Hét vraag- en antwoordplatform van Nederland

Moet een verkleinwoord van een woord dat eindigt op een d, geschreven worden met een t?

Hoi hoi.

Verkleinwoorden zijn vrij simpel, dacht ik.
Fietsje, vrachtwagentje, pannetje.

Maar, hoe zit het met ‘dt’ ?

Autoband. Is het Autobandtje, of Autobandje?
En, bij kast. Is het dan Kasttje, of kastje?

3 jaar geleden
in: Taal
2.9K
Amadea
3 jaar geleden
https://onzetaal.nl/taaladvies/verkleinvormen-algemene-regels/: bij Franse leenwoorden die eindigen op een -t of -d wordt -je toegevoegd, ook al wordt die d of t in zo'n leenwoord niet uitgesproken: biscuitje, circuitje, colbertje, chaletje, toupetje, pernodje, boulevardje.
SentWierda
3 jaar geleden
Het moet niet. Maar er is wel een woord dat eindigt op een d en waarvan het verkleinwoord wordt geschreven met een t. Het woord plafond. Verkleinwoord: plafonnetje. De reden voor deze bijzondere schrijfwijze is dat plafond ook kan worden gespeld als plafon.
Daarnaast kan soms -tje worden toegevoegd. Een voordbeeld: rendez-vous en rendes-voustje.
En bij biscuit (verkleinwoord biscuitje) wordt bij afbreking gespeld: biscuit-tje.
Bronnen: Onze Taal en Schrijfwijzer.

Heb je meer informatie nodig om de vraag te beantwoorden? Reageer dan hier.

Antwoorden (3)

Autobandje en kastje zijn correct. Er komt nooit -dt voor bij verkleinwoorden.
(Lees meer...)
Antoni
3 jaar geleden
gvrox
3 jaar geleden
Behalve als je net een Rembrandtje hebt gekocht :) (maar daar stond de dt er al)
Antoni
3 jaar geleden
Toen ik het antwoord gaf, dacht ik al dat er vast wel een uitzondering te bedenken was, @gvrox...!
SentWierda
3 jaar geleden
"Nooit" is overdreven. Het komt soms wel voor.
Crapaud: crapaudje en crapaudtje.
Rechaud: rechaudje en rechaudtje.
LeonardN
3 jaar geleden
@Antoni En waarom (dit zal ik dus nooit begrijpen) pas je dan je antwoord niet gelijk aan?
Amadea
3 jaar geleden
SentWierda geeft foute opties. Crapaudtje en rechaudtje bestaan niet. Het is crapaudje en rechaudje.
LeonardN
3 jaar geleden
@Amadea Niet meer correct zoals allemaal in mijn antwoord staat
https://nl.wiktionary.org/wiki/crapaudtje
Antoni
3 jaar geleden
@LeonardN, @gvrox geeft toch al aan dat de dt in Rembrandt er al staat. Een echte uitzondering is het dus niet! Aanpassen van mijn antwoord is niet nodig. De vraagsteller lijkt te denken dat er 'iets' is met de 'dt', net zoals bij persoonsvormen. Die indruk is onjuist. Dat heb ik met mijn antwoord willen aangeven.
LeonardN
3 jaar geleden
Je zegt:
"Er komt nooit -dt voor bij verkleinwoorden."
En bevestigt later dat er een uitzondering is, dat zorgt er toch voor dat die stelling in je antwoord NIET meer klopt en dat je dat nu ZELF snapt. "Dat heb ik met mijn antwoord willen aangeven."
Ja, dat is prima, maar dat kan toch zonder onjuiste stelling te geven.
Zoals
Er komt nooit -dt voor bij verkleinwoorden waarbij het woord zerf eindigt op een "d" Waarom deze discussie voeren ipv gewoon even je fout corrigeren?!
Antoni
3 jaar geleden
De laatste letter -d wordt niet aangevuld met de uitgang -tje bij Rembrandtje. '-tje' is bij Rembrandtje niet een van de vaste uitgangen bij verkleinwoorden -je, -tje en -pje. Er is gewoon -je achter gezet. Het is dus geen uitzondering. Je kan doen alsof de toegevoegde uitgang -tje (of zelfs -dtje) is, maar dat is niet zo.
LeonardN
3 jaar geleden
Klopt, maar jij verwoord dat dus niet goed in je antwoord. Jij neemt het risico een uitspraak te doen over ALLE verkleinwoordjes. "Er komt nooit -dt voor bij verkleinwoorden." (FOUT)
Maar je had je gewoon bij de vraag kunnen houden dus: Er komt nooit -dt voor bij verkleinwoorden die EINDIGEN op een D (GOED)
OF
Je had de correcte uitspraak kunnen doen over ALLE verkleinwoordjes. Er komt wel "dt" voor bij verkleinwoordjes ENKEL als het woord zelf al eindigt op dt. (GOED) "Je kan doen alsof de toegevoegde uitgang -tje (of zelfs -dtje) is, maar dat is niet zo."
Dat doe ik niet om jouw stelling tegen te spreken. Ik snap heel goed dat het geen woord+dtje is.
Je kan echter gewoonweg niet zeggen zoals jij zegt "Er komt nooit -dt voor bij verkleinwoorden." althans niet als je een onjuiste uitspraak wil doen.
Rembrandtje (Rembrandt-je) is nu eenmaal een verkleindwoord waarin dt voorkomt, ook al is dat niet zoals de vrager het voor ogen heeft.
Antoni
3 jaar geleden
Dank voor je opmerkingen en aanvullingen.
Je kunt de uitspraak volgen bij deze woorden. Eindigt het woord al op een [t]-klank, dan komt er alleen 'je' achter.

Van de site van Onze Taal:

"Het type streepje, taartje, hoekje, eendje, baasje, boefje
Na woorden die (in de uitspraak, niet per se in de spelling) eindigen op de medeklinkers p, t, k, d, s en f wordt -je toegevoegd. Voorbeelden: popje, potje, websiteje bakje, cakeje, smaakje, kladje, stadje, hemdje, mesje, busje, pluisje, neusje, briefje, hofje, kalfje."
.
.
Dus autobandje (vanwege de -t klank van band) en kastje (vanwege de -t klank van kast).

Nog een aardigheid bij dat laatste woord is dat je die [t] niet meer hoort in het woord kastje. Kastje klinkt hetzelfde als kasje (een kleine kas). Zo ook: bast - bastje. Of worst - worstje. Lijken me struikelblokken als je Nederlands wilt leren spreken...
(Lees meer...)
Toegevoegd op 28 december 2020 20:33: tekst
Computoon
3 jaar geleden
Nee een woord dat eindigt op een "d" heeft geen "dtje" als verkleinwoord. Dat geldt voor alle woorden zo sinds 2006. Er was namelijk een uitzondering op woorden waarvan de klank GEEN t-klank was aan het einde.

Band heeft een t-klank aan het eind, dus dat werd en wordt bandje.
Crapaud (krapoo) heeft geen t-klank aan het einde en werd voor 2006 dus crapaudtje.
Dit is echter gelijkgetrokken met alle andere woorden die eindigen op een "d" en nu eindigen dus alle woorden met een "d" die je verkleint met "dje".

De vorm "dtje" kan wel voorkomen in het uitzonderlijke geval dat je een zelfstandignaamwoord vindt dat vanzichzelf al op "dt" eindigt. Een mooi voorbeeld is "een Rembrandtje" (als in een klein schilderij van de schilder Rembrandt).
===
band bandje
crapaud crapaudje (voor 2006 crapaudtje)
Rembrandt Rambrandtje
(Lees meer...)
3 jaar geleden

Weet jij het beter..?

Het is niet mogelijk om je eigen vraag te beantwoorden Je mag slechts 1 keer antwoord geven op een vraag Je hebt vandaag al antwoorden gegeven. Morgen mag je opnieuw maximaal antwoorden geven.

0 / 2500
Gekozen afbeelding