Bron: © Canva - nieuw onderzoek nachtmerries
Iedereen heeft weleens een nachtmerrie gehad. Van die intense, angstige dromen waar je zwetend en met een bonzend hart van wakker wordt. Vaak wuiven we ze weg als “het was maar een droom,” maar wist je dat nachtmerries een grotere impact kunnen hebben op onze gezondheid dan we denken?
Wat zijn nachtmerries?
Nachtmerries zijn angstige of verontrustende dromen die vaak tijdens de REM-slaap (Rapid Eye Movement) plaatsvinden. Dit is de fase van de slaap waarin onze hersenen het meest actief zijn en waarin we de meeste dromen ervaren. Nachtmerries kunnen zo intens zijn dat ze je wakker maken en soms zelfs leiden tot slapeloosheid.
Hoewel deze dromen normaal zijn en iedereen ze af en toe ervaart, kunnen ze problematisch worden als ze regelmatig voorkomen. In dat geval spreken we van een nachtmerriestoornis, een aandoening die niet alleen je slaap, maar ook je algehele gezondheid kan beïnvloeden.
- Medicatie en middelengebruik
Bepaalde medicijnen, zoals antidepressiva of bloeddrukverlagers, kunnen nachtmerries als bijwerking hebben. Ook alcohol of drugs kunnen de REM-slaap verstoren en nachtmerries uitlokken. - Gezondheidsproblemen
Koorts, migraine en slaapstoornissen zoals slaapapneu kunnen bijdragen aan het ontstaan van nachtmerries. - Ongezonde leefstijl
Een zwaar diner vlak voor het slapengaan, overmatig cafeïnegebruik of onregelmatige slaaptijden kunnen je slaapkwaliteit beïnvloeden en nachtmerries verergeren. - Stress en angst
Een van de grootste triggers voor nachtmerries is stress. Of het nu gaat om werkdruk, persoonlijke problemen of angststoornissen, je geest verwerkt deze emoties vaak tijdens je slaap. - Trauma en PTSS
Mensen die een traumatische ervaring hebben meegemaakt, zoals een ongeluk of geweld, kunnen regelmatig nachtmerries krijgen. Dit is een veelvoorkomend symptoom van posttraumatische stressstoornis (PTSS).
Verstoring van de biologische klok
Onderzoek heeft aangetoond dat regelmatige nachtmerries de biologische klok kunnen versnellen. Mensen die vaak nachtmerries ervaren, melden symptomen zoals het baden in zweet of wakker schrikken met een bonzend hart.
Dit zijn tekenen dat er meer gaande is dan simpelweg een angstige droom. De verstoring van ons natuurlijke ritme kan aanzienlijke gevolgen hebben op lange termijn.
Last van enge dromen
- Nachtmerries zijn verontrustende dromen die vaak leiden tot gevoelens van angst, paniek of verdriet. Ze komen meestal voor tijdens de REM-slaap, de fase waarin de meeste dromen plaatsvinden. Tijdens een nachtmerrie kan een persoon levendige en angstaanjagende beelden ervaren, die vaak gepaard gaan met een gevoel van dreiging of gevaar.
- Dit kan variëren van het achtervolgd worden door een onbekende tot het meemaken van een catastrofale gebeurtenis. De inhoud van nachtmerries is vaak persoonlijk en kan voortkomen uit dagelijkse stressoren, trauma’s of onopgeloste emotionele conflicten. De frequentie en intensiteit van nachtmerries kunnen sterk variëren tussen individuen.
- Voor sommige mensen zijn nachtmerries sporadisch en van korte duur, terwijl anderen regelmatig last hebben van deze verontrustende dromen. Het is belangrijk op te merken dat nachtmerries niet alleen een onschuldig fenomeen zijn; ze kunnen een indicatie zijn van diepere psychologische problemen en kunnen de kwaliteit van leven aanzienlijk beïnvloeden.
De tekst gaat verder onder de video >>
Hoe beïnvloeden nachtmerries je slaapkwaliteit?
Nachtmerries kunnen een aanzienlijke impact hebben op de algehele slaapkwaliteit. Wanneer iemand herhaaldelijk nachtmerries ervaart, kan dit leiden tot een verstoorde slaapcyclus. Dit kan resulteren in frequente ontwakingen gedurende de nacht, waardoor de persoon niet in staat is om voldoende rust te krijgen.
Het gevolg hiervan is vaak een gevoel van vermoeidheid en prikkelbaarheid gedurende de dag, wat de dagelijkse activiteiten kan bemoeilijken. Bovendien kunnen mensen die last hebben van nachtmerries angstig worden om te gaan slapen, uit vrees voor het opnieuw ervaren van deze verontrustende dromen. Dit kan leiden tot slapeloosheid of andere slaapstoornissen, waardoor een vicieuze cirkel ontstaat.
De angst voor nachtmerries kan zelfs zo intens zijn dat het de bereidheid om te slapen vermindert, wat op lange termijn schadelijk kan zijn voor de mentale en fysieke gezondheid.
Gevolgen voor de algehele gezondheid
Naast het verstoren van de biologische klok, kunnen frequente nachtmerries ook de sterftekans verhogen. De stress en fysieke symptomen die gepaard gaan met regelmatige nachtelijke angsten, zoals een beklemmend gevoel, dragen bij aan een verhoogd gezondheidsrisico. Het lichaam reageert op nachtmerries alsof het zich in een gevaarlijke situatie bevindt, wat de algehele gezondheid negatief kan beïnvloeden.
Invloed van nachtmerries op mentale gezondheid
Nachtmerries hebben niet alleen fysieke gevolgen maar beïnvloeden ook onze mentale gezondheid aanzienlijk.
Mensen die regelmatig nachtmerries ervaren, kunnen emotionele uitputting en verhoogde angstniveaus melden. Deze emoties kunnen zich opstapelen en leiden tot langdurige psychische stress, wat de kwaliteit van leven sterk kan verminderen. Onderzoeken tonen aan dat het regelmatig hebben van nachtmerries zelfs kan bijdragen aan de ontwikkeling van aandoeningen zoals depressie en angststoornissen, doordat ze het natuurlijke kalmerende effect van de slaap verstoren.
Verband met depressie
Er is steeds meer bewijs dat er een verband bestaat tussen nachtmerries en depressie. Mensen die lijden aan depressieve stoornissen ervaren vaak ook nachtmerries, die hun negatieve gedachten en gevoelens kunnen weerspiegelen. De inhoud van deze dromen kan variëren van gevoelens van hopeloosheid tot zelfverwijt, wat de symptomen van depressie verder kan versterken.
Daarnaast kunnen nachtmerries ook bijdragen aan de ontwikkeling of verergering van depressieve symptomen. Het gebrek aan kwalitatieve slaap door frequente nachtmerries kan leiden tot vermoeidheid, concentratieproblemen en een algemeen gevoel van malaise, wat allemaal bijdraagt aan een depressieve gemoedstoestand.
Het is belangrijk dat mensen die zowel nachtmerries als symptomen van depressie ervaren, professionele hulp zoeken om deze problemen aan te pakken.
Nachtmerries en posttraumatische stressstoornis
Nachtmerries zijn een veelvoorkomend symptoom bij mensen met posttraumatische stressstoornis (PTSS). Deze dromen zijn vaak gerelateerd aan het trauma dat de persoon heeft meegemaakt en kunnen zeer levendig en verontrustend zijn. Voor veel mensen met PTSS zijn deze nachtmerries een constante herinnering aan hun trauma, wat het herstelproces bemoeilijkt.
De impact van deze nachtmerries op het dagelijks leven kan enorm zijn. Ze kunnen leiden tot verhoogde angst, prikkelbaarheid en zelfs flashbacks naar het trauma tijdens het wakker zijn. Dit maakt het voor mensen met PTSS moeilijk om zich veilig te voelen in hun omgeving en kan hun vermogen om normale dagelijkse activiteiten uit te voeren ernstig belemmeren.
Tips voor het omgaan met nachtmerries
Er zijn verschillende strategieën die mensen kunnen helpen omgaan met nachtmerries.
- Een effectieve methode is het bijhouden van een droomdagboek, waarin men hun dromen opschrijft en reflecteert op de emoties die ze oproepen. Dit kan helpen om patronen te identificeren en inzicht te krijgen in de oorzaken van de nachtmerries.
- Daarnaast kunnen ontspanningstechnieken zoals meditatie of diepe ademhalingsoefeningen nuttig zijn om stress te verminderen voordat men gaat slapen.
- Het creëren van een rustige slaapomgeving en het ontwikkelen van een consistent slaapschema kan ook bijdragen aan een betere slaapkwaliteit en mogelijk het verminderen van nachtmerries.
De tekst gaat verder onder de video >>
Strategieën om nachtmerries te verminderen
Gelukkig zijn er verschillende strategieën beschikbaar om de frequentie en de intensiteit van nachtmerries te verminderen. Door ontspanningstechnieken zoals meditatie of yoga toe te passen voor het slapengaan, kunnen mensen hun geest kalmeren en de kans op het ervaren van nachtmerries verkleinen.
Ook kan slaaptherapie, zoals cognitieve gedragstherapie voor nachtmerries (CGTN), effectief zijn in het aanpakken van de onderliggende oorzaken van nachtmerries.
Hoe kun je nachtmerries verminderen?
Gelukkig zijn er verschillende manieren om nachtmerries te verminderen en je slaapkwaliteit te verbeteren. Hier zijn enkele praktische tips:
1. Zorg voor een gezond slaapritme
- Ga elke dag op dezelfde tijd naar bed en sta op dezelfde tijd op.
- Vermijd dutjes overdag, vooral in de late middag.
2. Creëer een rustgevende slaapomgeving
- Zorg voor een donkere, stille en koele slaapkamer.
- Vermijd schermen (zoals je telefoon of tv) minstens een uur voor het slapengaan.
3. Verminder stress
- Probeer ontspanningstechnieken zoals meditatie, ademhalingsoefeningen of yoga.
- Schrijf je zorgen op in een dagboek om je gedachten te ordenen.
4. Pas je leefstijl aan
- Vermijd cafeïne, alcohol en zware maaltijden vlak voor het slapengaan.
- Zorg voor voldoende beweging overdag, maar vermijd intensieve training in de avond.
5. Therapie en behandeling
Als nachtmerries een symptoom zijn van trauma of een andere psychische aandoening, kan therapie helpen. Cognitieve gedragstherapie (CGT) en beeldherstructureringstherapie zijn bewezen effectief bij het verminderen van nachtmerries.
6. Medicatie
In sommige gevallen kan een arts medicatie voorschrijven om nachtmerries te verminderen, bijvoorbeeld bij PTSS. Dit gebeurt alleen als andere behandelingen niet werken.
Wanneer moet je hulp zoeken?
Het is normaal om af en toe een nachtmerrie te hebben, maar als je merkt dat ze je dagelijks functioneren beïnvloeden of dat je bang bent om te gaan slapen, is het belangrijk om hulp te zoeken. Een huisarts, psycholoog of slaapexpert kan je helpen om de oorzaken te achterhalen en een passende behandeling te vinden.
Bronnen:
Telegraaf, psyned.nl
Eerder schreven wij >>
Heb je vaak last van nachtmerries? Dit zijn 6 veelvoorkomende oorzaken
12 juli 2022 – Heb je vaak last van nachtmerries? Van die ene vervelende en nare droom, die elke nacht weer terugkeert en waardoor je badend in het zweet wakker wordt? Dan vraag je je misschien af waarom je eigenlijk nachtmerries krijgt. Want een verstoorde nachtrust door een nachtmerrie: daar wordt niemand blij van.
Er zijn verschillende oorzaken van deze vervelende dromen. Wij hebben 6 oorzaken voor je op een rijtje gezet.
6 oorzaken:
1. Je drinkt alcohol
Hoewel je denkt dat het drinken van een ‘slaapmutsje’ helpt voor een goede nachtrust, blijkt dit volgens experts toch anders te zijn. Slaapexpert Phil Lawlor zegt tegen Huffpost dat het drinken van alcohol je in het begin helpt om te slapen. Dit verandert zodra het alcoholgehalte in je bloed daalt. Je slaap wordt volgens hem dan oppervlakkiger en je wordt vaker wakker.
Het gevolg daarvan? Meer *REM-slaap, wat levendige dromen en ook nachtmerries veroorzaakt.
TIP van Lawlor: stop ongeveer 4 uur voor het slapen met het drinken van alcohol, om nachtmerries te voorkomen.
*REM-slaap – droomslaap: Deze diepe slaapfase is genoemd naar de ‘Rapid Eye Movements’ – snelle oog bewegingen – die je tijdens deze fase maakt. Alle spieren in je lichaam zijn ontspannen. Toch zijn je hersenen en je ogen volledig actief.
2. Eten voordat je naar bed gaat – oorzaken nachtmerries
Met de tijdstippen waarop wij in Nederland eten, kan het zomaar dat je vlak voordat je gaat slapen trek krijgt. Je lekkere trek stil je vaak met chocolade, chips of snoep. Volgens Lawlor kun je dit beter niet doen als je vaak last hebt van nachtmerries. Hij zegt daarover: “je lichaam moet hard werken om voedsel af te breken en signalen naar je hersenen sturen om actiever te zijn, wat nachtmerries kan veroorzaken.” Ook kan dit eten je slaap onderbreken door nachtelijk zweten en zure oprispingen. Slaapexpert Verena Senn, die al zo’n 15 jaar onderzoek doet naar de hersenen en slaap, voegt daaraan toe dat het niet uitmaakt wat we eten. Hoe dichter we bij onze bedtijd komen, hoe harder ons lichaam moet werken om het eten te verteren als we eenmaal rusten.
3. Medicijnen
Hoe vaak je vervelende dromen hebt, wordt ook beïnvloed door antidepressiva en opioïden. Senn: “Het is niet helemaal duidelijk waarom dit gebeurt. Het verhoogde niveau van neurotransmitters, zoals dopamine, zorgt voor veranderingen in de manier waarop we dromen. Dit leidt vaak tot levendige dromen en intensere nachtmerries.”
4. Nachtmerries door angst en stress
Misschien denk je dat nachtmerries geen doel hebben, het tegendeel is waar. Ze helpen ons bij het verwerken van emoties die verbonden zijn aan negatieve ervaringen in ons leven. Zit je in een stressvolle periode? Dan is het risico op nachtmerries groter. “Angst en stress die veroorzaakt worden door traumatische of zorgwekkende situaties kunnen nachtmerries veroorzaken. Dit komt doordat je onderbewustzijn angstige gedachten verandert in een angstig en onaangenaam verhaal”, vertelt Lawlor.
Als je slaapt is er sprake van verhoogde limbische activiteit. Ons limbische systeem ligt onder de hersenkwabben en wordt gevormd door een groep hersenstructuren in de grote hersenen. Deze groep is betrokken bij onder andere emoties en de regulering daarvan, het emotionele geheugen, motivatie en genot. Senn legt uit: “Tijdens de REM-slaap verergert de verhoogde limbische activiteit, met name in het deel van de hersenen dat emoties reguleert, de emotionele intensiteit die je ervaart tijdens het dromen. Dit kan nachtmerries veroorzaken.”
Lawlor geeft aan dat voldoende slaapgebrek een remedie kan zijn, omdat dit kan leiden tot stress en nachtmerries. Hier voegt Senn aan toe dat je voor het slapen beter geen spannende boeken leest of enge films kijkt. Dit kan namelijk de vecht-of-vluchtreactie van je lichaam activeren.
5. Supplementen – oorzaken nachtmerries
Sommige mensen gebruiken het supplement melatonine om makkelijker in slaap te vallen. Dit supplement zorgt ervoor dat je slaperig wordt als het donkerder wordt, maar het kan ook zorgen voor nare dromen. “Er is geen sluitend bewijs over hoe melatonine onze dromen beïnvloed. Bij gebruik van hoge dosering melatonine kan dit voorkomen, omdat je minder kans hebt om genoeg overgangstijd tussen wakker zijn en slapen te laten,” vertelt Lawlor.
6. Slapen op je rug
Iedereen heeft een favoriete manier om te slapen. De een ligt het liefst op z’n buik, terwijl de ander vaak slaapt op de rug. Heeft de laatste optie jouw voorkeur, dan kan het goed zijn om je houding aan te passen als je vaak last hebt van nachtmerries. “Studies hebben aangetoond dat rugslapers vaker nachtmerries hebben”, zegt Lawlor “Op je rug slapen kan ademhalingsmoeilijkheden veroorzaken. Wanneer je in REM bent, kan het gebrek aan lucht een nachtmerrie veroorzaken, waarin je achtervolgd wordt, stikt of verdrinkt.”
Let op: Startpagina.nl geeft geen medisch advies. Raadpleeg bij gezondheidsklachten altijd een arts