Hét vraag- en antwoordplatform van Nederland

Wat bedoelt men met een één-tweetje? En wat betekent appeltje-eitje?En waar komen deze (nieuwe?) uitdrukkingen vandaan?

Verwijderde gebruiker
15 jaar geleden
in: Taal
8.2K

Heb je meer informatie nodig om de vraag te beantwoorden? Reageer dan hier.

Het beste antwoord

Appeltje-eitje is een uitbreiding van het al langer bestaande (dat is een) eitje in de betekenis 'iets makkelijks, iets wat je zo even doet' (zoals in 'O, dat is een eitje!'). Appeltje-eitje is een heel jonge uitdrukking; Van Dale neemt haar voor het eerst op in de veertiende druk (2005); het lijkt erop dat het aan het einde van de jaren negentig algemeen in gebruik is gekomen. Er zijn aanwijzingen dat appeltje-eitje al aan het einde van de jaren zeventig werd gebruikt (in elk geval in Amsterdam).

De uitbreiding met appeltje is vrijwel zeker te danken aan het bestaan van voor een appel en een ei (dat al in de achttiende eeuw voorkomt). De betekenissen 'voor weinig geld' en 'makkelijk, een kleinigheid' liggen immers niet zo ver uit elkaar. Uitdrukkingen worden vaker versterkt door er iets aan toe te voegen; een eitje klonk sommigen misschien niet 'stevig' genoeg in de oren.

Over de herkomst van een eitje zijn de naslagwerken overigens niet helemaal duidelijk. Er zijn een aantal uitdrukkingen die betekenen dat iets een kleinigheid is (een fluitje van een cent, een koud kunstje, een abc'tje). De bekendste is waarschijnlijk een peuleschil. Mogelijk is een eitje hier een variant op; het zou een verkorting kunnen zijn van een zacht eitje. Volgens het Woordenboek der Nederlandsche Taal is een zacht eitje "een schijnbaar lastige, maar voor een bepaald persoon zeer lichte taak". Het Groot Uitdrukkingenwoordenboek van Van Dale (2006) schrijft over een zacht ei: "een sul, een doetje. Ook de verkleinvorm wordt gebruikt: een zacht (of zachtgekookt) eitje. Meestal wordt hier een man mee bedoeld en wordt het achter zijn rug om gezegd. Vaak wordt alleen 'ei(tje)' gezegd. Maar het kan ook gaan om een heel eenvoudig klusje: dat is een zacht eitje: 'dat doe ik zo'."

F.A. Stoett vermeldt ook de zegswijze eieren (of appelen) kiezen voor zijn geld: "in plaats van het geld, dat men vordert of te vorderen heeft, eieren of appels, d.i. naar het vroeger taalgebruik, dingen van weinig waarde kiezen; bij uitbreiding: zich met minder tevredenstellen dan men aanvankelijk eischte: t.w. om althans iets te krijgen". Tegenwoordig wordt alleen eieren voor zijn geld kiezen gebruikt, maar misschien heeft appelen voor zijn geld kiezen ook invloed gehad op appeltje-eitje. Volgens Stoett kun je bovendien niet alleen een appeltje met iemand te schillen hebben, maar ook een eitje met iemand te pellen hebben. Appels en eieren worden kennelijk van oudsher al met elkaar in verband gebracht.
(Lees meer...)
Verwijderde gebruiker
15 jaar geleden

Andere antwoorden (1)

Een een-tweetje is eigenlijk een voetbalterm. Bij een een-tweetje speel je de bal naar een andere speler, je rent naar voren, en krijgt de bal weer terug om te kunnen scoren. Je gebruikt de hulp van een ander om (samen) een goede kans te creeeren. Deze term is in het dagelijks leven gekomen voor analoge situaties.
(Lees meer...)
Verwijderde gebruiker
15 jaar geleden

Weet jij het beter..?

Het is niet mogelijk om je eigen vraag te beantwoorden Je mag slechts 1 keer antwoord geven op een vraag Je hebt vandaag al antwoorden gegeven. Morgen mag je opnieuw maximaal antwoorden geven.

0 / 2500
Gekozen afbeelding