Bron: © Canva. Light of Zero wat doet zo’n suikervrij drankje écht met je lever.
Light- en zero-frisdranken worden vaak gezien als een slim en gezond alternatief voor suikerhoudende dranken. Ze bevatten immers geen of nauwelijks calorieën. Maar hoe reageert je lever, een van de hardst werkende organen in je lichaam, op deze suikervrije dorstlessers?
We duiken in de wetenschap achter het effect van kunstmatige zoetstoffen op je levergezondheid.
Zoet zonder suiker: wat zit er in light en zero frisdrank?
Het geheim achter de zoete smaak van light- en zero-producten schuilt in het gebruik van kunstmatige zoetstoffen. Stoffen als aspartaam, acesulfaam-K, en sucralose vervangen de suiker.
- Light-frisdranken: Bevatten soms nog een kleine hoeveelheid suiker naast de zoetstoffen.
- Zero-frisdranken: Zijn volledig suikervrij en danken hun smaak uitsluitend aan kunstmatige zoetstoffen.
Deze dranken zijn populair bij mensen die hun calorie-inname willen beperken of hun bloedsuikerspiegel stabiel willen houden. De vraag blijft echter: is het vermijden van suiker op deze manier wel echt een gunstige ruil voor je lichaam?
Wat zegt recent onderzoek over je lever?
Recent wetenschappelijk onderzoek schetst een verontrustend beeld van de impact van suikervrije frisdranken op de lever. Een grootschalige studie toont aan dat het dagelijks drinken van light- of zero-frisdrank het risico op leververvetting (MASLD) aanzienlijk kan verhogen. MASLD is een serieuze aandoening waarbij vet zich ophoopt in de lever, zonder dat alcohol de oorzaak is.
De cijfers zijn concreet:
- Wie dagelijks minstens één blikje (250 ml) light- of zero-frisdrank drinkt, ziet de kans op MASLD met circa 60% stijgen.
- Opvallend is dat dit risico hoger ligt dan bij gewone, suikerhoudende frisdrank, waar de kans met ongeveer 50% toeneemt.
Het onderscheid tussen ‘light’ en ‘zero’ is hierbij te verwaarlozen. Beide varianten verstoren de stofwisseling en hebben vergelijkbare negatieve effecten op de balans van bacteriën in het darmmicrobioom.
Hoewel deze leverproblemen vaker worden vastgesteld bij mensen die al kampen met overgewicht of diabetes type 2, lopen ook gezonde personen een significant risico wanneer ze van suikervrije frisdrank een dagelijkse gewoonte maken.
De tekst gaat onder de video verder >>
Hoe beïnvloeden zoetstoffen de lever?
Het effect van kunstmatige zoetstoffen is complexer dan je denkt. De problemen ontstaan niet direct, maar via een omweg die begint in de darmen.
- Verstoring van het microbioom: Kunstmatige zoetstoffen kunnen de balans van bacteriën in je darmen (het microbioom) negatief beïnvloeden. Een verstoord microbioom kan leiden tot laaggradige ontstekingen in het lichaam, inclusief de lever.
- Aantasting van de darmwand: Onderzoek suggereert dat deze zoetstoffen de darmwand kunnen aantasten, waardoor deze meer doorlaatbaar wordt (een ‘lekkende darm’). Hierdoor kunnen schadelijke stoffen vanuit de darm makkelijker in de bloedbaan en vervolgens naar de lever lekken, wat ontstekingsreacties kan uitlokken.
- Verwarring van het metabolisme: Je lichaam verwacht energie (calorieën) wanneer je iets zoets proeft. Bij kunstmatige zoetstoffen blijft deze energie-inname uit. Dit kan de hormonen die honger en verzadiging reguleren in de war sturen. Het gevolg kan zijn dat je onbewust meer gaat eten of dat je lichaam efficiënter vet opslaat, ook in de lever.
Het verband met leververvetting: Wat zegt de wetenschap?
Recent onderzoek legt een zorgwekkend verband bloot tussen de consumptie van suikervrije frisdrank en de gezondheid van de lever. Een belangrijke Amerikaanse studie, gepubliceerd in JAMA Network Open, toonde aan dat vrouwen die dagelijks suikervrije dranken consumeerden een significant hoger risico liepen op het ontwikkelen van Metabolic dysfunction-associated steatotic liver disease (MASLD). Dit is een aandoening waarbij vet zich ophoopt in de lever, zonder dat overmatig alcoholgebruik de oorzaak is.
Hoe vaak is te vaak?
De schadelijke effecten worden voornamelijk waargenomen bij dagelijkse of zeer regelmatige consumptie. Een enkel glaasje light- of zero-frisdrank op z’n tijd zal je lever niet direct schaden. Het gevaar schuilt in de gewoonte. Dat dagelijkse blikje bij de lunch of die vaste fles op tafel bij het avondeten kan op de lange termijn bijdragen aan problemen.
Wat kun je beter drinken?
Een gezonde lever begint bij bewuste keuzes. De beste dranken om je lever te ondersteunen en je lichaam te hydrateren zijn eenvoudig en effectief:
- Water: De absolute nummer 1. Het helpt bij het afvoeren van afvalstoffen en houdt je lichaam optimaal gehydrateerd.
- Thee en koffie (zonder suiker): Groene thee staat bekend om zijn antioxidanten. Ook koffie wordt in studies gelinkt aan een lager risico op leveraandoeningen.
- Infused water: Voeg een schijfje citroen, komkommer of wat munt toe aan je water voor een verfrissende smaak zonder nadelen.
Wil je toch genieten van een frisdrankmoment? Zie het dan als een bewuste traktatie en maak er een uitzondering van, geen dagelijkse gewoonte.
Let op: Startpagina geeft geen medisch advies. Raadpleeg bij twijfel altijd een arts of specialist.
Bronnen:
Mens Health Nederland, GezondNU