Bron: © Canva koffie en antibiotica
Koffie en antibiotica: het klinkt als een gewone ochtend, maar recent onderzoek laat zien dat deze combinatie minder onschuldig is dan je denkt. Waarom is opletten met koffie onder een antibioticakuur belangrijk, vooral als je ouder bent? Je leest het hier overzichtelijk en praktisch uitgelegd.
Hoe beïnvloedt koffie antibiotica?
Laboratoriumonderzoek met E. coli bacteriën laat zien dat cafeïne, het actieve stofje in koffie, de opname van bepaalde antibiotica kan verstoren. Het draait hierbij vooral om antibiotica uit de groep fluoroquinolonen, zoals ciprofloxacine. De bacteriën passen hun transporteiwitten aan als ze cafeïne tegenkomen en nemen daardoor minder antibioticum op. Dit effect, aangestuurd door het eiwit ‘Rob’, werkt als een soort sluimerend verzetje van bacteriën tegen het medicijn, zonder dat ze genetisch veranderen.
Voor jou betekent dit mogelijk dat het antibioticum minder goed werkt, hoewel dit effect tot nu toe vooral in het lab is aangetoond bij E. coli en niet direct bij mensen.
Lees ook: Natuurlijke antibiotica: 12 huismiddeltjes voor je gezondheid.
Buitenlands nieuws
De tekst gaat onder het bericht verder >>
Mixing Coffee And Antibiotics Could Be a Bad Idea, Study Shows https://t.co/9lVTJ5tHKA via @@YahooNews
— Donald Richmond (@DonaldRich15455) August 25, 2025
Cafeïne en jouw lichaam tijdens antibiotica
Het effect blijft niet alleen bij de bacterie. Sommige antibiotica, waaronder ciprofloxacine en ofloxacine, zorgen ervoor dat jouw lichaam cafeïne langzamer afbreekt. Hierdoor kan je bij een enkele kop koffie hetzelfde ervaren als na 3 koppen: hartkloppingen, slapeloosheid en onrust.
Vooral ouderen zijn hier gevoeliger voor, omdat het lichaam vaak trager cafeïne verwerkt én men vaker meerdere medicijnen gebruikt. Een onschuldige bak koffie kan zo onbedoeld je welzijn verstoren tijdens de kuur.
De belangrijkste interacties met voeding en drank
- Koffie, thee, cola (cafeïnerijke dranken): Kunnen de werking van bepaalde antibiotica beïnvloeden én zorgen voor meer bijwerkingen door ophoping van cafeïne.
- Melk en zuivel: Calcium maakt verbinding met bepaalde antibiotica, zoals tetracyclines en fluoroquinolonen, waardoor het medicijn minder goed in je bloed komt.
- Grapefruitsap: Remt enzymen die medicijnen afbreken, wat kan leiden tot te hoge of juist te lage spiegel van je medicatie.
- Vezelrijke voeding (zoals muesli en peulvruchten): Kan medicijnen minder snel laten opnemen.
- Alcohol: Kan de werking van veel medicijnen versterken of juist verminderen. Tijdens antibiotica meestal niet aanbevolen.
Wanneer kun je dan het beste koffie drinken?
Adviezen verschillen per antibioticum, maar een paar praktische tips gelden altijd:
- Neem koffie, thee en cola liefst ruim 30 minuten na je antibiotica in.
- Drink geen grote hoeveelheden cafeïnehoudende dranken tijdens de kuur. Eén kopje mag vaak, maar overdrijf niet.
- Gebruik je melk of calciumrijke drank? Zorg dan dat er minimaal 2 uur zit tussen medicatie en melkproducten.
- Lees altijd de bijsluiter en vraag je apotheker of arts om advies. Zij weten precies of er specifieke waarschuwingen zijn voor jouw medicatie.
Wist je dit?: Risico op hartstilstand groter door koffiedrinken.
Wat kun je hieruit meenemen?
Een kop koffie op zijn tijd is heerlijk, maar tijdens een antibioticakuur kunnen koffie en cafeïne de werking van sommige antibiotica verlagen, vooral bij ouderen. Ook loop je risico op vervelende bijwerkingen. Zorg dat je altijd de bijsluiter volgt, overleg daarvoor met je apotheker en plan koffie slim. Zo werkt je medicijn het beste!
Ook interessant om te weten: Het beste tijdstip om koffie te drinken: alles over de ideale koffietijd.
Let op: Startpagina geeft geen medisch advies. Raadpleeg bij twijfel altijd een arts of specialist.
Bronnen
Welingelichte kringen, A. Vogel, NIH PMC