Hoe snel is in deze tijd de overgang van donker naar licht?

De schemering duurt altijd bij benadering een half uurtje. Op lichte dagen lijkt het echter wat sneller al helemaal licht, en op donkere dagen lijkt het juist vaak wat langer te duren. Vooral als je er vanuit huis naar kijkt. Voor de avondschemring geldt min of meer hetzelfde.

De zon heeft echter jaarrond niet significant meer tijd nodig om op te komen of onder te gaan. Op is op, onder is onder.De kwestie is vooral hoe snel (of hoe lang) het licht door de verschillende wolkenlagen weet te dringen.

Zoals Marleen aangeeft, duurt het bij ons pakweg 30 minuten. Langs de evenaar gaat dat sneller.

"De schemering duurt het langst op hogere breedtegraden. In zuidelijke landen zoals Spanje of Italië duurt de schemering veel korter dan in noordelijke landen als Nederland of België. Het wordt daarom in zuidelijke landen 's avonds na zonsondergang veel sneller donker. Nog sterker is dit effect aan de evenaar. Dit komt doordat de zon recht onder de horizon verdwijnt. Ver ten noorden of ten zuiden van de evenaar beschrijft de zon een andere baan aan de hemel en gaat deze onder een kleinere hoek t.o.v. de horizon onder waardoor de schemering langer duurt. Zelfs in Nederland zijn al verschillen merkbaar. Zo duurt de burgerlijke schemering op 20 juni op Rottum het langst en in Maastricht het kortst (resp. 52 en 47 minuten)."

"De duur van de schemering wordt bepaald door de hoek die de schijnbare zonnebaan met de horizon maakt. Bij het begin van de zomer is die het grootst (dichter bij 90°) om kleiner te worden naar het begin van de winter toe. Het 'onderduiken' van de zon (en dus de schemering) duurt dus langer in de winter dan in de zomer of herfst.
Hierbijgevoegd vind je een tekening die het allemaal een beetje duidelijker kan maken, hoop ik. "

Toegevoegd na 5 uur:
Blijkbaar is het in zomer en winter het langer dan in lente en herfst, waarbij de burgerlijke schemering in de zomer het langst is (zoals Cryofiel al meende te moeten kunnen concluderen). Zie dit schema:

http://www.astro.oma.be/GENERAL/INFO/nzon/zon_2011.html

Toegevoegd na 5 uur:
Vandaag duurt de burgerlijke schemering 37 minuten...

De schemering vóór zonsopgang en ná zonsondergang is de periode dat de plaats géén direct zonlicht meer of nog niet ontvangt.
Die periodes verschillen gedurende de jaarlijkse kalender maar zijn doorheen de jaren vrij constant.
De duur is inderdaad sterk afhangend van de plaats op de Aardbol ; de breedtegraad. Net onder de Noordpoolcirkel schemert het in de vroege zomer of late lente gans de nacht. In diezelfde periode duurt de schemering bij ons iets minder dan 50 minuten. Er dan zelfs een significant verschil tussen bijvoorbeeld Friesland en Vlaanderen. In de evenaarszone duuet de schemering slechts een dikke 20-25 minuten.
Er zijn ook locale verschillen : Ik herinner me als we in de vallei van Le Grand Canyon in de Ardeche waren dat de overgang enorm bruusk was....eens de zon verdwenen over de bergrand was het in geen mum van tijd stikkedonker.
Alles heeft natuurlijk ook te maken met de tijd van het jaar...We komen nu uit de donkerste periode en gaan in vrij behoorlijke bokkensprongen naar de lichtste periode ...en die periode is niet elke avond en morgen in dezelfde tijdspanne ,omdat de zon elke morgen een deviatie vertoont in opkomst en ondergang (daar bestaan plaatselijke tabellen voor)
Exact bepalen wanneer de schemering begint is moeilijk te zeggen , want hiervoor bestaan afspraken. In de zeevaart is dat anders dan voor ons.
Ik heb een tabelletje gevonden die dat verschil weergeeft:
- de burgerlijke schemering als het middelpunt van de zon minder dan 6° onder de horizon staat.
- de zeevaartkundige/nautische schemering als het middelpunt van de zon 6° tot 12° onder de horizon staat.
- de astronomische schemering als het middelpunt van de zon 12° tot 18° onder de horizon staat

Toegevoegd na 4 minuten:
Die deviatie komt voor een groot deel omdat de Aarde geen 'echte' bol is maar er een beetje uitziet als een mandarijn.

Hangt er van af waar je bent op dat moment. Op de evenaar duurt het 15 minuten (kom net van Hawaii, ligt iets boven je evenaar) en op de polen wordt het soms nooit donker. De rest zit er tussen in.

Overigens niet overdrijven. De zon komt in januari iedere dag ongeveer een minuut eerde op, dus die 10 minuten is een beetje te optimistisch. Wel heeft de mate van bewolking een grote invloed hoe licht het is bij zonsopgang. En het slaap in je ogen natuurlijk. Ha, ha.