Jaloezie kan een ongemakkelijke emotie zijn, dat vaak gepaard gaat met vervelende situaties in je relatie. Toch kan het ook een krachtig hulpmiddel zijn om relaties veilig te houden, volgens evolutionair psycholoog Karlijn Massar. Lees in dit artikel waarom!
Monogamie versus polyamorie: veranderingen in relatievormen
Afgelopen jaren zien we veranderende relatievormen die een nieuwe norm worden. Van open relaties tot polygamie of oneindig flirten.
Onderzoek naar inheemse stammen toont aan dat monogamie misschien niet de enige natuurlijke keuze is voor mensen. Veranderende gedragspatronen en relatievormen stellen ons niet vrij van oudere evolutionaire impulsen die relaties beschermen, zelfs als ze niet langer relevant lijken.
Waarom is de een wel jaloers en de ander niet?
Jaloezie kan een complexe emotie zijn die beïnvloed wordt door verschillende oorzaken. Onderzoek suggereert dat zowel genetische aanleg als omgevingsinvloeden een rol spelen bij het bepalen van iemands neiging tot jaloezie.
- Studies tonen aan dat genetische factoren een rol kunnen spelen bij het bepalen van persoonlijkheidstrekken en emotionele reacties, waaronder jaloezie.
- Mensen kunnen verschillen in hun aanleg om jaloers te zijn op basis van genetische variaties die van invloed zijn op hun temperament en gevoeligheid voor sociale signalen.
- Tegelijkertijd wordt jaloezie ook beïnvloed door omgevingsfactoren, zoals opvoeding, sociale omgeving en culturele normen.
- Mensen leren jaloezie vaak door observatie van anderen en door sociale conditionering.
- Kortom, terwijl genetische aanleg een rol kan spelen bij de vatbaarheid voor jaloezie, is het een complexe eigenschap die wordt beïnvloed door zowel genetische als omgevingsfactoren.
Er is geen specifiek jaloersheidsgen
Culturele verschuivingen en evolutie
In de huidige samenleving zijn veel vrouwen actief op de arbeidsmarkt en worden kinderen vaak naar kinderdagverblijven gebracht.
Hoewel ons brein nog steeds vasthoudt aan verouderde patronen die ooit cruciaal waren voor het behoud van relaties. Terwijl alternatieve relatievormen populairder worden.
Massar benadrukt het belang van communicatie om deze werkelijkheid te laten werken. Ze geeft toe dat ze vroeger moeite had om het idee te accepteren dat iemand een bevredigende relatie kan hebben én tegelijkertijd affectie kan voelen voor een ander.
Ze vergelijkt deze dynamiek met het hebben van meer dan één kind. Ouders kunnen vaak moeilijk geloven dat ze meerdere kinderen evenveel liefde kunnen geven. Desalniettemin blijkt dit in de praktijk prima te kunnen zonder de liefde voor het eerste kind aan te tasten.
Verschil tussen gezonde en ongezonde jaloezie
Ken je deze? “Ik ben gezond jaloers.” Wat houdt dat nou eigenlijk in en wat is het verschil met ongezonde jaloezie in een relatie dan? Wie bepaalt die grens?
Hoe ga je om met jaloezie?
Als het op jaloezie aankomt, adviseert Massar om impulsieve, emotioneel geladen reacties te vermijden. Ze moedigt mensen aan om de bron van deze emoties te onderzoeken. Misschien stamt het voelen van jaloezie helemaal niet van een probleem in de relatie, maar van persoonlijke onzekerheden. Als dergelijke gevoelens echter aanhouden, is het belangrijk om openlijk te communiceren met je partner.
Open perspectief in deze tijd
Massar stelt dat er tegenwoordig een gebrek is aan respect voor het concept van relaties in de traditionele zin. Onze samenleving behoort tot een meer open perspectief op te nemen, waarbij ook niet-traditionele relatievormen worden gevalideerd. Ze betoogt dat het nastreven van een partner niet als de ultieme levensdoel beschouwd hoeft e worden. Vooral nu veel mensen worstelen met monogame relaties.
Daarom moeten meer alternatieven worden geïntroduceerd, vooral voor jongere generaties die worstelen met hun ontluikende seksualiteit en twijfels hebben over de moraliteit van hun gevoelens.
5 hulpmiddelen die helpen bij het omgaan met jaloezie in een relatie:
- Communicatie: Open en eerlijke communicatie is essentieel bij het omgaan met jaloezie. Partners moeten hun gevoelens, zorgen en behoeften op een respectvolle manier kunnen uiten en naar elkaar kunnen luisteren.
- Therapie: Relatietherapie kan een waardevolle bron van ondersteuning zijn voor koppels die worstelen met jaloezie. Een getrainde therapeut kan helpen bij het identificeren van de oorzaken van jaloezie, het aanleren van gezonde communicatievaardigheden en het vinden van manieren om vertrouwen en intimiteit op te bouwen.
- Zelfreflectie en zelfzorg: Individuele zelfreflectie kan partners helpen om de oorzaken van hun jaloezie beter te begrijpen. Het kan ook helpen bij het identificeren van persoonlijke onzekerheden of verleden ervaringen die bijdragen aan gevoelens van jaloezie. Zelfzorgpraktijken, zoals meditatie, mindfulness en lichaamsbeweging, kunnen ook helpen bij het verminderen van stress en het bevorderen van emotioneel welzijn.
- Vertrouwen opbouwen: Het opbouwen van vertrouwen is een cruciaal onderdeel van het omgaan met jaloezie. Dit kan onder meer inhouden dat je afspraken maakt over grenzen en verwachtingen, consistent gedrag vertoont dat vertrouwen opwekt, en actief werkt aan het herstellen van vertrouwen als dat is aangetast.
- Boeken en online bronnen: Er zijn veel zelfhulpboeken voor jaloezie, artikelen en online bronnen beschikbaar die specifiek gericht zijn op het omgaan met jaloezie binnen relaties. Deze bronnen kunnen nuttige tips, oefeningen en inzichten bieden voor koppels die hun relatie willen versterken en gezonde manieren willen vinden om met jaloezie om te gaan.
Voor iedereen en elke relatie kan het natuurlijk anders zijn. Het is nuttig om verschillende benaderingen te verkennen en te experimenteren, om te ontdekken wat het beste werkt voor jou en je partner. Als de jaloezie ernstige problemen veroorzaakt in de relatie, kan het raadzaam zijn professionele hulp in te schakelen van een getrainde therapeut of counselor.
Bron: lc