Krijg je enorme zweethanden tijdens het autorijden? Vermijd je snelwegen, weiger je file te parkeren en doe je het liefst alles met de fiets? Misschien heb je dan wel last van rijangst. Lastige dingen in het verkeer zoals bijzondere verrichtingen, enge bruggen of bochten, leveren je helemaal stress op. Om maar niet te spreken over rode lampjes op het dashboard, help! Wat is rijangst precies en wat doe je ertegen?
Ben je bang dat je de enige bent? Wel nee, 70% van de automobilisten heeft ooit last gehad van – langdurige, tijdelijke of plotselinge – rijangst.
Wat is rijangst precies?
Het woord rijangst zegt het eigenlijk al, je hebt angst om te rijden. Als je last hebt van rijangst, rijd je liever niet in een auto. Dan krijg je waarschijnlijk al een enorm paniekgevoel bij het idee. Je kunt last hebben van een specifieke angst, zoals het niet willen inparkeren, het rijden in een file of het rijden langs het water. Sommige mensen willen zelfs helemaal geen auto (meer) besturen, zo eng vinden ze het.
Het probleem dat vaak ontstaat bij rijangst is niet alleen de rijangst zelf, ook de angst voor de lichamelijke reactie die je kan ervaren. Je kunt denken aan spierkrampen, zweetaanvallen of hartkloppingen. Dit zijn momenten dat mensen de controle verliezen en dat kan een gevoel van onmacht geven. Ook kan dan juist de paniek toenemen. Hierdoor krijg je het idee dat je angst ontwikkelt voor het rijden zelf, echter krijg je angst voor de reacties van je eigen lichaam op een situatie. Hoe dan ook, rijangst is erg vervelend en komt voor in verschillende soorten en maten. De meest voorkomende soorten rijangst zijn hieronder weergeven.
Soorten rijangst
• Rijangst door overbelasting;
• Rijangst na beladen gebeurtenis en trauma;
• Rijangst ten gevolge van faalangst;
• Rijangst routinegebrek;
• Rijangst door vaardighedentekort;
• Rijangst als bijrijder;
• Rijangst ten gevolge van verkeersagressie;
• Rijangst als gevolg van andere (angst)stoornis;
• Rijangst door paniekstoornis;
Waar komt rijangst vandaan?
Rijangst kan verschillende oorzaken hebben. Het ontstaat meestal na een incident of psychische problemen: vaak door onzekerheid. Deze onzekerheid ontstaat door onvoldoende ervaring en routine op de weg. In sommige gevallen ontstaat rijangst door een extreme vorm van faalangst of een angststoornis. Tot slot kan het liggen aan een gebrekkige rijopleiding, waardoor je niet de vereiste vaardigheden hebt meegekregen om veilig aan het verkeer deel te nemen. Meestal ontstaat dan de rijangst als je voor het eerst zelf moet rijden, zonder bijrijder. Dit probleem kan ook ontstaan als je na het behalen van je rijbewijs nog niet beschikt over een auto en daarom nooit vertrouwd bent geraakt met het verkeer.
Wat te doen tegen rijangst?
Wanneer je denkt dat je last hebt van rijangst, is het verstandig om de auto tóch gewoon te blijven gebruiken. Als je dit niet doet, bouw je niet genoeg vertrouwen op en is het mogelijk dat je rijangst alleen maar groter wordt, waardoor het extreme vormen kan aannemen. Zo kan er een vicieuze cirkel ontstaan die lastig te doorbreken is. Zorg daarom dat je regelmatig de auto instapt en het je jezelf zo comfortabel mogelijk maakt. Mocht de angst te groot worden, neem dan contact op met een rijschool. Er zijn veel gespecialiseerde instructeurs die je graag weer op (de) weg helpen.
4 tips tegen rijangst
- Erken de rijangst
- Vraag hulp
- Laat je niet gek maken
- Probeer je rijangst te overwinnen.
Erken de rijangst: het slechtste wat je kan doen is je rijangst ontwijken, uitstellen of niet erkennen. Wees er open over en confronteer jezelf met de angsten die je hebt. Het zal niet makkelijk zijn, dit is de eerste en enige stap om van je rijangst af te komen.
Vraag hulp: als je denkt dat je last hebt van rijangst, trek dan aan de bel. Je kan het vertellen aan je familie, vrienden of huisarts. Vaak merk je dat men heel fijn reageert en je helpt met je rijangst. Zo geeft je partner je bijvoorbeeld complimenten als je rijdt. Je zal zien dat dit werkt!
Laat je niet gek maken: dit is makkelijker gezegd dan gedaan, maar laat je niet gek maken. Niet door jezelf, en vooral niet door anderen. Er zijn bestuurders die (altijd) haast hebben en gaan bumperkleven – ondanks dat je niet te langzaam rijdt. Voorkom dat je je teveel gaat ergeren. Als je wat paniek voelt opkomen, let dan op je ademhaling. Door je meer bewust te zijn van je ademhaling en je aandacht te verleggen, zul je zien dat je vanzelf rustiger wordt.
Probeer je rijangst te overwinnen: overwin je angst door gewoon de auto in te stappen. Als je er zelf niet uitkomt, ga dan op zoek naar een gecertificeerde rijschool en passende instructeur. Er zijn tegenwoordig vele rijscholen die gespecialiseerde rijinstructeurs in dienst hebben. Door de speciale manier van begeleiding is de kans dat je rijangst verdwijnt groter!
Veelvoorkomende symptomen van rijangst
• Hartkloppingen;
• Zweten;
• Trillen/ beven;
• Opvliegers;
• Koude rillingen;
• Ademhalingsproblemen;
• Misselijkheid;
• Buikklachten;
• Duizeligheid of flauwte;
• Angst om zelfbeheersing te verliezen;
• Denken dat je tijdens de rit komt te overlijden.
Heb jij last van rijangst? Ga de strijd aan!
Denk je na het lezen van dit artikel dat je iemand kent met rijangst? Geef dan diegene zoveel mogelijk complimenten. Waardering geeft zelfvertrouwen! Heb je last hebt van rijangst? Wanneer je vindt dat het tijd is om er iets aan te doen, ga je de confrontatie aan met jezelf. Je moet veel moed en doorzettingsvermogen tonen, maar je wint wel je vrijheid en je mobiliteit terug.
Lees ook
Dit kun jezelf doen voor een kleine onderhoudsbeurt aan je auto. Zo bespaar je op dure kosten voor onderhoud aan je auto.
Tien tips voor de grote schoonmaak van je auto. Zo is je auto weer spik en span.