wat is het sciëntisme nu precies?

Op jouw vraag is moeilijk antwoord te geven, omdat het sciëntisme niet een exacte stroming aanduidt, maar een breed scala van stromingen, die allemaal "iets" gemeen hebben. Dit "iets" zal ik hier proberen uit de doeken te doen.

Laten we als voorbeeld de natuurkunde nemen, Een natuurkundige probeert natuurkundige verschijnselen te verklaren, en zich daar vragen over te stellen ("Voorwerpen vallen als je ze los laat- Waarom? Aan welke wetten is het vallen van voorwerpen precies verbonden?"), hypotheses op te stellen "zware voorwerpen vallen sneller dan lichte", en die vervolgens met behulp van experimenten te toetsen ("niet waar: alle vooerwerpen, licht of zwaar, lijken ongeveer even snel te vallen hoewel het bij veertjes langer duurt"). Aan de hand daarvan kan dan weer een nieuwe, meer verfijnde hypothese worden opgesteld, en zo verder. Zo zijn we aan onze huidige natuurkundige theorieën gekomen (ik heb het hier natuurlijk sterk vereenvoudigd voorgesteld)

Kortom: natuurkundige vragen,experimenten en hypotheses, toetsing, en weer nieuwe natuurkundige vragen die daaruit voortvloeien. Op geen enkel moment wordt het terrein van de natuurkunde verlaten.

Bij het sciëntisme gebeurt dit wèl. Daar wordt aan de (natuur-)wetenschappen een soort van gezag toegekend dat het terrein van de natuurwetenschap overschrijdt. Dit kan op allerlei manieren gebeuren, vandaar dat het om een moeilijk te definiëren begrip gaat.

Een voorbeeld: Mensen die beweren dat de filosofie "dood" is, en dat de enige zinvolle insteek om "filosofische" problemen te benaderen een natuurwetenschappelijke is. In feite wordt hier dus het gezag van de natuurwetenschap getransplanteerd tot buiten haar eigen gebied tot het terrein van filosofie.

Ander vb: Mensen die beweren dat de uitvinding van "echte" kunstmatige intelligentie de laatste uitvinding is die we ooit hoeven te doen, en dat alle problemen die we nu hebben dan totaal getransformeerd worden (een substroming van de "singularitarians").

Dit zijn voorbeelden van stromingen die je sciëntistisch georienteerd zou kunnen noemen.
Maar op veel meer plekken zijn er trekjes van te ontwaren.

(vervolgd in reactie)