Hét vraag- en antwoordplatform van Nederland

Wat is het verschil tussen gezegden, uitdrukkingen en spreekwoorden?

Verwijderde gebruiker
13 jaar geleden
in: Taal
2.1K

Heb je meer informatie nodig om de vraag te beantwoorden? Reageer dan hier.

Het beste antwoord

Kenmerkend voor een spreekwoord is de onveranderlijkheid van de formulering en de woordkeus. Een spreekwoord heeft altijd de vorm van een mededelingszin (het is bijvoorbeeld geen vraag) met de persoonsvorm in de tegenwoordige tijd (als er een persoonsvorm aanwezig is). Het is een uitspraak met een algemene levenswijsheid, een bevestiging van de orde der dingen: zo gaat het nu eenmaal in de wereld. Voorbeelden van spreekwoorden zijn: 'Na regen komt zonneschijn', 'Boontje komt om zijn loontje' en 'Oost west, thuis best'.

Een gezegde is een vaste verbinding van woorden met een figuurlijke betekenis, die geen werkwoord bevat en dus op zichzelf nooit een zin vormt. Bijvoorbeeld: met hart en ziel, een open deur, een vrolijke frans.

Er bestaat ook nog een derde categorie: de zegswijzen. Deze kunnen wel een zin vormen (in tegenstelling tot gezegden), en het onderwerp en de werkwoordstijd kunnen aangepast worden (dit in tegenstelling tot spreekwoorden). Een zegswijze is bijvoorbeeld 'Het loopt de spuigaten uit', of in 'aangepaste' vorm: 'Het lawaai liep de spuigaten uit.'

Ten slote wordt ook uitdrukking veel gebruikt. Volgens Van Dale (2005) is dat een "vaste, idiomatische verbinding van woorden, met een figuurlijke of metonymische betekenis, bijvoorbeeld iemand van haver tot gort kennen". In de praktijk wordt uitdrukking als een soort algemeen, overkoepelend begrip gebruikt voor alle vaste verbindingen met een figuurlijke betekenis...
(Lees meer...)
Verwijderde gebruiker
13 jaar geleden

Andere antwoorden (2)

Volgens mij is een uitdrukking hetzelfde als een gezegde, iets wat ooit is gezegd en door iedereen wordt overgenomen (elk voordeel heb se nadeel ;D)

En een spreekwoord is veel officiëler vastgesteld, bijv. "een kat in de zak kopen". Die vind je in een spreekwoordenboek, gezegdes niet.

Volgens mij is dat het maar of het echt zo is weet ik niet.
(Lees meer...)
Verwijderde gebruiker
13 jaar geleden
Van Dale 13:

Spreekwoord:
uitspraak met een algemene levenswijsheid of morele implicatie, waarvan de vorm vrijwel onveranderlijk is
b.v.: vele varkens maken de spoeling dun; oost west, thuis best

Gezegde:
vaste, idiomatische verbinding van woorden, met figuurlijke betekenis, die geen werkwoord bevat en dus op zichzelf nooit een zin vormt
b.v.: een vrolijke Frans, met hart en ziel, een open deur

Zegswijze:
vaste, idiomatische verbinding van woorden, met een figuurlijke of metonymische betekenis, die vrijwel altijd op zichzelf een zin vormt en steeds een onpersoonlijk subject heeft;
zegswijzen passen zich voor zover nodig aan het zinsverband aa
(Lees meer...)
Verwijderde gebruiker
13 jaar geleden

Weet jij het beter..?

Het is niet mogelijk om je eigen vraag te beantwoorden Je mag slechts 1 keer antwoord geven op een vraag Je hebt vandaag al antwoorden gegeven. Morgen mag je opnieuw maximaal antwoorden geven.

0 / 2500
Gekozen afbeelding