Bron: © Canva. Weet welke zelfverdedigingstechnieken er zijn toegestaan.
De moord op de 17-jarige Lisa uit Abcoude heeft veel losgemaakt in Nederland. Vooral vrouwen geven aan zich onveiliger te voelen op straat en zoeken naar manieren om zichzelf beter te beschermen. Op sociale media en op straat komt regelmatig de vraag terug: welke middelen mag ik bij me dragen om me te verdedigen? We zochten het uit, ook voor de oudste lezers onder ons.
Gevoel van onveiligheid is toegenomen
Het gevoel van onveiligheid op straat is toegenomen en steeds vaker klinkt de vraag hoe je jezelf kunt beschermen. Naast het gebruik van toegestane hulpmiddelen kiezen veel vrouwen voor een zelfverdedigingssport of cursus. Populaire vormen zijn Krav Maga, jiu-jitsu of kickboksen, waarbij je leert om je los te maken uit een greep, afstand te creëren en te vluchten.
Ook bestaan er kortdurende workshops speciaal gericht op vrouwen, waarin ze praktische technieken combineren met mentale weerbaarheid en het stellen van grenzen. Deze trainingen geven niet alleen meer vertrouwen in noodsituaties, ze helpen ook om alerter en krachtiger in het dagelijks leven te staan.
De tekst gaat verder onder de video >>
Wat is verboden als zelfverdedigingswapen?
Pepperspray en stroomstootwapens lijken voor de hand liggende opties, alleen in Nederland zijn deze verboden. Ze vallen onder de Wet Wapens en Munitie en mogen uitsluitend politieagenten in specifieke situaties gebruiken.
Wat is wél toegestaan als zelfverdediging?
Er bestaan meerdere middelen die legaal zijn en toch effectief helpen in noodsituaties:
- Haarlak of deodorant spray: kan tijdelijke irritatie veroorzaken en een vluchtmogelijkheid bieden.
- TIW-spray of verfspray (‘X-Marker’): laat kleurstof achter om een dader herkenbaar te maken.
- Tactische zaklamp: met fel licht dat een aanvaller kan desoriënteren.
- Kubotan: een klein staafje aan een sleutelbos dat meer slagkracht geeft.
- Persoonlijk alarm (schrill alarm): een hard geluid (tot 110 dB) dat de omgeving alarmeert.
- Zakmes: mag in bezit zijn, maar het dragen op straat of in uitgaansgelegenheden is verboden.
De tekst gaat verder onder het X-bericht >>
Na de brute moord op de 17-jarige Lisa nemen Nederlandse vrouwen en meisjes zelf maatregelen: er is inmiddels een ware run op bijvoorbeeld pleisterspray en andere middelen voor zelfverdediging. @rblommestijn en @ArletteAdriani in gesprek over de oorzaak -massamigratie- die nog… pic.twitter.com/qHAlhGpfm1
— Ongehoord Nederland TV (@ongehoordnedtv) August 28, 2025
Reactie moet in verhouding staan tot gevaar
Verdedigingsmiddelen mag je alleen gebruiken wanneer er sprake is van een directe aanval of bedreiging. De wet spreekt hierbij van noodweer.
De reactie moet in verhouding staan tot het gevaar. Wie doorschiet onder invloed van hevige emoties kan zich in sommige gevallen beroepen op noodweerexces.
Wat kunnen ouderen doen voor hun veiligheid?
Senioren zijn ook vaak slachtoffer van fysieke aanvallen. Voor 65-plussers zijn zware vechtsporten niet altijd de meest geschikte keuze. Toch zijn er veel mogelijkheden om de eigen veiligheid te vergroten.
- Weerbaarheidstrainingen speciaal voor senioren richten zich bijvoorbeeld op houding, stemgebruik en het leren herkennen en vermijden van risicosituaties.
- Ook simpele technieken om los te komen uit een greep of om balans te bewaren zijn effectief. Daarnaast wordt vaak gewerkt aan mentale veerkracht en zelfvertrouwen, zodat men in bedreigende situaties sneller en adequater reageert.
- Verder helpt het om praktische maatregelen te nemen, zoals het dragen van een persoonlijk alarm, goed verlichte routes kiezen en in de avonduren waar mogelijk samen te reizen.
Voor veel ouderen geeft dit een veiliger gevoel en voorkomt het dat angst leidt tot sociale isolatie.
Moet er een LISA-app komen: die vrouwen op straat monitort?
Na het tragische nieuws over de dood van Lisa gaat er in Nederland ook een discussie rond over de zogenoemde ‘LISA-app’, een mobiele applicatie die met meldingen elke 10 minuten de aanwezigheid van vrouwen op straat monitort om hen te beschermen.
Critici waarschuwen dat zo’n app eerder risico’s vergroot dan vermindert: het stimuleert mogelijk onnodige confrontaties met potentiële belagers en roept de vraag op waarom zulke technologische oplossingen nodig lijken in een beschaafd land. Moeten we in plaats daarvan misschien meer inzetten op wederzijds respect in de samenleving? Of wie we wel of geen asiel verlenen?
De tekst gaat verder onder de video >>
Lees ook: Schokkend: nichtje van prinsen William en Harry (20) dood aangetroffen met vuurwapen.
Overheidsmaatregelen: Wet seksuele misdrijven
Vorig jaar is per 1 juli 2024 is de nieuwe Wet seksuele misdrijven van kracht. Deze wet scherpt de bescherming van slachtoffers aan en benadrukt dat seks altijd vrijwillig en gelijkwaardig moet zijn. Belangrijke punten:
- Nee is nee: fysiek geweld of dwang is niet langer vereist om aanranding of verkrachting strafbaar te stellen.
- Seksuele intimidatie strafbaar: zowel op straat, in winkels als online.
- Bescherming jongeren: kinderen onder 16 jaar en 16- en 17-jarigen in kwetsbare situaties mogen niet seksueel worden benaderd, ook niet digitaal.
- Geen verjaring meer: slachtoffers kunnen altijd aangifte doen van verkrachting.
- Strengere straffen: bij ernstige delicten, bijvoorbeeld verkrachting van een kind onder 12 jaar.
- Publiekscampagne: gericht op bewustwording over instemming bij seks.
Een eerste studie van het WODC (mei 2025) laat zien dat het effect van de nieuwe wet nog niet geïsoleerd meetbaar is. In 2029 volgt een officiële evaluatie. Intussen blijft maatschappelijke aandacht en bewustwording essentieel om slachtoffers beter te beschermen en daders sneller te vervolgen.
Ben je slachtoffer van seksueel geweld of voel je je onveilig? Bel dan met het Centrum Seksueel Geweld via 0800-0188 of neem contact op met Slachtofferhulp Nederland via 0900-0101. Je staat er niet alleen voor!
Bronnen:
BNNVARA Kassa, Rijksoverheid, Slachtofferhulp Nederland, WODC, POW Nieuws