Was saffraan vroeger wel goedkoop? Of hoe valt dit anders te verklaren?

Tegenwoordig zij de eieren heel erg goedkoop, maar dat wil niet zeggen dat ze vroeger ook goedkoop waren.
Eieren waren vroeger hoogwaardig voedsel, waar veel vraag naar was en het aanbod van eieren was toen een lachertje in verhouding wat het nu is, dus zal het een schaars product geweest zijn en zo kon het gebeuren dat de eieren te duur waren.
Saffraan daarentegen is geen voedsel, maar een specerij en bij honger eet je eerder je eieren op dan de saffraan.
Mogelijk was de vraag naar saffraan vroeger maar minimaal, het arbeidsloon was erg goedkoop, dus viel de prijs waarschijnlijk heel erg mee.

Saffraan is de duurste specerij ter wereld. Per kilogram althans. Maar per maaltijd is goede vanille, vlees, vis of bepaalde groente veel duurder. Hoe dat werkt leg ik straks uit; eerst wil ik toelichten hoe de prijs ontstaat.

Waarom is de prijs per KG saffraan relatief hoog?Veel gewassen zoals graan, zonnebloemen en wijn zijn relatief makkelijk te verbouwen. Om ervan te kunnen leven heb je wel aardig wat hectares nodig. Dat geldt niet voor saffraan. Van een kwart tot een derde hectare kan een gezinnetje al leven. Dit kleine lapje grond verschaft wel werk aan tenminste twee mensen gedurende het hele jaar! Een onderzoekje dat in Umbrië gedaan is zegt zelfs dat 1 persoon niet meer dan 500 m² kan bewerken. Dan zou je dus 5 personen per kwart HA nodig hebben! Lijkt me wat veel. Ik ga er dus van uit dat de Umbriers wat aan hun arbeidsproductiviteit moeten doen. Die enorme hoeveelheid arbeidstijd gaat zitten in de voorbewerking van het land, het planten van de bollen, het onkruidvrij houden van de grond, het bemesten en het oogsten van de bloemen en het verwijderen van de stampers. Als je, zoals wij, biologisch teelt mag je er nog een paar uurtjes bij optellen.


Per maaltijd kost ‘t een paar duppies per persoonWe gaan uit van een goede kwaliteit saffraan, oftewel geen geel of wit in de draadjes, goed gedroogd (maar niet te), lucht-en lichtdicht verpakt en niet gebroken of verpulverd. Deze saffraan kost zo’n € 22 per gram. Gemiddeld genomen heb je zo’n 150 bloemen nodig voor 1 gram saffraan. Elke bloem heeft drie stampers, dus in een gram gaan er 450. Per gerecht heb je zo’n 10 stampers per persoon nodig, oftewel zo’n 48 cent. Als je dus een dinertje met zijn vieren hebt, ben je minder dan € 2 kwijt! Ik weet zeker dat je voor je visje, je vlees en je wijn meer betaalt.

Mijn moeder hield ruim een halve eeuw geleden precies bij wat onze vier kippen kostten. Een ei bleek maar een paar cent goedkoper dan dat van de melkboer (11 cent). Als je die elf cent van toen omrekent naar nu komt een ei op meer dan een Euro per stuk. Wat saffraan toen kostte weet ik helaas niet, maar je kunt er op rekenen dat de arbeid in de derde wereld nog slechter werd betaald dan nu. Bovendien gaat de prijs van iets uit die landen tegenwoordig vele malen over de kop voor je het in de supermarkt kan kopen, bovendien waren de marges in de tussenhandel vroeger veel kleiner dan nu. Zo wordt het plaatje al een stuk logischer en dan kan ik nog niet eens beoordelen hoe de situatie nog langer geleden was.
Door de massaproductie is eten tegenwoordig zo goedkoop dat men veel eten weggooit, men heeft er geen idee van hoe duur eten vroeger was.

Saffraan is altijd duur geweest. Al in de middeleeuwen werd saffraan gebruikt om mee te kopen. Voor een paard betaalde je met 1 pond saffraan bijv.
Een onsje saffraan schijnt zo'n 13.000 stempels van de Crocus sativus, de saffraancrocus, te bevatten. Vanwege het arbeidsintensieve handwerk is die ook nog eens extra duur.
Saffraan is al heel oud. Al sinds mensenheugenis, 1600 voor christus, werd saffraan gebruikt om stoffen mee te kleuren.
Ook nu is er veel kaf onder het koren en wordt er veel nep-saffraan gemaakt. Vroeger al maakte men 'saffraan' van gemalen krijt, vermengd met gele paddestoelen of men droogde stempels van lelies.Vaak wordt saffloer verkocht als saffraan. Heel vaak kleurt men de rijst in de Aziatische keuken tegenwoordig met geelwortel (kurkuma). In de Oosterse bazaars wordt vaak poeder van de verfdistel verkocht als saffraan. Deze zijn niet schadelijk voor de gezondheid.
Ik denk dan ook dat de bakkerijen vroeger zelf hun saffraan maakten en dat dit niet de echte was.
Echte saffraan heeft een specifieke geur en een smaak die niet te omzeilen is. Echte saffraan proef je en is net zo sterk als bijv. truffel en is altijd iets bitter. Ze hadden waarschijnlijk ook maar 1 draadje nodig, anders was het deeg niet echt lekker meer.
Misschien kweekten ze hun eigen crocus sativus en maakten ze het zelf? Je hebt nl. maar 1 stempeltje nodig om 1 liter water diepgeel te kleuren. Ik denk dat 1 potje of zakje echte saffraan een investering was waar bakkerijen lang plezier van hadden en dat het in verhouding met dure eieren tegen elkaar opwoog als ze tenminste de echte hadden.