Kan het kwaad een boeddhistfundamentalist te zijn?

Ik denk dat je vraag opbreekt bij 'fundamentalist', wanneer je daarvoor de definitie neemt, zul je bij oosterse levensovertuigingen wat moeilijker deze koppeling kunnen maken. Wanneer je fundamentalist zegt, zeg je: verdedigen van geloofsgoed met hand en tand. Een boeddhist doet dat wellicht ook, maar dan door te zeggen: Prima dat je dat niet wilt, of vindt dat ik dat niet mag. Dan zit ik hier en wacht tot de illusie van het geheel tot jou doordringt. Daarin valt eigenlijk niet te 'funderen' (in de zin van extremiteit zoeken om je zin te krijgen), boeddhist zijn is alle wens loslaten, dus geen mogelijkheid om zo graag te willen dat hij fundamentalistische gedragingen gaat krijgen. Op dat moment is het geen boeddhist meer.

Het boeddhisme mag geweld dan wel in theorie afkeuren, maar de geschiedenis leert dat dat niet altijd betekent dat volgelingen zich geweldloos gedragen. En dan gaat eht niet alleen om leken, maar ook om monnikken. Het bekendste voorbeeld is waarschijnlijk Japan tijdens WOII, waar zen-monnikken zich actief aanmeldden om mee te vechten en materieel (zoals straaljagers) voor het leger financierden. Verder waren er zenmeesters die kamikazepiloten 'zegenden' voordat ze op hun missie vertrokken. Blijkbaar is het dus ook voor boeddhisten mogelijk geweld binnen hun levensbeschouwing te rechtvaardigen. Als je dat koppelt met fundamentalisme, kunnen er heel slechte dingen gebeuren.

Nou, ik heb het al in in wat reacties gezegd, maar ik zal het even als antwoord geven: Fundamentalisme is het vasthouden aan de grondbeginselen (de fundamenten dus) van een historisch gesitueerd gedachtegoed. Een fundamentalist kan en zal in principe niemand lastig vallen als hij zich maar aan dat gedachtengoed kan houden. Helaas is de wereld geconfronteerd met extremistische en gewelddadige fundamentalisten. Dat kun je dus zien als een aparte vorm. Met fundamentalisme doe je dus niemand kwaad, hoogstens jezelf, omdat je jezelf zo beperkt.

Volgens het woordenboek: fun·da·men·ta·list de; m,v -en zeer orthodoxe gelovige: christenfundamentalist, moslimfundamentalist En Orthodox is: or·tho·dox bn, bw zich stipt houdend aan de (religieuze) bepalingen en voorschriften; rechtzinnig: Dus nee, op zich kan dit geen kwaad, zolang er nergens in de bepalingen en voorschriften van het boedhisme iets staat over negatief omgaan met andersdenkenden.

Ik weet er niet zo gek veel van af. Maar ik las wel eens dat boeddhistische monniken niet dieren mogen doden. Maar dat ze wel vlees mogen kopen en opeten, en dan niet alleen van toevallig overleden dieren, maar ook gewoon regulier, dieren die ervoor gedood worden. En dat zou dan niet tegen het geweldloosheidsprincipe ingaan, omdat ze zelf dat geweld niet plegen, en hun ziel dus schoon blijft of iets in die trant. En dat er dan wel een dier gedood wordt minf of meer in opdracht van hen (ze laten de slager een dier doden, zodat zij het kunnen kopen en eten; de slager doet het voor zijn klanten, niet voor zijn eigen plezier), maakte dan niet uit. Als dat inderdaad zo is, zou volgens die logica een boeddhistfundamentalist ook een huurmoordenaar kunnen inhuren om andersdenkenden om zeep te helpen, lijkt mij. Maar zoals ik zei, ik weet er weinig vanaf. Daarnaast is er meer op de wereld dan alleen geweld. Als een groep fundamentalisten ergens aan de macht is, kunnen ze ook zonder geweld andersdenkenden het leven flink zuur maken. Dwang uitoefenen kan je ook door mensen buiten te sluiten, toegang tot bepaalde plekken te verbieden, geldstraffen etc. Het is wel minder gevaarlijk dan geweld, maar kan nog steeds wel kwaad vind ik. Maar het ligt er dus aan wat boeddhistfundamentalisten als uitgangspunten hebben, als bijvoorbeeld compassie het basisprincipe is voor hen, zullen ze weinig kwaad doen denk ik.

Ook bij het boeddhisme is het verschil tussen theorie en praktijk. Verschillende richtingen binnen het boeddhisme bestrijden elkaar als de verschilde protestantse religies en er zijn boeddhistische stromingen (geweest), die vergelijkbaar die imperialisme en massamoord verdedigden. Nee vrinden Boeddhisme is ook een verzonnen volksverlakkerij met alle zwakheden van dien. De kliek uit Tibet was ook een kliek van onderdrukkers en uitbuiters net als de christelijke religie dat eerder was.