Kan iets gebeuren zonder oorzaak volgens de natuurkunde?
Wordt er bijvoorbeeld in de natuurkunde aangenomen dat radioactief verval plaatsvindt zonder oorzaak. Of is er volgens de huidige natuurkunde altijd sprake van een oorzaak, ook al weet men die niet altijd?
Zo ja, wat zijn de bekendste voorbeelden?
-
Vraag volgen
- Delen
-
-
Weet jij het antwoord?
Het beste antwoord
Voor radioactief verval is inderdaad geen oorzaak. Neem bijvoorbeeld een radioactief materiaal met een halfwaardetijd van 2000 jaar. Het enige dat we kunnen zeggen is: als je één atoom van dat materiaal neemt, is de *kans* dat dat atoom ergens gedurende de komende 2000 jaar radioactief vervalt precies 50%. Voor het vervallen van dit atoom is geen oorzaak. De natuurkunde heeft lang geworsteld met de vraag of er tóch een oorzaak is, maar dat wij die oorzaak niet kennen (dit wordt de visie van de 'verborgen variabelen' genoemd), of dat er inderdaad geen oorzaak is. Uiteindelijk is experimenteel vastgesteld dat er echt geen oorzaak is, dus ook geen onderliggende oorzaak die wij niet kennen. Het bewijs hiervan is echter dermate ingewikkeld dat ik het zelf ook niet goed begrijp. Toegevoegd na 22 uur: De ongelijkheden van Bell geven aan dat er echt geen verborgen variabelen zijn. Dat impliceert noodzakelijkerwijs dat er *echt* geen oorzaak is - dus ook geen oorzaak die wij nog niet kennen. Zie onderstaande bron die ik zojuist heb toegevoegd.
Ik denk dat we van zowat alles een oorzaak kunnen aanduiden, alleen misschien niet van het ontstaan van het universum omdat we (nog) niet weten wat en of er daarvoor iets was. Natuurlijk zit je altijd met zaken die 'niet zeker' zijn en dus een bepaalde 'kans' nodig hebben. Maar wil dat meteen zeggen dat er geen oorzaak is? Dat geloof ik niet. Voor radioactief verval is er wel degelijk een oorzaak. Het feit dat de atoomkernen onstabiel zijn en energie kwijt 'moeten'. Dat ze daarvoor een bepaalde 'kans' nodig hebben is nu eenmaal zo. Die kans kennen we als de halfwaardetijd. Radioactiviteit is in mijn ogen erg goed te vergelijken met het spelen op de lotto. En als je op de lotto speelt en je wint dan heeft dat ook een oorzaak: je hebt altijd meegespeeld. (en in praktijk een misschien iets mooiere oorzaak: dat ook de juiste nummers zijn getrokken). In een onstabiele atoomkern gebeurt dus ook net zoiets: er wordt op de lotto gespeeld. En het atoom kan alleen winnen als alle protonen en neutronen in de kern 'precies passen' om radioactief te worden en te vervallen. Toegevoegd na 7 minuten: En laat het me zo omschrijven: kan iets gebeuren zonder oorzaak? Of beter gezegd: heeft alles een oorzaak? Ja, daar ben ik van overtuigd! Heeft alles een verklaarbare oorzaak? Nee, dat jammer genoeg nog niet.
In de quantummechanica is zo ongeveer alles zonder oorzaak. Einstein had daar zeer veel moeite mee wat hem de uitspraak ontlokte "God dobbelt niet".
Volgens de natuurkundige Niels Bohr (mijn plaatje) zijn er gebeurtenissen zonder oorzaak. Een radioactieve atoomkern vervalt op een bepaalde tijd, dat is zeker. Maar op welke tijd precies? Dat is volgens Bohr toevallig.
Stel zelf een vraag
Ben je op zoek naar het antwoord die ene vraag die je misschien al tijden achtervolgt?
