Hét vraag- en antwoordplatform van Nederland

Wat is het mechanisme dat ervoor zorgt dat boomsappen door de boom naar boven lopen. Een boom heeft geen hart. Ook een afgezaagde boom blijft lekken.

In het voorjaar lopen de sappen in bomen en planten naar te toppen. Wat is het mechanisme wat de sapstroom in stand houdt?

Verwijderde gebruiker
13 jaar geleden
in: Tuin
3.6K

Heb je meer informatie nodig om de vraag te beantwoorden? Reageer dan hier.

Het beste antwoord

Dat komt door de capilaire werking ; in een smal buisje wil het water altijd een beetje omhoo. Kijk maar eens naar een rietje dat je in een glas water steekt (of beter nog : de vulling van een viltstift.)

De hele dunne kanaaltjes 'zuigen'het water als het are omhoog. En zo is een boom feitelijk opgebouwd door allemaal van die hele fijne haarvaatjes, die de hele boom van water voorzien, zonder dat deze daar zelf energie in hoeft te stoppen.

Toegevoegd na 1 minuut:
(Zo heb ik het altijd geleerd, maar dat schijnt toch niet het hele verhaal te zijn, waar we het fijne blijkbaar nog niet helemaal van weten).
(Lees meer...)
Verwijderde gebruiker
13 jaar geleden
Verwijderde gebruiker
13 jaar geleden
Dit is een deel van het verhaal, maar een goed antwoord. De capillaire werking, samen met de worteldruk zorgt voor het opstuwen van de vloeistof. De worteldruk is ook van belang, dit is een actief proces dat energie (ATP) kost. Voor hele hoge bomen zal de capillaire werking alleen niet genoeg zijn.
Verwijderde gebruiker
13 jaar geleden
Dat weet men niet precies Loenie. Er zijn drie mechanismen bekend om te stuwen zoals ik heb samengevat onder dirkhth's antwoord. Worteldruk is in ieder geval een actief transport mechanisme wat zorgt voor de druk (tot 20 m). Capillaire werking is minder belangrijk.

Andere antwoorden (4)

Ik weet niet hoe je het met biologisch juiste termen kan omschrijven, maar het heeft te maken met het verdampen van vocht door de bladeren. Een blad heeft een bepaalde vochtigheid nodig, doordat er vocht via het blad verdampt zal 'ie zijn vulling van onder zoeken.

Vergelijk het met een servetje dat je voor een deel in een glas water houdt. Het servetje zal ook boven het water niveau nat worden.
(Lees meer...)
Verwijderde gebruiker
13 jaar geleden
Verwijderde gebruiker
13 jaar geleden
Dit is het tweede deelantwoord dat goed is. Samen met de worteldruk en de capilaire werking.
Verwijderde gebruiker
13 jaar geleden
NB. Dit werkt natuurlijk alleen als er ook bladeren aan de boom zitten en werkt vooral overdag als de huidmondjes open staan. En ook niet bij alle bomen, bijv. bomen en planten in droge gebieden moeten extra verdamping voorkomen.
Volgens mij heet dat 'worteldruk'. Het sap wordt naar boven gestuwd (door capillaire werking?). Dat verklaart waarom een boom kan 'bloeden'.
Ik hoop dat iemand er iets meer over kan vertellen.

Toegevoegd na 22 minuten:
En iets met osmose. Door de grote concentratie van mineralen wordt er druk opgebouwd en het sap in de cel kan alleen weg door kleine vaatjes naar boven.
De capillaire werking helpt het sap vast te houden waardoor een klein drukverschil toch tot boven in de boom actief is.
(Lees meer...)
Verwijderde gebruiker
13 jaar geleden
Verwijderde gebruiker
13 jaar geleden
Dit is in feite het belangrijkste proces, omdat de worteldruk wordt opgebouwd door de plant. Dit proces kost energie in de vorm van ATP, dat uit suiker wordt vrijgemaakt. Daarom wordt suiker naar de wortels gestuurd via de vaten die terug lopen. Het vrijgekomen ATP wordt gebruikt om de waterstroom in de richting van de wortel te sturen door het actief pompen van elementen in de wortelcellen. in feite zijn er drie krachten, in volgorde van belangrijkheid: 1. Worteldruk (actief)
2. Capilaire werking (passief)
3. aanzuigen door verdamping via blad. (passief, vooral overdag)
Verwijderde gebruiker
13 jaar geleden
Punt drie valt af als er geen blad aan de bomen zit en gek genoeg is de druk van de sapstroom, vlak voor het voorjaar het grootste!!
Zaag maar eens een tak van een berk af in half Februari, wekenlang zal de boom nu bloeden, maar halverwege het voorjaar gebeurt er na het afzagen van een berken tak vrijwel niets, terwijl er dan juist het blad volop aan zit.
je zou juist denken als de boom volop bezig is met groeien is de druk van de sapstroom het grootste, immers juist dan is er heel erg veel sap nodig.
Verwijderde gebruiker
13 jaar geleden
Klopt Ed, ik had dat aangegeven bij een reactie onder Dirkth's antwoord. Voor het voorjaar neemt de worteldruk toe en komen de sap stromen op gang. Alleen voor heel erg hoge bomen moeten er volgens mij nog andere factoren meespelen.
Verwijderde gebruiker
13 jaar geleden
Ik denk wel dat de worteldruk het beste antwoord is voor het effect wat je ziet als je een topje afsnijdt voor planten en bomen tot 20 meter.
Eigenlijk is de wetenschap er nog steeds niet helemaal uit, de worteldruk, die tot twee bar kan oplopen geeft een stuwing omhoog van hoogstens 20 m, zeker heeft de capillaire werking ook invloed op het geheel en ook de druk van de watermoleculen onderling, de verdamping dan het blad ( maar dat zit er in het vroege voorjaar nog niet aan) de osmose en nog wat meer zaken, maar dit alles bij elkaar geeft geen voldoende verklaring waarom de sapstroom van een grote boom tot 120 m hoog kan komen.
(Lees meer...)
Verwijderde gebruiker
13 jaar geleden
Ik heb daar iets over geleerd op school dat er vier “krachten” voor nodig zijn maar ik weet er maar 3 adhesie,cohesie en worteldruk adhesie zorgt ervoor dat die water deeltjes aan de vaatjes blijven hangen Cohesie zorgt er dan weer voor dat de waterdeeltjes aan elkaar blijven hangen en de worteldruk geeft dan een soort druk waardoor het water omhoog gaat en we hebben ook geleerd dat wanneer de plant uitdroogt of minder water heeft dan sluiteín de huidmondjes zich waardoor de sapstromen minder snel gaan omdat er geen blaadjes het water nog moeten hebben
(Lees meer...)
Verwijderde gebruiker
4 jaar geleden

Weet jij het beter..?

Het is niet mogelijk om je eigen vraag te beantwoorden Je mag slechts 1 keer antwoord geven op een vraag Je hebt vandaag al antwoorden gegeven. Morgen mag je opnieuw maximaal antwoorden geven.

0 / 2500
Gekozen afbeelding