Hét vraag- en antwoordplatform van Nederland

Waarom waren rond 1990 studenten in Nederland vrijgesteld van militaire dienstplicht?

Als je rond 1990 niet het leger in wilde, en je had de middelbare school afgerond op een hoog genoeg niveau, kon je je inschrijven voor een universitaire studie of een hbo-studie om de militaire dienstplicht te ontlopen.

Ik vraag me af waarom de regering hiertoe ooit heeft besloten. Het lijkt mij op het eerste gezicht oneerlijk, maar misschien waren er redelijke argumenten voor.

Picture for question
Antoni
een maand geleden
Amadea
een maand geleden
Dat was geen vrijstelling maar uitstel. Want na het afstuderen werd men al snel opgeroepen.
Ikhebgeenidee
een maand geleden
Waarom denk jij dat ze waren vrijgesteld?
KleinDuimpje
een maand geleden
Na de val van de Berlijnse muur (eind koude oorlog) is de verandering ontstaan.
Ikzelf ben afgestudeerd in ‘92. Mijn vriendengroep ook rond die periode. De één een paar jaar eerder en de ander wat later. De één heeft wel nog gediend en de ander weer niet. Wel heeft iedereen eerst zijn HBO afgemaakt. Dus die waren ouder dan 18 jaar.
Iedereen van ‘92 en later heeft de dienstplicht niet gedaan, omdat toen al geen verplichting meer was.
Dit is puur mijn ervaring binnen mijn groep.
Deze bron vertelt meer: https://zoek.officielebekendmakingen.nl/kst-34764-3.html
Antoni
een maand geleden
@Ikhebgeenidee, ik geef mijn eigen vermoedens nog niet door, want ik wil de mogelijke antwoorden niet beïnvloeden.
tinus1969
een maand geleden
Het volgen van onderwijs leidde tot uitstel, maar officieel niet tot afstel. Je moest na het afronden van je opleiding alsnog in dienst. Dat was iig al sinds de jaren 60 zo. In de praktijk kwam van uitstel vaak afstel, en werden universitaire studenten na hun studie niet meer opgeroepen, maar dat was geen recht of regel. Ex-studenten werden vaak niet meer opgeroepen omdat ze na hun studie vrijstelling kregen op een andere grond. Zoals bv getrouwd zijn/kinderen hebben.
ronron1212
een maand geleden
@KleinDuimpje de dienstplicht bestaat nog steeds er wordt alleen niemand meer opgeroepen.
De Nederlandse krijgsmacht bestaat uit beroepspersoneel. Toch is er in Nederland nog steeds een dienstplicht voor mensen vanaf 17 tot 45 jaar. Maar het ministerie van Defensie roept dienstplichtigen niet meer op. Er zijn ook geen plannen om dat weer te gaan doen. Ook niet vanwege de oorlog in Oekraïne.
https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/defensiepersoneel/dienstplicht
LeonardN
een maand geleden
@Antoni Ik lees de vraag van Kleinduimpje anders dan dat jij er op antwoord. Waarom denk jij foutief, dat er toen mensen werden vrijgesteld? Het argument dat je uitstelt om te kunnen studeren lijkt me redelijk. Als je leert op een hoog niveau zal een 1 jaar ertussen voor velen zorgen dat ze een soort flow kwijtraken, of voor anderen dat ze daarna wellicht niet meer doorstuderen. "kon je je inschrijven voor een universitaire studie of een hbo-studie om de militaire dienstplicht te ontlopen."
Dat is een nogal negatieve kijk op de zaak. Even een (minstens) vierjarige opleiding gaan doen om een +/- een jaar dienst PROBEREN te ontlopen, die je eigenlijk (op dat moment voor je idee) enkel opschort/uitstelt... Maar goed, je moet dus eerst weten dat het om uitstel ging (in theorie) om je vraag gerichter te krijgen. Zeker in de begin jaren negentig, zou het wat onhandig zijn om de mensen die uitstel hadden gekregen nog een paar jaar later op te roepen terwijl ondertussen al, alle 18-jarigen opschorting kregen.
Dan zou je dus een lichting dienstplichtigen krijgen van mensen in een ondertussen beroepsleger, puur om aan een soort "eerlijkheidsgevoel" te voldoen, of een bureaucratische maatregel te vervullen.
ronron1212
een maand geleden
@LeonardN Maar sinds 1 mei 1997 is de opkomstplicht uitgesteld. Dus dat was niet begin jaren 90
LeonardN
een maand geleden
Ik bedoel dan dus ook:
Iemand wordt in 1993 opgeroepen
Krijgt uitstel, want gaat studeren
Is in 1997 klaar met studie, dus ondertussen in de nieuwe situatie. Zo kan je ook een situatie vinden voor iemand in 92 en vast ook in 91 en 90. Langere studie/studietijd. Gegeven dat zal niet voor elke persoon gelden die in de begin jaren 90 uitstel kreeg, maar voor een heel aantal.
ronron1212
een maand geleden
Ja dat klopt daar is toen ook veel ophef over geweest
KleinDuimpje
een maand geleden
Klopt als een bus ronron1212.
Daarom staat in mijn reactie nergens dat de dienstplicht is afgeschaft. Er staat dat de verplichting (om je na je studie te melden) toen al wegviel.
KleinDuimpje
een maand geleden
https://www.internetconsultatie.nl/dienstplicht/document/2271 Bij mijn eerste reactie is een bron dat in 92 al een verandering was.
Hierboven idem.
En, ik reageer gewoon uit ervaring, meer niet.
Het precieze hoe, wat en waarom, heb ik me niet mee beziggehouden.
Nogmaals, alle jonge mannen uit mijn afstudeerjaar ‘92 zijn niet meer opgeroepen.
LeonardN
een maand geleden
AI dus neem het voor wat het waard is: "
In 1992 werd de dienstplicht in Nederland opgeschort door minister Leo Delcroix, wat betekende dat er geen nieuwe dienstplichtigen meer werden opgeroepen. De laatste dienstplichtigen van vóór deze opschorting zwaaiden in 1995 af. Hoewel de dienstplicht wettelijk nooit volledig is afgeschaft, is de opkomstplicht sinds 1 mei 1997 uitgesteld, waardoor niemand meer wordt opgeroepen.
1992: De dienstplicht werd opgeschort, waardoor er geen nieuwe lichtingen meer werden opgeroepen.
1995: De laatste dienstplichtigen die vóór de opschorting waren opgeroepen, rondden hun diensttijd af.
1997: De opkomstplicht werd officieel uitgesteld. Sinds 1 mei 1997 is de Nederlandse krijgsmacht niet langer gebaseerd op dienstplichtigen.
Moderne krijgsmacht: Sindsdien bestaat de Nederlandse krijgsmacht uit uitsluitend vrijwillige beroepsmilitairen.
"
ronron1212
een maand geleden
Iedereen voor dienstplicht krijgt nog steeds een brief zowel mannen als vrouwen.
Antoni
een maand geleden
Dank voor jullie reacties, allemaal! In de toelichting schreef ik "Ik vraag me af waarom de regering hiertoe ooit heeft besloten." Het gaat mij dus niet specifiek om de tijd rond 1990, maar ik kan me herinneren dat de regel in die tijd bestond. Ik ben nog steeds benieuwd naar het antwoord. Misschien is er een Memorie van Toelichting te vinden bij de wet die dit regelde, ergens in de twintigste eeuw? In een Memorie van Toelichting zijn vaak de argumenten voor nieuwe wetgeving terug te vinden.
tinus1969
een maand geleden
@Antoni zie mijn eerdere reactie. Er was geen speciale regel voor studenten, maar een algemene regel dat je eerst je opleiding af kon maken - of dat nou de ambachtsschool was of universiteit. En van dat uitstel kwam vaak maar niet altijd afstel.

Heb je meer informatie nodig om de vraag te beantwoorden? Reageer dan hier.

Geef jouw antwoord

Het is niet mogelijk om je eigen vraag te beantwoorden Je mag slechts 1 keer antwoord geven op een vraag Je hebt vandaag al antwoorden gegeven. Morgen mag je opnieuw maximaal antwoorden geven.

/
Geef Antwoord
+
Selected image

Het beste antwoord

In het Parool van 2 september 1982 vond ik de volgende informatie:

Omdat het aantal dienstplichtigen als gevolg van de bevolkingsontwikkeling terugliep werd vrijstelling van dienstplicht moeilijker. Vanwege het grote overschot aan dienstplichtigen van de jaren hiervoor had dat geleid tot een zeer ruim vrijstellingsbeleid, bijvoorbeeld vanwege onmisbaarheid in bedrijf of wegens studie. Dit vertelde de toenmalige minister van defensie op een themamiddag "Dienstplicht, een maatschappelijke ongelijkheid".

Het vrijstellingsbeleid was dus gebaseerd op het grote overschot aan potentiële dienstplichtigen.
(Lees meer...)
Amadea
een maand geleden
Antoni
een maand geleden
Veel dank voor je antwoord! Overigens heb ik altijd gedacht dat de vrijstelling alleen gold voor (aankomende) hbo-studenten en academici, maar ik begrijp intussen dat deze gold voor alle (vervolg)opleidingen. Het oneerlijke dat ik noem in de toelichting bij mijn vraag is dus niet aan de orde geweest.
Deel jouw antwoord

Het is niet mogelijk om je eigen vraag te beantwoorden Je mag slechts 1 keer antwoord geven op een vraag Je hebt vandaag al antwoorden gegeven. Morgen mag je opnieuw maximaal antwoorden geven.

/
Geef Antwoord
+
Selected image
logo van Kompas Publishing

GoeieVraag.nl is onderdeel van Kompas Publishing