Hallo Charles,
Onder strikte voorwaarden kan het wel veilig gebeuren; maar of je dit thuis wilt uitvoeren (en of je aan de voorwaarden kunt voldoen) is een andere vraag. De voorwaarden voor veiligheid zijn:
(a) vermenging met lucht en waterdamp vermijden. Waterstof gemengd met lucht is explosief (tussen 4% en 76% waterstof kan het mengsel exploderen, zie bron 1). Die vermenging is dus het eerste dat je moet voorkomen. Het is (als je dit echt wilt gaan doen) aan te raden om het gas dat zich ontwikkelt via een slang onder water te laten ontwijken. Het opborrelende gas kun je opvangen in bijv. plastic zakken; maar hoe je dat gas in een ballon gaat stoppen (dus onder druk) is een lastige kwestie. Direct aansluiten op je reactieketel kan, maar dan mag je die maar voor een klein deel vullen-- er zal door de reactiewarmte ook waterdamp ontstaan, en die gaat jouw prachtige waterstofgas nogal waardeloos maken. En bovendien heb je dan een lage opbrengst. Zorg ook dat alle aansluitingen goed luchtdicht zijn en houd waarin je de waterstof dan ook bewaart, potdicht!
(b) laat het eerste gas dat zich vormt weglopen; dat is vermengd met de lucht die nog in je reactieketel zat en zoals vermeld wil je die vermenging voorkomen. Na 10 sec. krachtig borrelen kun je beginnen met opvangen.
(c) verdun je zoutzuur voldoende; circa 15 a 20% is sterk zat. Zo heb je ook wat minder last van warmte-ontwikkeling. Gebruik een hitte bestendig reactievat!
(d) Houd een flesje ammonia bij de hand om, wanneer je bespet mocht worden met zoutzuur, dit op veilige wijze te neutraliseren; aansluitend spoelen met veel water = onder een lopende kraan houden
(e) draag een veiligheidsbril. een gewone bril beschermt je ogen niet.
(f) zorg voor goede ventilatie en goede verlichting in de ruimte waar je werkt. Een goed verlichte werkschuur zou kunnen.
(g) denk er goed over na of jouw eigen veiligheid (en/ of die van anderen) gegarandeerd is. Om dat te testen zou je voordat je zo' n grote hoeveelheid gaat maken als jij aangeeft, eerst eens een klein zakje met waterstof kunnen maken; met een paar gram zink en een reageerbuisje, voor 1/4 gevuld met 15% zoutzuur.
(h) ijzer- of zink (stukjes of vijlsel) ontwikkelt beter waterstof dan aluminium. de reden: Aluminium is vaak bedekt met een oxidehuidje (waardoor het niet 'roest'). PAS OP -- als je vijlsel gebruikt gaat de reactie sneller, dus test eerst hoe weinig je nodig hebt en begin met niet meer dan een mespuntje (1 gram).
- Bronnen:
-
Chemiekaarten 12e editie/ Waterstof...