Is 'Het Bureau' van J.J. Voskuil een autobiografie?

"Het Bureau" van J.J.Viskuil is een autobiografische sleutelroman. Omdat: 1. Het artikel van Ingrid Harms: “Het Bureau 2a: het bureau slaat terug” (2000) bevat een reeks interviews met een aantal medewerkers die er toentertijd nog werkten en met een aantal vroegere medewerkers van het instituut, die allen, op twee na, met personages in de roman geïdentificeerd konden worden. 2. Het Bureau is een zeer doorzichtige sleutelroman. Talrijke gebeurtenissen en elementen kunnen worden geverifieerd via gedrukte bronnen. 3. In de ontsluiting van een sleutelroman speelt de persoonsidentificatie via de namen van de personages een belangrijke rol. Een namensleutel van het Bureau werd door de naamkundige Rob Rentenaar vervaardigd. 4. Piet Grijs (Pseudoniem van Hugo Brandt Corstius) heeft laten zien hoe Voskuil met het namenmateriaal omspringt: de gefingeerde namen zijn meestal uit de echte afgeleid via klankspelletjes of semantische associaties: zo wordt Rentenaar tot Rentjes en Cox tot Appel. Onno Blom, een gerenomeerd Nederlandse auteur en literair recensent noemt 'Het Bureau' van J.J.Voskuil een megalomane en indrukwekkende sleutelroman. Hij is niet de enige, ook Jan Goossens doet dat. Zijn eerste boek “Bij nader Inzien” uit 1963 werd ook door de literaire critici als sleutelroman gezien. Voskuil zelf zegt: "Het is míjn wereld die ik schep. (...) Ik heb een hekel aan mensen die het als een sleutelroman zien … Hoe de schrijver het ziet is echter niet van belang, het zijn de literatuurcritici die de roman beoordelen en benoemen. Ook Willem Frederik Hermans, de schrijver van o.a. Onder Professoren en Uit talloos veel miljoenen heeft altijd ontkend dat het om sleutelromans gaat. Een van de personages heeft een naam die veel lijkt op die van de hoogleraar economische en sociale geografie die in het Groningse conflict een rol speelde en Hermans “een nagel aan onze doodskist” noemde en veel in het boek voorkomende hoogleraren zijn geduid als bestaande personen. Toch ontkent Hermans expliciet in het nawoord van Onder Professoren via de fictieve Prof. Dr. B.J.O. Zomerplaag dat het om een sleutelroman gaat Een schrijver ontkent over het algemeen dat hun roman een sleutelroman is, maar dat maakt hun roman daarom niet minder een sleutelroman. Toegevoegd na 1 uur: Dat het een sleutelroman is kon zelf Voskuijl niet meer ontkennen, gezien zijn opmerkingen na protesten van oud-collega's: "Zoveel mensen herkennen zich in het boek, dat bewijst dat ik niet zo gek ben als ik dacht”.

Bronnen:

http://www.nicodeboerteksten.nl/j-j-voskui...