Wat is de betekenis en/of oorsprong van de "vis" bij 1 april-grappen ?
In Vlaanderen kleven we stiekem een (meestal papieren) visje op de rug van iemand die we willen beetnemen op 1 april (daarom heet het ook de aprilvis). Die vis is ook het symbool voor de hele dag. Waarom een vis en waarvandaan komt dit gebruik ? Het gaat me hier enkel om de vis en niet om de oorsprong van de 1 april grappenmakerij.
-
Vraag volgen
- Delen
-
-
Weet jij het antwoord?
Het beste antwoord
De Belgen hebben dit gebruik overgenomen van de Fransen, "le poisson d 'avril". De meest gangbare hypothese over de oorsprong ervan is dat Koning Karel de Negende in 1564 besloot dat de eerste dag van het jaar voortaan op 1 januari zou vallen in plaats van op 1 april. Enkele tijdgenoten waren zo ontevreden over wat zij een absurditeit noemden (mensen die tegen veranderingen zijn komen niet enkel in deze tijd voor) dat zij gewoon doorgingen met het vieren van 1 april als de eerste dag van het jaar en met het geven van nieuwjaarsgeschenken aan elkaar. De anderen, om de spot met hen te drijven, gaven fopcadeautjes die vervolgens zouden zijn vervangen door grapjes en andere verzonnen berichten. De mogelijke waarheid van deze hypothese wordt versterkt door het feit dat het Latijnse woord voor de maand april, aprilis, afgeleid is van "aperire" wat: 'openen, ontsluiten, een nieuwe episode beginnen' betekent. Een andere hypothese komt uit het oude Griekenland waar men naar het schijnt op de dag die overeenkomt met onze 1 april, de God van de lach vierde. De eerste dag van april markeert het einde van de christelijke vastenperiode. In deze periode gaf men de voorkeur aan het eten van vis, omdat vlees verboden was. De cadeaus zouden dus namaakvissen zijn geweest voor degenen die vol ongeduld moesten wachten tot zij weer vlees konden eten. Een andere verklaring zou zijn dat de zon (of de maan?) op die dag in de dierenriem het teken van de vis verlaat. Er bestaat ook een verklaring volgens welke er een visverbod gold in die periode van het jaar. De aprilvis zou dan het gemis van echte vis hebben willen compenseren.
Vissen spelen een belangrijke rol op 1-april. Bij ons proberen nogal wat mensen ongemerkt een papieren vis op iemands rug te plakken. Aprilvis wordt ook vaak gebruikt als synoniem voor een 1 aprilgrap. De negentiende-eeuwse volkskundige Jan ter Gouw schreef het verband tussen 1 april en vissen toe aan een Prins van Lotharingen. Die werd in door Lodewijk XIII gevangen gehouden in het kasteel te Nancy, maar ontsnapte op 1 april door de Maas over te zwemmen. Naar verluid zouden de bewakers minder oplettend zijn geweest doordat ze aprilgrappen met elkaar aan het uithalen waren. In Frankrijk blijft het de gewoonte om elkaar op 1 april een vis cadeau te doen, maar dan wel eentje uit chocolade.
Stel zelf een vraag
Ben je op zoek naar het antwoord op die ene vraag die je misschien al tijden achtervolgt?
