Waneer is een taal een taal en geen dialect. Dus waarom is b.v. Fries een taal en Drents of Gronings niet?

De belangrijkste reden om het Fries een taal te noemen is de ontwikkeling ervan; binnen de West-Germaanse talen is het Fries een van de vier takken die daarin onderscheiden worden. Het is zelfs ouder dan het (aparte) Nederlands; dat werd vroeger namelijk als deel van het Duits gezien. Vandaar dat een paar eeuwen geleden Duits en Nederduits normale aanduidingen waren voor wat wij nu Nederlands noemen. Het Oudfries heeft zelfs meer weg van het Oudengels dan van de oudste fasen van het Nederlands (of eigenlijk: het westelijkste Duits).

In de loop der eeuwen is het Fries steeds meer op het Nederlands gaan lijken, omdat Friesland en Nederland al heel lang een bestuurlijke eenheid vormen, waarbij Nederland de dominante positie inneemt. Het (onderwijs in het) Fries heeft lange tijd weinig aandacht gekregen, waardoor er steeds meer Nederlandse elementen in het Fries zijn doorgedrongen. Momenteel heeft het Fries in de provincie Fryslân dezelfde status als het Nederlands.

Er zijn meer redenen om iets een taal en geen dialect te noemen; zo heeft een taal meestal een literaire traditie en een dialect niet, en wordt een taal wel in hogere kringen (bijvoorbeeld bestuurskringen) gebruikt en een dialect niet. Het Fries is een literaire taal en een bestuurstaal. Het Zeeuws, het Limburgs, het Twents e.d. hebben een veel beperktere status en functie. Bovendien is het bij dialecten zo dat ze zich in een zogenoemd dialectcontinuüm bevinden; het hele Nederlandse én Duitse taalgebied heeft dialecten die taalkundig en geografisch gezien op elkaar aansluiten en waartussen geen echte taalgrens getrokken kan worden. Dat kan tussen het Fries en het Nederlands en bijvoorbeeld tussen het Duits en het Deens wel.

Het Nederlands en het Duits zijn uiteindelijk aparte talen geworden omdat ze los van elkaar een standaardtaal hebben ontwikkeld. Het Zwitsers daarentegen, dat vrij ver van het Duits af staat, kent geen eigen standaardtaal, omdat in Zwitserland van begin af aan het Duits als bestuurstaal en literaire taal is gehanteerd. Soms ontwikkelen talen die veel meer op elkaar lijken echter wél eigen (bestuurs- en literaire) talen, zoals het Noors, Deens en Zweeds. Die talen lijken onderling heel sterk op elkaar, veel meer dan bijvoorbeeld het Nederlands en het Fries op elkaar lijken. Het heeft dus ook met landsgrenzen te maken.