wat is venlafaxine?

Venlafaxine lijkt op een groep medicijnen, de serotonineheropnameremmers, ofwel SSRI's.Het regelt in de hersenen de hoeveelheid serotonine. Deze lichaamseigen stof speelt een rol bij emoties en stemmingen. Venlafaxine verbetert de stemming en vermindert angsten.
Venlafaxine heeft ook een lichte invloed op norepinefrine (noradrenaline) en dopamine, twee andere natuurlijke stoffen met effect op de stemming.

Artsen schrijven het voor bij depressie en bij angststoornissen, zoals een sociale fobie, paniekstoornis en posttraumatische stressstoornis.
Het wordt ook gebruikt bij opvliegers tijdens de overgang en bij zenuwpijn.

Je geeft eigenlijk het antwoord zelf al: het is een antidepressivum, één uit de groep van de serotonine heropname remmers. Het remt dus de heropname van serotonine - één van de boodschapperstofjes - in de neurosynaptische spleet in de hersenen. Dit zorgt er op de plek waar de communicatie tussen zenuwcellen plaatsvindt, meer van dat stofje beschikbaar is. Venlafaxine remt niet alleen de heropname van serotonine maar ook van norepinefrine, en in mindere mate van dopamine. Venlafaxine is ook verkrijgbaar onder de merknaam Efexor, en is in Nederland geregistreerd voor de behandeling van depressies (vooral die met vitale kenmerken, de zgn. melancholische depressies die niet alleen somberheid maar ook interesseverlies laten zien), de gegeneraliseerde angststoornis, sociale angststoornis en paniekstoornis.

De werking en bijwerkingen van venlafaxine is niet anders dan die van andere SSRI's. Het werkt dus niet minder goed of beter dan andere middelen, de verschillen zitten vooral in de reactie van de individuele patiënt op het middel. Voor alle SSRI's geldt dat ze ongeveer gelijk werkzaam zijn bij milde tot matige depressies, en dat bij ernstige depressies de tricyclische antidepressiva de voorkeur hebben. Dat is een groep antidepressiva die net één generatie ouder is dan de SSRI's. Verder is er veel minder bekend over de werkzaamheid en optimale behandelduur etc. bij angstoornissen van dit middel, bij depressie is dat duidelijker.

De dosering wordt vaak geleidelijk opgebouwd, het werkt na ongeveer 2-4 weken, en het advies is - zoals eigenlijk bij alle antidepressiva - om na het verdwijnen van de depressieve klachten nog ongeveer 6 maanden door te behandelen. Gebruik bij kinderen onder de 18 wordt afgeraden, en verder is extra voorzichtigheid geboden bij dit middel (en bij meer SSRI's) bij adolescenten jonger dan 25 en bij mensen met suïcidale gedachten. De bijwerkingen zijn verder vergelijkbaar met die van de andere SSRI's, en ook weer zoals bij elk SSRI kunnen bij stoppen of minderen onttrekkingsverschijnselen optreden. Het is daarom belangrijk bij dit middel dat een arts de behandeling goed blijft monitoren en dat bij de start en bij het stoppen met het middel de arts extra aandacht besteedt aan het bepalen van de juiste dosering. Bij de start zal langzaam opgebouwd worden tot een werkzame dosering, en bij het stoppen zal veelal geleidelijk afgebouwd worden, onder begeleiding van de arts dus.