hoe komt het dat kleren kleiner worden in hete water, maar niet groter worden in koud water

Het is een chemische reactie. Net als dat je een eitje bakt je hem niet terug kan draaien.

In warm water worden vezels stugger. Vezels hebben gebogen of rafelige eindjes die in elkaar kunnen haken maar ook weer losraken zolang ze veerkrachtig en soepel zijn; eenmaal stug geworden door heet water haken ze nog wel in elkaar maar raken niet meer los. Weefsel dat tijdens het wassen wordt in elkaar gedrukt blijft dus in elkaar gedrukt; het wordt wel kleiner maar nooit meer groter. Ook niet met koud water.

Niet alle textiel krimpt in heet water of een droger. dat hangt er van af hoe de draad gemaakt is. Heb je een massieve getrokken draad (monodraad), dan zal die in principe tijdens het wassen niet krimpen. De draden van wol, katoen en vele andere textielsoorten worden tijdens de fabricage in elkaar gedraaid of te wel getwist (spinnen) en tevens uitgerekt, zodat er lange draden ontstaan. Worden ze nu te warm gewassen dan willen de draden hun oorspronkelijke lengte weer aannemen en die was korter. Vandaar.