Hét vraag- en antwoordplatform van Nederland

Waarom is pompoensoep correct gespeld?

Mij is geleerd, dat als het eerste woord van een samenstelling alleen een meervoud op -en of -n heeft, je -en of -n toevoegt. Maar bij pompoensoep is dat niet het geval. Ook paddenstoelensoep en tomatensoep zijn correct gespeld. dus ik heb geenideeweetjijhet?

Verwijderde gebruiker
10 jaar geleden
in: Taal
1.7K
SimonV
10 jaar geleden
Goeie vraag! Je hebt gelijk:
Hoofdregel:
Je schrijft de tussenletters -(e)n- als het éérste deel een zelfstandig naamwoord is met alléén een meervoud op -en of -n. Dus: bejaardenflat, kattenbak, eikenboom, krantenkop Uitzondering:
1.Je schrijft geen tussenletter wanneer het eerste deel een zelfstandig naamwoord is met een meervoud op -s (of op -(e)n en -s). Dus: groentesoep (groentes en groenten), ruimtegebrek, secondewijzer
Andere uitzonderingen:
2.Het eerste deel is de enige in z'n soort: zon, koningin, maan, Dus: maneschijn, zonnescherm, Koninginnedag, Onze-Lieve-Vrouwekerk
3.Het eerste deel van de samenstelling heeft geen meervoud: tarwe, rogge Dus: tarwebrood, roggebrood, erezaak, eremedaille
4.Het eerste deel van de samenstelling is:
1.een bijvoeglijk naamwoord: rodekool, platteland, hogeschool
2.een werkwoord: huilebalk, spinnewiel, knorrepot
3.een versterkend woord: beregoed, reuzeplan,
5.Het woord is geen samenstelling (maar een versteende uitdrukking). bullebak, duimelot, apekool, kattebelletje (briefje), ruggespraak, schattebout, madelief, spillepoot, zinnebeeld Dan zou het toch pompoenENsoep moeten zijn...
SimonV
10 jaar geleden
O nee, de oplossing staat erbij...

Heb je meer informatie nodig om de vraag te beantwoorden? Reageer dan hier.

Antwoorden (2)

Het antwoord op de vraag is dat er geen spelfout in het woord staat, en in dat opzicht is het niet fout. Maar volgens de nieuwe taalregels is het correcte woord voor dit gerecht "pompoenensoep". Want pompoen heeft maar één meervoud en dat is pompoenen.
Vroeger ging je uit van de hoeveelheid om te bepalen of het zelfstandige naamwoord in enkelvoud of in meervoud gebruikt moest worden in een samengesteld woord. Voor soep heb je over het algemeen maar één pompoen nodig, dus was het pompoensoep. Van erwten en tomaten heb je meerdere exemplaren nodig, daarom werd dat en is het nog steeds erwtensoep en tomatensoep.
(Lees meer...)
Amadea
10 jaar geleden
Verwijderde gebruiker
10 jaar geleden
Amadea, je antwoord klinkt logisch maar heb je er een bron voor? Ik weet het zelf ook niet dus een bron zou fijn zijn :)
Amadea
10 jaar geleden
Na een tijd zoeken vond ik wel een wetenschappelijk geschrift over dit fenomeen, maar geen begrijpelijke uitleg (iets met stamallomorfie) waarom het toch pompoensoep zou zijn.
Zie http://lib.ugent.be/fulltxt/RUG01/001/298/040/RUG01-001298040_2010_0001_AC.pdf
Amadea
10 jaar geleden
Op smulweb staan in elk geval vijf recepten onder pompoenensoep: http://www.smulweb.nl/recepten/pompoenensoep en er zijn nog heel veel meer soeprecepten te vinden waarin het zo heet. Ook in het volgende Trouw-artikel wordt pompoenensoep geschreven: http://www.trouw.nl/tr/nl/4332/Groen/article/detail/3482866/2013/07/27/Waarom-wij-boeren-zo-gehecht-zijn-aan-insecten.dhtml
Taalkundig bewijs kan ik echter niet leveren...
Verwijderde gebruiker
10 jaar geleden
Hoe zit het dan met aardappelsoep waarvan de basis aardappelen is...
http://www.okokorecepten.nl/recept/soep/aardappelsoep/
Amadea
10 jaar geleden
Daar is de regel van toepassing dat woorden die een dubbel meervoud kennen in een samenstelling in enkelvoud blijven staan. Aardappels en aardappelen bestaan beide. Dus aardappelsoep. En bijvoorbeeld ook lades/laden: ladekast.
Verwijderde gebruiker
10 jaar geleden
Aha...zit dat zo...
Een of meer zelfstandige naamwoorden kunnen samen een nieuw woord vormen, een samenstelling. Meestal gebeurt dat door die zelfstandige naamwoorden naadloos aan elkaar te 'plakken'. Voorbeelden: grasland, tafelkleed, keukenstoel. Soms horen we echter nog een of meer klanken (tussenklanken) tussen het eerste en het tweede zelfstandig naamwoord: eiergerecht, parlementsgebouw, sigarettenaansteker enzovoort.

Het woord 'pompoensoep' wordt zonder tussenklank uitgesproken, en daarom wordt die ook niet geschreven. De spelling volgt de uitspraak. Dus het blijft pompoensoep.
Andere voorbeelden van samenstellingen zonder tussenklank zijn 'boekhandel', 'appeltaart' en 'kipburger'.

Met dank aan Taaladvies die me hierover per e-mail informeerde.
(Lees meer...)
SimonV
10 jaar geleden
Amadea
10 jaar geleden
Bij appeltaart is het ook weer zo dat je zowel appels als appelen als meervoud kunt gebruiken.

Weet jij het beter..?

Het is niet mogelijk om je eigen vraag te beantwoorden Je mag slechts 1 keer antwoord geven op een vraag Je hebt vandaag al antwoorden gegeven. Morgen mag je opnieuw maximaal antwoorden geven.

0 / 2500
Gekozen afbeelding