Hét vraag- en antwoordplatform van Nederland

Hoe betrouwbaar is de geschiedenis?

Hiermee bedoel ik, hoe weten we dat wat in de geschiedenisboeken staat, ook daadwerkelijk waar is?
Men neemt zo veel aan, maar wat weet men nou eigenlijk?

Ik kan me voorstellen dat er mensen zijn geweest die 'geschiedenis wilde schrijven', en dat dan dus ook letterlijk gedaan hebben.

Zijn er instanties die de geschiedenis op betrouwbaarheid toetsen?

Verwijderde gebruiker
14 jaar geleden
3K

Heb je meer informatie nodig om de vraag te beantwoorden? Reageer dan hier.

Het beste antwoord

Niet, eigenlijk.
" History is not what happened, but what historians wanted us to remember."
Sommige dingen zijn zolang geleden dat ze nauwelijks meer te controleren zijn, maar meer recente gebeurtenissen kunnen we vrij duidelijk van aantonen dat de tijd en plaats en omstandigheden waarin de gebeurtenissen zijn opgetekend, duidelijk invloed hebben op de informatie die wordt doorgegeven. Reken maar dat de geschiedenisboekjes heel anders over de tweede wereldoorlog zouden spreken als Duitsland gewonnen had - dan waren verzetsmensen nu geen helden maar terroristen, bijvoorbeeld. Truth is in the eye of the beholder.
Het is echter het enige dat we hebben en daar zullen we het mee moeten doen. De kunst is geschiedkundige gebeurtenissen in hun historische context te plaatsen en te kijken welke invloed die op 'de waarheid' zou kunnen hebben gehad.
(Lees meer...)
Verwijderde gebruiker
14 jaar geleden
Verwijderde gebruiker
14 jaar geleden
Ernstig waar, maar het ligt er ook maar aan wat je als betrouwbaar aanduidt. Veel feitelijke gegevens zijn heel zeker: dat op 14 juli 1789 de Bastille werd bestormd, is gewoon een feit. Geschiedenis is echter geen natuurkunde. Waarom de Bastille werd bestormd, en of het goed of slecht was, daarover kun je eindeloos blijven praten.
En inderdaad: vooral 'morele oordelen' over de geschiedenis (de slavernij was slecht, alle mensen in het verzet waren helden, het kolonialisme was verderfelijk etc etc etc) zijn nogal aan mode onderhevig.
Hierbij moet worden opgemerkt dat historici hun best doen om objectiever en genuanceerder te zijn dan het collectieve oordeel van de gemiddelde Nederlander, en hun oordelen te onderbouwen. (Je zult zelden een goed geschiedenisboek vinden dat een homogeen oordeel uitspreekt.) Dat lukt echter natuurlijk nooit helemaal. Lees geschiedenisboeken dus altijd kritisch en gebruik je eigen hersens. Maar dat geschiedenisboeken 'volstrekt niet betrouwbaar' zijn is ook weer niet waar.
Verwijderde gebruiker
14 jaar geleden
Helemaal mee eens. Feiten kloppen in de regel wel of redelijk, interpretaties en heroiek met een korreltjes zout nemen / in de tijdgeest plaatsen.
Verwijderde gebruiker
14 jaar geleden
Vooral heroiek met een korreltje zout nemen. Interpretaties serieus nemen, maar wel kritisch beschouwen, eens over nadenken, vergelijken met andere intepretaties... Interpretaties zijn er juist om het over te hebben, en er is geen enkele goede historicus die ooit heeft beweerd dat hij de enige, juiste intepretatie gaf.

Andere antwoorden (8)

De boekjes zijn even betrouwbaar als de historici die ze schrijven. En dat die best gekleurd kunnen zijn is inmiddels wel bewezen. Objectiviteit bestaat niet.
Zelfs op het levenswerk van prof. L. de Jong over de 2e wereldoorlog is discussie.
Kortom, ze doen hun best, maar het is mensenwerk.
En, hoe langer geleden, hoe moeilijker te toetsen.
(Lees meer...)
AWM
14 jaar geleden
Verwijderde gebruiker
14 jaar geleden
Die boekenserie heb ik hier ook staan, maar eigenlijk nog nooit ingekeken..
Verwijderde gebruiker
14 jaar geleden
Volgens mij zit er hier iemand die denkt dat geschiedenis DE waarheid is ; al die minnetjes moeten toch ergens op slaan ?? Het antwoord klopt voglens mij als een bus.
AWM
14 jaar geleden
Ah joh, de waarheid is niet altijd leuk.
En ik spaar minnetjes!
Verwijderde gebruiker
14 jaar geleden
@Antwoordman: Wat ga je ermee doen als je er veel hebt? En kun je ook ergens zien hoeveel je er al gespaard hebt?
AWM
14 jaar geleden
Nee, da's wel jammer.
Moeten ze eens wat op verzinnen bij GV. Bijvoorbeeld dat je avatar steeds kleiner wordt, of zoiets :)
Geschiedenis is onbetrouwbaar. Het is mix-up van wat logischerwijs is gebeurt gecombineerd met de gekleurde waarheid van de bron en de interpretatie van de auteur van het boek.
(Lees meer...)
Verwijderde gebruiker
14 jaar geleden
Zie voor van de beschrijving van de geschiedenis van de geschiedenis deze link;

Toegevoegd op 21-06-2009 14:39:38
Elke geschiedenis heeft een geschiedenis. Een historicus moet bepalen in welke taal hij over het verleden schrijft. De tijd bepaald voor een groot deel hoe de geschiedenis geschreven wordt. De relatie tussen geschiedenis en politiek speelt een rol. Machthebbers en instanties gebruiken geschiedenis. Vorsten en naties hebben geschiedenis laten schrijven met een politiek doel. De geschiedenis raakte vanaf de 19e eeuw ook in het vaarwater van de moderne politieke en ideologische tegenstellingen. De geschiedenis raakte verzuild. Men heeft altijd geloofd in de functie van geschiedenis. Het zoeken naar de waarheid stond centraal. Waarheidsaanspraken lopen als een rode draad door de geschiedenis. Historiografie verteld het verhaal van de vergaring van ware gegevens en gecontroleerde kennis. Historici zijn altijd bezig om de waarheid veilig te stellen. Geschiedenis werd door voorgangers gevormd tot een wetenschappelijke discipline. Niet alleen opvattingen over het verleden, maar ook het creeren van infrastructuur was belangrijk. De kamergeleerde ontwikkelde zich tot academicus. Professionalisering leidde tot uniformsering (historici genoten een zelfde opleiding), specialisatie en schoolvorming (voorkeur universiteit en invloed leermeester). De historicus werd, ondanks al deze ontwikkelingen, altijd bloot gesteld aan externe factoren. Deze factoren beïnvloedden zijn werk. Volgens de auteur was het essay een nieuwe vorm van geschiedbeschouwing, ontstaan in de 20e eeuw. Het essay was het genre waarmee sommige Postmodernisten de geschiedenis bestudeerden. Literatuur en geschiedenis hadden een band. De betrouwbaarheid van geschiedenis is eigenlijk altijd beperkt, volgens huidige overtuigingen.
(Lees meer...)
Verwijderde gebruiker
14 jaar geleden
De geschiedenis is niet betrouwbaar, zij is net zo betrouwbaar als de mond of de pen die het beschrijft...

Als geschiedenis waarheidsgetrouw was, dan was er geen verschil in de ene en de andere die erover vertelt... Er is verschil, dus het is onwaar en onbetrouwbaar...

zo simpel is dat...
(Lees meer...)
Verwijderde gebruiker
14 jaar geleden
Goede vraag. Ik denk hoe langer geleden de verhalen hoe lastiger te verifiëren en dus hoe onbetrouwbaarder.

Een bekende uitspraak is bovendien: De winnaar schrijft de geschiedenis. Ik denk dat dat zo is en dat daarom de geschiedenis vertekend is.

En zoals jij suggereert kan ik me ook goed voorstellen dat sommige verhalen uit de duim gezogen zijn. Ook vroeger zullen er broodje aap verhalen zijn geweest. Een aantal heeft het misschien wel overleefd.
(Lees meer...)
Verwijderde gebruiker
14 jaar geleden
Niet betrouwbaar. Alles wat in de geschiedenisboeken staat komt(vooe het grootste deel) uit bronnen, van die bronnen is het heel moeilijk om de betrouwbaarheid te toetsen.
(Lees meer...)
Verwijderde gebruiker
14 jaar geleden
Als historicus kan ik je vertellen dat dat een heel moeilijke vraag is. Hieronder een heel korte uitleg over iets waar historici zelf boeken over hebben volgeschreven.

Om te beginnen: geschiedenis baseert zich op bronnen, vooral geschreven bronnen, en bij voorkeur zo direct en primair mogelijk. Er is in de loop van de geschiedenis een ontstellende hoeveelheid geschreven tekst gegenereerd: brieven, wetten, dagboeken, administratie, gepubliceerde boeken uit die tijd, transscripten van rechtszaken, vergadernotulen, kronieken... Ontzettend veel. Op basis daarvan kunnen we reconstrueren hoe dingen zijn gegaan.
Historici toetsen die bronnen op allerlei manieren op betrouwbaarheid. Had de persoon reden om te liegen? Klopt de bron met andere bronnen uit dezelfde tijd? Waarom niet? Etc. etc. etc. De conclusies die een geschiedkundige trekt worden weer kritisch bekeken door zijn collega's.
Daarmee is hopelijk ook je laatste vraag beantwoord: ja, er zijn instanties die de geschiedenis op betrouwbaarheid toetsen; alle medewerkers en studenten van alle faculteiten geschiedenis, alle historische musea, alle historische onderzoeksinstituten etc. etc. in de wereld doen dat allemaal, doorlopend.

Historici zijn mensen. Net als bij alle andere wetenschappelijke disciplines maken historici fouten, interpreteren ze bronnen soms verkeerd, tuinen ze in leugens, maken ze foute aannames, geven ze een bepaalde draai aan de feiten etc. Maar, wederom net als bij andere wetenschappelijke disciplines, zit het systeem zo in elkaar dat alles wat anderen hebben gedaan kritisch wordt bekeken en waar nodig herzien, uitgebreid en verbeterd. Onze kennis wordt zo steeds groter en steeds accurater.
Een kritische houding tegenover wat je leest in boeken is en blijft verstandig. Maar onderschat niet hoe ontzettend veel we weten over geschiedenis, en hoe ontzettend veel 'bewijsmateriaal' er beschikbaar is.
(Lees meer...)
Verwijderde gebruiker
14 jaar geleden
Zeer onbetrouwbaar! Maar de invloed is enorm! Het verhaal van jesus bijvoorbeeld.
(Lees meer...)
Verwijderde gebruiker
14 jaar geleden

Weet jij het beter..?

Het is niet mogelijk om je eigen vraag te beantwoorden Je mag slechts 1 keer antwoord geven op een vraag Je hebt vandaag al antwoorden gegeven. Morgen mag je opnieuw maximaal antwoorden geven.

0 / 2500
Gekozen afbeelding