aangezien een atoom voornamelijke uit lege ruimte bestaat ,hoeveel procent ervaren wij dan van de werkelijkheid ?

Aangezien wij zelf uit zulke lege atomen bestaan, zou ik zeggen: alles; dus honderd procent. alleen hebben we het dan over de voor ons tastbare werkelijkheid -- want voor ons is er geen andere werkelijkheid dan die, welke wij waarnemen. En ja, op het moment dat iemand hallucineert (dingen waarneemt die niet bestaan of in elk geval anders zijn dan ze voor die persoon lijken) behoren zelfs die hallucinaties tot de werkelijkheid van die persoon.

Uiteraard zijn er vele zaken die op theoretische gronden, en n.a.v. experimenten lijken te bestaan. Die zaken worden echter meer ervaren als handige methoden om verschijnselen te beschrijven en de uitkomst van experimenten te verklaren. Niemand heeft ooit een elektron gezien, maar elektronen zijn handig om mee te werken omdat je ze in veel modellen kunt gebruiken.

De Kwantumfysica gaat uit van vele verschillende deeltjes, met vreemde eigenschappen, op een zo 'theoretisch' niveau van bestaan dat we ons het nauwelijks kunnen voorstellen. En er heeft nooit iemand bewezen dat die 'lege ruimte' werkelijk niets bevat -- sterker nog, straling zal er wel in doordringen en daarmee is die ruimte, absoluut gesproken, niet leeg. Maar deze 'lege ruimte' is net als het elektron maar een aanname die men heeft gedaan om experimenten te verklaren.

Daarnaast stelt de kwantumfysica dat de waarnemer de uitkomst van een experiment beinvloedt; waarmee ook het begrip 'objectieve werkelijkheid' de prullenbak in kan. In ons dagelijks leven merken we hier echter weinig van. De Duitse taal heeft twee begrippen die mooi aansluiten op je vraag: Umwelt (alles om je heen, een opsomming van je gehele omgeving) en Merkwelt (alles uit die omgeving dat je waarneemt). Als we spreken over 'de werkelijkheid' hebben we het doorgaans over het begrip Merkwelt.

Ik ben het niet met Willem eens dat alleen wat wij daadwerkelijk zien, werkelijkheid voor ons is. We zien nooit een boom of plant groeien, we zien niet dat zwaluwen 's winters naar Afrika vliegen en in het voorjaar weer terug komen en toch accepteert vrijwel iedereen dit als werkelijkheid. Als we de vraagstelling strikt nemen is het antwoord: van een atoom is 99,99999999 % lege ruimte. Hoewel je lege ruimte ook kunt waarnemen, kan je op grond hiervan zeggen dat we van de werkelijkheid maar 0,000000001 % waarnemen. En nog komen we ogen tekort.

Als je ervaring van de werkelijkheid relateert aan één atoom ervaren wij niets van de werkelijkheid. Wij hebben namelijk geen enkel zintuig dat in staat is één enkel atoom (of het nu de "echte" materie of de "energie" of beiden van het atoom betreft) te ervaren.