Wanneer kan je een woord met -je verkleinen? en wanneer niet

Verkleinwoorden kunnen in de regel afgeleid worden van substantieven die voorwerpsnaam zijn. Bij verzamelnamen, abstracta en stofnamen daarentegen zijn er een aantal beperkingen. Van verzamelnamen is de afleiding van verkleinwoorden soms moeilijk of onmogelijk. Mogelijk zijn bijv. wel partijtje of legertje, maar nauwelijks mogelijk of uitgesloten zijn bijv. gebergtetje, veetje, politietje; tenzij in idiomatische uitdrukkingen als politietje/brandweertje spelen.
Van abstracta die zonder toevoegsel van een werkwoordsstam afgeleid zijn kunnen in heel wat gevallen verkleinwoorden gevormd worden, bijv. duw - duwtje, prik - prikje, zet - zetje, enz. Van de andere abstracta kunnen in het algemeen geen verkleinwoorden afgeleid worden: vrijwel de enige mogelijkheden zijn geintje, (on)gelukje, lolletje, muziekje, pretje en pleziertje; verder plagerijtje, pesterijtje, loterijtje en nog enkele soortgenoten.
Van stofnamen, zoals goud, melk, zand, zilver, zijn geen verkleinwoorden af te leiden. Deze mogelijkheid bestaat soms wel als een bepaalde kleine hoeveelheid aangeduid wordt, bijv. een biertje ('een glas bier'), of als een stofnaam als voorwerpsnaam gebruikt wordt, bijv. een chocolaatje, een glaasje, een houtje, een krijtje.
Van eigennamen kunnen gewoonlijk ook verkleinwoorden gevormd worden, zowel van voornamen als van familienamen. In het laatste geval gaat het meestal om meervoudsvormen waarmee meerdere leden van een bepaalde familie of een bepaald geslacht aangeduid worden. Voorbeelden van verkleinwoordvormen respectievelijk van voor- en familienamen zijn: Constantijntje, Jantje, Treesje, Waltertje; de Devosjes, de Van Dijkjes, de Graswinkeltjes, de Hallemannetjes, de Stutterheimpjes
Vorming van een verkleinwoord is niet of nauwelijks mogelijk bij familienamen op -en, -ens, -es of -je(n) s (telkens met een sjwa), bijv. Van Wageningen, Entken, Baeyens, Jansens, Martens, Sipkes, Entjes, Zwartjens . Namen op -els of op -ers (met een sjwa) verliezen de s, bijv. Pauwels - (de) Pauweltjes, Evers - (de) Evertjes, Sengers - (de) Sengertjes.