Hét vraag- en antwoordplatform van Nederland

Wat zijn de grenzen van je denken?

Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden
1.1K
Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden
Ik denk niet dat er grenzen aan zijn, of in elk geval niet voor ons herkenbaar. Want als je weet waar de grens is, weet je ook wat er achter die grens is en als je dat weet, kun je dus blijkbaar toch voorbij die grens denken en gaat het weer niet op.

Heb je meer informatie nodig om de vraag te beantwoorden? Reageer dan hier.

Antwoorden (6)

Geen ; dat zijn hooguit de grenzen van je eigen fantasie.
In de praktijk echter kun je nooit onbeperkt ergens over doordenken ; dan moet je altijd wel weer eten of huiswerk maken of koken of slapen......het leen van alledag onderbreekt uiteindelijk vrijwel elke gedachtenstroom.
(Lees meer...)
Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden
Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden
Mooi die 1e zin! Precies hetgeen wat ik wilde zeggen hierop +1
Het is onmogelijk om iets te bedenken dat helemaal honderd procent los staat van wat je al eens gezien, gelezen, beleefd, gevoeld of anderzijds ervaren hebt. Je zit altijd vast aan je eigen kaders.

Sommige mensen komen daar verder mee dan anderen (ze hebben een levendigere fantasie en associeren verder door) maar 'onvoorstelbaar' is en blijft 'onvoorstelbaar' tot je het een keer ervaren hebt.
(Lees meer...)
Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden
Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden
Ik denk wel dat je hier gelijk in hebt.
Ik wilde je eerst ongelijk geven, zat al in de aanslag om te gaan schrijven dat ik er anders over denk ;), maar ik denk inderdaad dat hier de grens ligt.
Mooi antwoord!
De grenzen van het denken liggen mijns inzien bij dat wat je nog kan begrijpen en als oorzaak en gevolg kunt duiden. "Datgeen je jezelf nog toestaat waar te zijn" aldus feynman in het onderstaande filmpje.
Misschien ligt de grens van het denken wel op het moment dat je zo'n honger hebt gekregen dat je een boterhammetje gaat smeren.
(Lees meer...)
Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden
Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden
Dingen denken die je niet kunt begrijpen is -tot op zekere hoogte- best mogelijk: van geloven in God (die onvoorstelbaar is), tijdreizen (wat nogal rare bij-effecten heeft), paradoxen (die gewoon niet kloppen) zijn misschien voorbeelden.
Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden
@Adriek Dit vind ik een rare reactie.
1. Waarom zou God onvoorstelbaar zijn?
2. Tijdreizen is tot de dag van vandaag onmogelijk gebleken. (op 10de van een seconde naar de toekomst na)
3. Paradoxen zijn moeilijk te begrijpen? En waarom zouden ze niet kloppen?
Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden
OK, misschien was mijn eigen beschrijving ook niet helemaal waterdicht. Ik sta wel achter feynmans argument: Datgeen je jezelf nog toestaat waar te zijn. Je kunt het immers wel als 'waar' beschouwen dat god bestaat, of dat je kunt tijdreizen. Het wordt wel moeilijk te denken over de oneindigheid van het heelal of een subatomair deeltje dat zich in een golf van locaties tegelijk bevindt. Dit botst immers met je waarheid over eindigheid en lokatie.. :)
Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden
The suspension of disbelief in combinatie met the sense of wonder brengt je een heel eind, zei de sf-freak.
Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden
@Jorryt: Hoezo, een tiende seconde in de toekomst reizen? Bron?
Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden
@Widar Nou opzich is het theoretisch, echt merkbaar was het niet. Maar hier een stukje die het duidelijk uitgelegd. De bewoners van onze ruimtestations zijn momenteel in hun eigen toekomst aan het reizen. Idd moet je hierbij wel vermelden dat het hier maar om fracties van seconden gaat. De mens die het verste in de toekomst is gereisd is een rus die meer dan een jaar in het MIR ruimtestation heeft gezeten. Hij is 1/50 van een seconde in zijn eigen toekomst gereisd. Hoe sneller je je verplaats ten opzichte van de waarnemer hoe trager je klok zal lopen ten opzichte van de klok van de waarnemer. Bovendien, als je verder van het zwaartekracht veld van de aarde bent, gaat de tijd relatief sneller. Is was dus blijkbaar iets te optimistisch met mijn 10e van een seconde, die moet 1000ste van een seconden zijn.
Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden
Hij is niet in de tijd gereisd, zijn tijd is gewoon langzamer gegaan. Dat is iets anders.
de grens is 2D. als mens kan je namelijk niet 3D denken ;)
(Lees meer...)
Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden
Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden
Je hele belevenis is 3D, je denken net zo goed. Als ik m'n ogen dicht doe, kan ik wel bedenken waar boven, onder, links, rechts, voor en achter is, 3D dus.
Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden
yep, je beleving is 3D, maar je denkt in 2D, want ook als je naar een 2D plaatje van bijvoorbeeld een landschap kijkt kan je naar links, rechts boven en beneden kijken, maar je kan niet de diepte in. Dat geldt precies het zelfde voor je gedachtes wat niets anders is dan een ingebeeld plaatje. Ga je fantaseren dat je toch die diepte in gaat doe je niets anders dan een film na en een film kijken is ook 2D waar je wederom naar links, rechts boven en beneden kan kijken. Alleen word je hier wat vaker geholpen met t gevoel dat t net echt is of t naar boven of beneden gaat links en rechts en tevens de diepte in, maar uit eindelijk is en blijft dat 2D een illusie.
Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden
Ja, als je naar plaatjes gaat kijken is 't 2D, maar dat is omdat die plaatjes zelf 2D zijn, niet omdat jouw denken daartoe beperkt is. Jouw ogen, oren en hersenen kunnen prima 3D aan. Zoals ik al zei, ik kan *bedenken*, met m'n ogen dicht, waar boven/onder, links/rechts, voor/achter is, in drie richtingen, *dus* denk ik 3D.
Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden
dus jij gaat ook daadwerkelijk omhoog of naar links of naar voren als je aan t denken bent??
nee, dus is t 2D en daar is je grens. punt.
Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden
Ga jij wel in 2 richtingen heen en weer dan? Nee, ook niet, je blijft zitten. Volgens jouw denktrant zou je dan 0D denken. Denken doe je echter abstract, dat is niet per se beperkt tot het fysieke. Ik zou zelfs wel in meer dan 3 richtingen kunnen denken! Nee, jouw vlieger gaat niet op.
Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden
ach ja. snapt t of je snapt t niet.
Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden
Daar kan ik mij geheel in vinden ;)
Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden
Hoe kom je er bij dat we in 2d denken? Het punt van filmplaatjes dromen, dat kan ik nog wel onderschrijven, maar buiten je dromen kun je veel meer kanten op dan 2d. Ik denk wel degelijk in 3d, en 4d komt ook nog wel eens voor. Als je je voor kunt stellen hoe bijvoorbeeld een bal in je handen aanvoelt, denk je al meer dan 2d. Als je daar ook nog de factor tijd bij in doet, wordt het al snel 4d.
Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden
Of zijn we al zo ver dat jonge mensen alleen nog
maar schermpjes-denken kunnen bedenken?
Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden
Beste vraagje10, hoe kom je daar toch bij dat we 2D denken...
Even over een film kijken, wat je eerder zelf noemde, wel eens een 3D film in de bios gezien? Je hersenen krijgen na het opzetten van de 3D-bril 2 verschillende plaatjes binnen, waarna een 3D voorstelling wordt gemaakt. En dat van een oorspronkelijk 2D plaatje!
Eigenlijk vind ik dat zelf al afdoende bewijs dat 3D denken een feit is. Of bedoel je met je ogen dicht?
En waarom zou dat met je ogen dicht dat niet kunnen? Als we niet 3D zouden denken zouden we geen ruimtelijk inzicht hebben, en eigenlijk niet in staat om een hele rits processen in het dagelijks leven te doen, zoals deelnemen aan het verkeer, sporten, noem het maar...
Het opvangen van een bal die op je afkomt b.v. - aan de hand van het 3D beeld van de bal plus de verandering van grootte en de de baan van de bewegende bal berekenen onze hersenen het exacte moment om de bal op te vangen. Zonder ruimtelijk denken was dit niet mogelijk.
Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden
Als je goed abstract kunt denken, nog wel meer ook.
M.i. worden deze bepaald door je referentiekader i.c.m. je biologische aanleg.

(opvoeding, emotie, normen en waarden, omgeving, ervaringen, I.Q. E.Q. overtuiging, geloof, karakter, manier van waarnemen en intrepeteren etc.)
(Lees meer...)
Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden
Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden
Vergeet schoonouders niet.. ;-)
De grenzen van je denken reiken tot aan het denkbare.

Dat lijkt een open deur, en het lijkt veel op wat Stippel zegt. Ik leg uit.

Eerst een inleiding.
In de jaren '60 waren er zeer snelle ontwikkelingen op informatica (=computerwetenschap)-gebied. Ik bedoel nu vooral de kunstmatige intelligentie: AI.

En die was toen veel belovend. Maar na tientallen jaren ontdekte men, dat men nog niet veel was opgeschoten. Het inzicht kwam, dat een systeem een prikkeling van buitenaf nodig heeft om te groeien. Die groei kan dus niet van binnenuit komen.

Dit haakt aan bij de ervaring van Socrates, die vond dat filosofie iets is, wat ontstaat door samen over een onderwerp te praten. Gezien vanuit het oogpunt van het individu: externe prikkeling.

Maar goed, dit zijn ervaringen. Hoe zit het inhoudelijk?
Dat vertelt de geschiedenis van de wiskunde.

Zo heeft men 1000 jaar lang geprobeerd om het vijfde axioma van de planimetrie te bewijzen. Dat ging toen echt wringen. En in de 19e brak toen eindelijk het inzicht door dat dit axioma een aanname is, en daarmee een *nieuw begin*. En dus kon je ook op een andere manier (opnieuw) beginnen, zoals Riemann liet zien. Zoek maar na.
Ik bedoel: dit is een keuze, en een keuze kun je niet van te voren bedenken, dus daar zit die grens.

Nog een voorbeeld: de reeks van Ulam. Stel natuurlijk begin-getal is n. Het volgende is bij even: n/2 en bij oneven 3n+1. Ga je rekenen, dan blijkt ieder getal via deze reeks te eindigen bij 1. Maar niemand kan dit bewijzen.
Maak je een plaatje van deze reeks, dan zie je een zich vertakkende boom. En waar het om gaat, is dat in deze boom geen takken zijn waarvan het uiteinde aan het begin vastzit. Maar dat kun je niet bewijzen.
En daar zit dus een grens aan het denken: niet alles is bewijsbaar en denkbaar, zonder een aanvullend prikkel of nieuw inzicht of nieuwe keuze.

En dat is niet erg, want precies dáárin zit de groei.

Daarom kan ik je de Onbeslisbaarheidsstelling van Gödel aanbevelen, waarin al deze gedachten wiskundig worden bewezen.
(Lees meer...)
Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden
Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden
Wat jij beschrijft, lijken me geen grenzen, maar eerder het bereik van het momenteel denkbare, want zoals je 't beschrijft, is het rekbaar. Als we vandaag een inzicht krijgen, zodat we morgen toch weer een stukje verder kunnen denken, dan was dat van gisteren dus toch niet de grens, slechts de huidige stand van zaken.
Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden
Precies, we knabbelen met onze fantasie aan de grenzen van het denkbare, en daar huppelen we met met wetenschap achteraan en knabbelen aan de grenzen van het verklaarbare. En telkens komen we een heel klein stukje verder. ... ik word filosoof als ik groot ben, denk ik...
Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden
Mooi dat het overkomt!
Verder vind ik 'rekbaar' veel op de eigenschap van elastiek lijken. En dat is het dan volgens mij weer niet. Er zijn duidelijke keuzes die gemaakt worden, en die zijn ingrijpend. Een doorbraak dus meer. Daarom noem ik die 1000 jaar voor het 5e axioma. Dat was echt wel een grens al die tijd.
En gooi je de stelling van Gödel er tegenaan, dan moet wel duidelijk worden, dat bepaalde grenzen altijd daar zullen blijven liggen. Ten slotte heb ik dit antwoord gekozen, met als ondertoon een uitleg aan iemand met Asperger, omdat ik zulks vermoed. Daar is overigens niets mis mee, vooral als je dit van jezelf kunt accepteren.
Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden
Nu ik 't zo nog een keer herlees, heb je wel een punt. Er zitten inderdaad grenzen aan bepaalde denkWIJZEN. Daarmee kun je zeggen dat er in zekere zin grenzen aan het denken zijn.
Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden
Ja precies, Widar. En mijn punt is bovendien, dat je verder komt door prikkels, door contact dus. Dit in tegenstelling tot de oude Grieken die dachten dat je het heelal kunt doorgronden door er alleen maar over na te denken. Vandaar 'empirische' wetenschap: ondervinding, een prikkel dus. En het verschil tussen 'echte' grenzen en 'tijdelijke' grenzen, kun je niet weten, wat weer een echte grens is, en de Onbeslisbaarheidsstelling van Gödel heet.
Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden
Even voor de goede orde: ben je 't dan eens dat er eerder grenzen zijn aan denkwijzen/tranten/paden, dan aan het denken als geheel?
Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden
Ok, jij ziet het denken als de verzameling van alle denkwijzen? Ja, dan zou je kunnen zeggen, dat een denkwijze ergens stopt. Zoals bij dat 5e axioma. En daarna gaat het verder met een andere denkwijze, wat betekent dat de Euclidische meetkunde werd opgesplitst in o.a. de Riemannse meetkunde.
Dat is duidelijk een 'doorbraak'. Vervolgens nemen wij mensen aan, dat doorbraken oneindig vaak kunnen voorkomen. Maar dat is helaas niet het geval, zo begrijp ik de stelling van Gödel, die helaas harder is dan diamant: er zijn dingen die onbeslisbaar zijn. En denken wordt dan pure chaos, zonder zin. Het 19e-eeuwse denken ging nog uit van de oneindigheid der dingen en het determinisme. Maar toen, zo rond 1930 kwam er een lawine: de chaostheorie van Gleich, die stelling van Gödel, de quantummechanica, Lorenz en nog meer. Allemaal gebaseerd op het toeval. Zeg maar drijfzand voor hen die hechten aan duidelijkheid en vastheid.
Maar het is ook vrijheid voor hen die hechten aan zelfbeschikking. Het determinisme is voor altijd geschiedenis. Je kunt helemaal niet weten waar de echte grenzen zijn en dat is onderdeel van de werkelijkheid zelf, niet van enige beperking van ons, mensen. Maar mijn uitleg is vooral een aanmoediging om contact te hebben met andere mensen: je grenzen vind je alleen door contact, niet door navelstaren. Eigenlijk een heel goede vraag!
Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden
Of ik het denken als verzameling van alle denkwijzen zie, dat weet ik niet. Dat bedoelde ik ook zeker niet te zeggen. Misschien had ik beter kunnen zeggen: "het denken op zich". Dat een stelling onbeslisbaar is, betekent niet dat je er niet over na kunt denken. Dat het chaos en zonder zin is, kan best zijn, maar je KUNT erover denken en dat betekent dat je ook daar dus verder kunt gaan en er dus geen grens aan is. Wat betreft de echte grenzen en contact ben ik 't geheel met je eens.

Weet jij het beter..?

Het is niet mogelijk om je eigen vraag te beantwoorden Je mag slechts 1 keer antwoord geven op een vraag Je hebt vandaag al antwoorden gegeven. Morgen mag je opnieuw maximaal antwoorden geven.

0 / 2500
Gekozen afbeelding