Bron: © Canva. Wat doe jij als je moeilijk nee kan zeggen?
We doen het allemaal: ja zeggen terwijl we eigenlijk nee bedoelen. Uit gewoonte, uit angst voor afwijzing of omdat we niemand graag teleurstellen. Alleen het constant over je eigen grenzen heen gaan, put je uiteindelijk uit. We spraken met Geja Bouwmeester, zelfleiderschapscoach en ervaringsdeskundige, over waarom nee zeggen zo moeilijk is – en hoe je dat stap voor stap leert.
Vrouwen helpen hun stem terug te vinden
Geja is onze nieuwe kennispartner. Ze is getrouwd met haar jeugdliefde, moeder van 3 volwassen kinderen en is selfcare-coach (zelfzorg) voor vrouwen die zichzelf te vaak wegcijferen. In haar praktijk (Geja inspireert) komt ze het dagelijks tegen: vrouwen die altijd klaarstaan voor anderen en daarbij zichzelf vergeten.
Ze weet hoe diepgeworteld dat patroon zit, want ze heeft het zelf ook jarenlang gedaan. Eerst werkte ze als gezinscoach, waar ze zag hoe moeders de harmonie in huis probeerden te bewaren – ten koste van hun eigen welzijn. Dat inzicht leidde tot haar missie: vrouwen helpen hun stem terug te vinden.
Gehoorzaamheid en dienstbaarheid
Waarom is ‘nee’ zeggen dan zo’n opgave? Volgens Geja is het deels cultureel bepaald. We zijn opgegroeid in een maatschappij waarin gehoorzaamheid en dienstbaarheid werden beloond. Vooral vrouwen leerden dat je aardig moet zijn, mee moet bewegen en jezelf niet op de eerste plaats mag zetten. Een duidelijke grens stellen voelt dan al snel egoïstisch, terwijl het dat in werkelijkheid niet is.
We verlangen diep van binnen naar erbij horen,” legt Geja uit. “En nee zeggen, dat voelt alsof je die verbinding op het spel zet.
“Die angst is vaak niet rationeel en geworteld in oude patronen”, vervolgt Geja. “Je hoeft maar even terug te denken aan je jeugd. Was er ruimte voor jouw gevoelens? Of werd er vooral verwacht dat je je aanpaste en gehoorzaamde? Wie als kind geleerd heeft dat eigen wensen niet belangrijk zijn, draagt dat vaak onbewust mee.”
Stress, vermoeidheid, vervreemding
“En dan saboteer je jezelf: je voelt dat iets niet klopt en denkt meteen ‘doe niet zo moeilijk’. Dat innerlijke conflict zorgt voor stress, vermoeidheid en soms zelfs een gevoel van vervreemding van jezelf.”
Een ander punt dat vaak terugkomt, is schuldgevoel. Veel mensen voelen zich schuldig als ze voor zichzelf kiezen. Geja legt uit dat dat meestal een overgeërfde emotie is. Misschien droeg je moeder of grootmoeder ook dat gevoel. En hoewel we rationeel weten dat zelfzorg belangrijk is, voelt het soms alsof je iets fout doet door ‘nee’ te zeggen. “Alleen echte verbinding vraagt geen opoffering”, zegt Geja.
Als jij goed voor jezelf zorgt, geef je de ander juist ook de ruimte om volwassen te reageren.
Egoïsme versus zelfzorg
Het verschil tussen egoïsme en gezonde zelfzorg zit ‘m volgens Geja in intentie. Egoïsme betekent nemen zonder rekening te houden met de ander. Zelfzorg is eerlijk zijn over wat je nodig hebt, zonder de ander tekort te doen. Een liefdevol uitgesproken ‘nee’ is vaak duidelijker dan een halfslachtige ‘ja’. En dat lucht uiteindelijk voor beide partijen op.
Hoe begin je?
Hoe begin je met af en toe nee zeggen? Geja raadt aan om klein te starten. Je hoeft niet meteen grote confrontaties aan te gaan. Zeg eens: “Ik kom erop terug,” of “Ik heb daar nu geen ruimte voor.” Geef jezelf tijd om te voelen wat je echt wilt. Vaak zit het al in je lichaam: spanning in je buik, je kaken, je schouders. Dat zijn signalen dat je over je grens dreigt te gaan. Luister daar serieus naar.
Oefening baart kunst
Oefening baart kunst. Nee zeggen leer je niet van de ene op de andere dag. Elke keer dat je het doet, groeit je zelfvertrouwen. En ja, sommige mensen werpen je dan een teleurgestelde blik toe. Dat hoort erbij. Weet wel: hun reactie is hun verantwoordelijkheid, niet die van jou. Geja zegt daarover: “Een liefdevolle nee heeft geen uitleg nodig. Als jij duidelijk bent, voelt de ander dat ook.”
Wat haar cliënten vaak helpt, is het bedenken van zinnen die je paraat hebt op moeilijke momenten. Denk aan: “Ik voel dat dit niet bij me past,” of: “Dankjewel dat je het vraagt, alleen ik kies ervoor om het niet te doen.” Duidelijk, respectvol en zonder schuldgevoel.
Nee zeggen tegen de ander, is ja zeggen tegen jezelf
Geja sluit af met een krachtige gedachte: “Nee zeggen tegen de ander, is ja zeggen tegen jezelf.” En die zin blijft hangen. Want hoe mooi zou het zijn als we elkaar niet meer beoordelen op hoe vaak we klaarstaan en wel op hoe trouw we blijven aan onszelf?
Hoe kun je duidelijk nee zeggen? Nee zeggen is spannend, vooral als je het niet gewend bent. Het werkt ook bevrijdend. Door eerlijk te zijn over je grenzen, geef je jezelf en de ander de ruimte om oprecht te zijn. En zoals Geja zo mooi zegt: “Zelfzorg is geen muur. Het is een portaal naar echte verbinding.” Tijd om wat vaker bewust te kiezen. Voor jezelf.
De tekst gaat verder onder het Instagram-bericht van Geja >>
5 veelgestelde vragen over ‘geen nee durven zeggen’:
- Hoe weet ik of ik te vaak ‘ja’ zeg terwijl ik eigenlijk ‘nee’ bedoel? Let op je lijf: voel je spanning, vermoeidheid of irritatie? Dat zijn vaak signalen dat je over je grens bent gegaan.
- Hoe reageer ik als iemand teleurgesteld is in mijn nee? Blijf rustig. De teleurstelling van de ander is niet jouw verantwoordelijkheid. Geef ruimte en blijf bij jezelf.
- Wat als ik het spannend vind om direct ‘nee’ te zeggen? Gebruik tussenstapjes, zoals: “Ik denk er even over na” of “Ik kom erop terug.” Dat geeft ruimte om te voelen wat je wilt.
- Is nee zeggen hetzelfde als egoïstisch zijn? Nee, zeker niet. Gezonde grenzen stellen is juist een vorm van respect – voor jezelf én de ander.
- Hoe begin ik met oefenen in het dagelijks leven? Start in kleine, veilige situaties. Zeg bijvoorbeeld nee tegen een verplichting waar je eigenlijk geen zin in hebt. Elke ‘nee’ maakt je sterker.
Over Geja Bouwmeester – Geja inspireert
Geja Bouwmeester is zelfleiderschapscoach (selfcare coach) een begeleid met name vrouwen die zichzelf jarenlang hebben aangepast, weggecijferd, of vastgedraaid in zorgrollen, om weer zichzelf te mogen zijn.
Zonder pleasen, met grenzen, zonder schuldgevoel. Zodat ze weer hun eigen ruimte durven in te nemen.
Geja stelt precies de juiste vragen, prik liefdevol door patronen heen en creëert een bedding waarin vrouwen zichzelf durven terug te vinden.
Volg haar op instagram: gejainspireert.