dit niet op tijd wordt behandeld, kan het overgaan in parodontitis.
Bij een heftige tandvleesontsteking kan het tandvlees rood en gezwollen zijn of gaan bloeden bij het tandenpoetsen. Maar het kan ook zo zijn dat je er weinig van merkt. Dat maakt parodontitis extra gevaarlijk. Hoe kun je het herkennen?
Tandvleesontsteking
Parodontitis wordt vaak laat herkend. Dat is heel vervelend, omdat deze heftige ontsteking flink wat gevolgen kan hebben. Gevolgen die bovendien niet meer terug te draaien zijn. Daarom is het zo belangrijk om – vooral op latere leeftijd – alert te zijn op parodontitis. Het draait allemaal om zorg voor je tandvlees. Een tandvleesontsteking ontstaat door bacteriën die zich aan het oppervlak van tanden en kiezen hechten. Ze vormen een kleverig laagje: tandplak. Zelfs als je niet eet of drinkt, ontstaat er tandplak in je mond.
Zo verwijder je tandplak
Door een goede tandhygiëne – dagelijks poetsen – kun je tandplak verwijderen. In het begin is het namelijk nog zacht. Maar als je het niet goed verwijdert, of als je er niet bij kunt komen met de borstel, dan zal dit tandplak verstenen tot tandsteen. Dit zit veel steviger vast aan de tanden en kiezen en krijg je met geen mogelijkheid weg door te borstelen. Omdat het poreus en ruw is, groeit er snel weer nieuw tandplak aan vast. Tandsteen kan alleen verwijderd worden met speciale instrumenten, bij de tandarts of de mondhygiënist.
Doet een tandvleesontsteking pijn?
Tandsteen is de ideale plek voor bacteriën. Omdat het vaak aan de rand van je tandvlees zit, kunnen die bacteriën je tandvlees binnendringen. Dan ontstaat makkelijk een tandvleesontsteking. Je merkt dit aan rood en gezwollen tandvlees. Ook als je bloedend tandvlees hebt, kun je ervan uitgaan dat er iets mis is. Het vervelende is: deze klachten zijn er niet altijd. Soms merk je namelijk helemaal niks, terwijl de ontsteking al flink op gang is gekomen. Echt pijn doet tandvleesontsteking zelden.
Wat is gingivitis?
Het eerste stadium van tandvleesontsteking heet gingivitis. Het komt bij heel veel mensen (kinderen én volwassenen) voor, zonder dat het wordt opgemerkt. Gelukkig heeft een tandarts of mondhygiëniste maar een klein onderzoek nodig om te zien of je tandvleesontsteking hebt. Het is daarom belangrijk om dit regelmatig te laten controleren.
Diepe pockets bij je tandwortel
Ontstoken tandvlees is natuurlijk niet gezond. Het tandvlees zorgt ervoor, samen met de vezels en het kaakbot, dat je tanden en kiezen goed blijven zitten. Tussen het tandvlees en de tandwortel is een kleine ruimte, de pocket. Die is bij gezond tandvlees hooguit 3 mm diep. Omdat het ontstoken tandvlees steeds slapper wordt, worden ook deze pockets dieper. Je kunt daar met een tandenborstel of rager niet goed bij, waardoor de bacteriën zich een weg naar het kaakbot kunnen banen. In dat geval ben je al in het stadium van parodontitis beland.
Hoe krijg je parodontitis?
Het is vreemd: niet iedereen krijgt parodontitis. Het is nog steeds niet duidelijk waarom niet. Het heeft te maken met bacteriën: we hebben allemaal verschillende bacteriën in onze mond en de ene bacterie is de andere niet. Ook gezondheid, weerstand, leefgewoonten en bijvoorbeeld medicijnen kunnen een rol spelen. Inmiddels is wél duidelijk dat roken, stress en diabetes een verhoogde kans op parodontitis geven. Het allerbeste is natuurlijk om gingivitis te voorkomen of, als je het hebt, zo snel mogelijk te laten behandelen.
Ik heb parodontitis, en nu?
Als iemand parodontitis heeft, volgt meestal een doorverwijzing naar de parodontoloog. Die stelt vast hoe ver de parodontitis is gevorderd. Als er niet tijdig wordt ingegrepen, raakt het kaakbot aangetast. Tanden en kiezen gaan dan steeds losser staan en uiteindelijk kan het kaakbot de elementen niet meer vasthouden. De parodontoloog zal de pockets meten en röntgenfoto’s maken om vast te stellen of/ in hoeverre het kaakbot is aangetast. Vervolgens zal een behandelplan worden opgesteld.