Hoe verklaar je angst, ongeacht waarvoor? We worden immers zonder ook maar een enkele angst geboren?Of is dat niet verklaarbaar?

De vraag is strikt genomen fout ; je wordt namelijk wel degelijk met een gezonde dosis angst geboren. En dat moet ook wel ; je 'instinct' moet je wel kunnen waarschuwen voor potentieel gevaarlijke situaties , anders zou je leven als je eenmaal kunt lopen verrekte snel weer voorbij zijn. Angst voor een afwezige moeder en later enge dieren, hoogtes, snelheid, hitte en kou zijn - binnen bepaalde grenzen- normaal. Daar is dus niks onverklaarbaars aan.

Iets anders geldt voor extreme angst (die niet meer in relatie staat tot het gevaar) zoals bij fobieen. Vaak ontstaan deze door een slechte ervaring (of een paar) die niet goed begeleid worden. Een kind dat iedere keer tot in den treure getroost en vertroeteld wordt omdat het onweert, kan een ongezonde angst voor onwee ontwikkelen. Maar ook zie je bijvoorbeeld met de periodieke inentingen dat de kinderen waarvan de moeder het bangst is, zelf het hardste huilen. Ook angst voor de tandarts is tot op zekere hoogte aangeleerde angst.

En daarnaast kennen we natuurlijk nog de categorie sociale angsten. Veel dingen die 'in het openbaar' moeten gebeuren vinden we eng, of in elk geval spannend, en als het inderdaad daadwerkelijk een keer verkeerd loopt, kun je heel vervelende en in het dagelijks leven storende angsten ontwikkelen. Daar weer van af komen gaat vaak niet vanzelf ; gedragstherapie kan echter vrij snel heel effectief zijn. Gewoon concreet leren dat het niet altijd verkeerd hoeft af te lopen en zoja, dat er dan nog niet echt een man overboord is. Dit is vaak de categorie 'een mens lijdt het meest door het lijden dat hij vreest'.

Herhaalde negatieve ervaringen kunnen in alle opzichten een angstpatroon doen ontstaan ; wie zeer regelmatig geprikt moet worden bijvoorbeeld, kan een behoorlijke angst voor de pijn die er bij hoort ontwikkelen, al is de pijn op zich wellicht niet zo heftig, je hoofd en je spieren vertellen je wat anders.

Angst is dus een heel normale en gezonde reactie, die echter ook vrij gemakkelijk kan 'ontsporen'. Bij een kind kun je daar nog alert op zijn, eenmaal volwassen moet je dat zelf doen, en afhankelijk van de omstandigheden valt dat niet altijd mee.