Ga naar de inhoud

Nederland is hard toe aan groot onderhoud, anders lopen we vast 

Groot onderhoud Bron: © Canva. De Van Brienenoordbrug bij Rotterdam is hard aan vernieuwing toe.  

Zonder ingrijpende renovaties aan wegen, bruggen, sluizen en tunnels loopt Nederland vast. Lange files, economische schade en veiligheidsrisico’s hangen als donkere wolken boven het land. Door heel het land staan vitale verbindingen onder druk.

Einde levensduur bereikt

Veel Nederlandse infrastructuur stamt uit de jaren 60 en 70. Bruggen, viaducten en tunnels zijn ontworpen voor een andere tijd. Minder verkeer, lichtere voertuigen en minder zware belasting. Die situatie ligt achter ons. Het verkeer neemt toe. Vrachtwagens worden zwaarder. Elektrische voertuigen belasten bruggen anders. Tegelijk zorgt klimaatverandering voor extra slijtage door hitte, droogte en extreme neerslag. Daardoor neemt de kans op storingen toe.

Lees verder onder het bericht >>

Tunnels vormen extra risico

Rijkswaterstaat waarschuwt al jaren dat uitstel geen optie meer is. Zonder groot onderhoud neemt het risico op onverwachte afsluitingen snel toe, meldt Rijkswaterstaat. Vooral tunnels vragen grote aandacht. Veel tunnels voldoen niet meer aan de huidige veiligheidsnormen. Denk aan brandveiligheid, ventilatie en vluchtvoorzieningen. Renovatie is complex en kostbaar.

Houdbaarheid tunnels onder druk

Ook de houdbaarheid van meerdere tunnels loopt af. Dat betekent dat ze technisch nog functioneren, maar niet meer voldoen aan moderne eisen. Sluiting is dan soms de enige optie als renovatie te lang wordt uitgesteld. Volgens deskundigen kan falend tunnelonderhoud grote gevolgen hebben voor de bereikbaarheid van steden en economische kerngebieden, stelt TNO.

Projecten stapelen zich op

De onderhoudsopgave is zichtbaar in tientallen grote projecten die de komende jaren gepland of al gestart zijn. Het gaat niet om cosmetische ingrepen, maar om structurele vernieuwing van cruciale schakels in het wegennet.

Belangrijke voorbeelden van groot onderhoud in NL zijn:

  • Renovatie van de Van Brienenoordbrug bij Rotterdam
  • Versterking en modernisering van de Afsluitdijk
  • Grootschalig onderhoud aan de A27 tussen Houten en Hooipolder
  • Vernieuwing van zeesluizen en binnenvaartsluizen, waaronder IJmuiden
  • Onderhoud en vervanging van bruggen over grote rivieren
  • Aanpassing van tunnels rond Amsterdam en Rotterdam

Deze projecten zijn noodzakelijk om Nederland bereikbaar te houden, meldt Rijkswaterstaat.

Lees verder onder de video >>

Tekort aan aannemers en stijgende risico’s

Opvallend is dat niet elk project makkelijk van de grond komt. Grote bouwbedrijven zijn terughoudender geworden. De financiële risico’s zijn hoog. Kostenoverschrijdingen liggen op de loer. Onvoorziene technische problemen zijn eerder regel dan uitzondering.

Bij langdurige projecten kunnen aannemers jaren vastzitten aan contracten met beperkte marges. Stijgende materiaalprijzen en personeelstekorten maken dat risico nog groter. Daardoor schrijven sommige bedrijven zich niet meer in. Bouwend Nederland waarschuwt dat de markt vastloopt als risico’s eenzijdig bij aannemers blijven liggen, aldus Bouwend Nederland.

Weggebruiker gaat het merken

Voor weggebruikers is groot onderhoud direct voelbaar. Afsluitingen duren langer. Omleidingen worden complexer. Files nemen toe. Vooral in de Randstad is de impact groot. Rijkswaterstaat probeert werkzaamheden te bundelen en in daluren uit te voeren. Toch is volledige hinderbeperking onmogelijk. Sommige bruggen of tunnels moeten maanden of zelfs jaren gedeeltelijk dicht.

Lees verder onder de berichten >>

Aanpassing reisgedrag

Ook het openbaar vervoer ondervindt gevolgen. Busroutes worden aangepast. Reistijden lopen op. Voor bedrijven betekent dit extra kosten en logistieke uitdagingen. Volgens verkeersdeskundigen vraagt dit om aanpassing van reisgedrag. Meer thuiswerken. Flexibele werktijden. En beter spreiden van verkeer, stelt het Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid.

Uitstel duurder dan actie

In Den Haag groeit het besef dat uitstel duurder is dan actie. Het kabinet trekt miljarden uit voor onderhoud, maar dat geld moet ook daadwerkelijk besteed kunnen worden. Zonder voldoende uitvoerende capaciteit blijft het een papieren oplossing. Experts pleiten voor langjarige onderhoudsplannen en eerlijke risicodeling. Alleen zo blijft het aantrekkelijk voor bedrijven om deze projecten op te pakken.

De komende 10 tot 20 jaar worden cruciaal. Nederland kan kiezen voor tijdige vernieuwing of wachten tot storingen en afsluitingen zich opstapelen. De infrastructuur vormt letterlijk het fundament van de economie. Groot onderhoud is geen luxe maar noodzaak om Nederland in beweging te houden.

Bronnen:

Rijkswaterstaat, TNO, Bouwend Nederland