verbruikt het meer stroom als je het geluid can je telefoon harder zet?

Ja, het verbruik wordt groter.
Alle energie (geluid in dit geval) moet ergens vandaan komen, in dit geval uit de batterij.

Ja, de speaker moet trillingen uit zenden. hoe harder de trilling moet zijn doe meer de speaker op en neer gaat.

je kunt dit vergelijken met lopen en rennen. wanneer je loopt ben je minder snel moe dan wanneer je rent.

Je komt vooruit maar in het ene geval kost het meer energie.

Ja natuurlijk want als je het geluid op je telefoon harder zou zetten wordt er dus meer energie naar de oortjes in jouw geval gestuurd. Dit komt omdat even simpel uitgelegd de spoel van je speaker met meer kracht de lucht aan het trillen gaat brengen voor een versterkt geluid. Daardoor wordt de lucht harder op je trommelvlies geblazen en hoor jij het geluid harden.

Ik denk trouwens niet dat het heel veel uit maakt. Tenzij je een hoofdtelefoon met veel vermogen opzet die eigelijk voor een computer bedoelt is.

Nee, het verbruik blijft hetzelfde !

(ervan uitgaande dat je alleen over harde en zachter spreekt. Ga je speakers verwisselen dan wordt het een ander verhaal)

Het geluid wordt versterkt via een transistor, welke als een soort hele snelle regelbare weerstand fungeert. Deze transistor staat (simpel gesproken) in serie met je oortje.

Wanneer er dus zachtere geluiden naar je oortjes gaan gaan dan zal de transistor meer weerstand bieden en andersom wanneer eer hard geluid nodig is, dan zal de transistor minder weerstand bieden.

Op het circuit staat een bepaalde spanning en het is de verhouding tussen de weerstand van de transistor en de weerstand die je oortje biedt die bepaald welk deel van de spanning naar je oortje gaat en welk deel voor de transistor is.
Hoe hoger de weerstand van de transistor, hoe meer energie hij opneemt, hoe minder er voor je oortje over blijft. En andersom hoe lager de weerstand van de transistor, hoe meer energie voor je oortje.
De transistor zal de energie omzetten in warmte, waarna deze verloren is. Je oortje zal de energie gebruiken om geluid te produceren.

Omdat het om de verhouding tussen de weerstanden gaat maakt het niet uit wie welk deel van de energie krijgt. In het totaal zal het circuit met dezelfde hoeveelheid gevoed blijven.

Dus het gebruik blijft hetzelfde.

Het rendement (de verhouding van de energie die in het systeem gestopt wordt en het deel dat er aan nuttige energie (=het geluid) uit komt is bij hardere muziek wel beter. Er blijft immers minder energie in de transistor achter.

Disclaimer:
Ik stel hier e.e.a. wat versimpeld voor. De werkelijkheid ligt iets complexer, maar in de basis klopt het.