De Tweede Kamer ziet niets in het plan van demissionair minister Dilan Yeşilgöz van Justitie om na 2025 de luchtalarmen in Nederland te laten verdwijnen. Volgens een meerderheid zijn de sirenes nog altijd van cruciaal belang voor de nationale veiligheid. De Kamer wordt daarin gesteund door JA21-politicus Joost Eerdmans, die aankondigde een motie in te dienen.
Yeşilgöz vindt de alarmen te duur en minder effectief dan de digitale NL-Alert. Tegenstanders benadrukken de risico’s van een volledige afhankelijkheid van digitale systemen.
Oude techniek versus digitale meldingen
De minister argumenteert dat de NL-Alerts een veel groter publiek bereiken dan de sirenes dat kunnen. Bovendien voorzien ze in meer specifieke informatie over mogelijke calamiteiten. Volgens haar ontvangt 92% van de bevolking een NL-Alert bij noodsituaties, tegenover slechts 75% die door de sirenes gealarmeerd wordt.
Ondanks deze statistieken benadrukken critici zoals Eerdmans de waarde van het sirenesysteem, die zich bewezen heeft tijdens noodsituaties zoals de recente watersnood in Limburg. Zij wijzen op de gevaren van het uitsluitend vertrouwen op digitale communicatie, zoals bij een potentiële cyberaanval waarbij het NL-Alert systeem zou kunnen falen.
Motie voor behoud luchtalarmen
De geplande afschaffing van de luchtalarmen roept dus brede oppositie op binnen de Tweede Kamer. Met de steun van partijen als PVV, NSC, GroenLinks-PvdA en BBB lijkt de motie die Eerdmans tijdens het debat wil indienen over de toekomst van het luchtalarm, op voldoende steun te kunnen rekenen.
De minister benadrukt dat het behouden en potentieel vernieuwen van het luchtalarmsysteem ongeveer 160 miljoen euro kost, terwijl de onderhoudscontracten eind 2025 aflopen. Deze ontwikkelingen zorgen ongetwijfeld voor meer debat over de balans tussen kosten, effectiviteit en de betrouwbaarheid van het waarschuwen van de bevolking bij noodgevallen.
Weetjes over het luchtalarm in Nederland
- Geschiedenis en oorsprong: Het luchtalarmsysteem vond zijn oorsprong in Nederland tijdens de Koude Oorlog, in de jaren 1950. Het werd primair ontwikkeld als een preventieve maatregel tegen potentiële luchtaanvallen en nucleaire dreigingen.
- Doel en functie: Het hoofddoel van het luchtalarm is het alarmeren van de bevolking bij noodsituaties die onmiddellijke actie vereisen. Deze noodsituaties variëren van natuurrampen zoals overstromingen tot door de mens veroorzaakte crises zoals terroristische aanvallen.
- Sirenes op strategische locaties: Het luchtalarm bestaat uit sirenes die strategisch verspreid zijn over het land. Deze sirenes ondergaan periodieke tests en worden geactiveerd tijdens noodsituaties. Het geluidssignaal van de sirenes is doorgaans een luide, onderbroken toon.
- Regelmatige tests: Om de effectiviteit ervan te waarborgen, wordt het luchtalarmsysteem regelmatig getest. In Nederland vinden deze tests plaats elke eerste maandag van de maand om 12.00 uur, bekend als de maandelijkse sirenetest.
- Modernisering en verbetering: In de loop der jaren heeft het luchtalarmsysteem aanpassingen ondergaan om het te moderniseren en te verbeteren. De integratie van digitale technologieën heeft bijvoorbeeld geleid tot efficiëntere waarschuwingssystemen.
- Aanvullende communicatiemiddelen: Naast het luchtalarm worden ook andere communicatiemiddelen ingezet om mensen te waarschuwen voor noodsituaties, zoals radio, televisie, sociale media en sirenes op hulpdienstvoertuigen.
Met de opkomst van mobiele telefoons en draadloos internet is het gebruik van luchtalarmen nu ter discussie.
Bron: WNL