Meer gezondheidsproblemen door klimaatverandering in achterstandswijken

Bron: © Halfpoint Canva - In achterstandswijken meer gezondheidsproblemen door klimaatverandering? 

---

Klimaatverandering raakt niet iedereen even hard. Vooral ouderen in kwetsbare wijken lopen extra gezondheidsrisico’s, doordat sociale ongelijkheid de gevolgen van klimaat versterkt. Het RIVM schat in dat de ziektelast alleen maar zal oplopen. Hoe zit dat precies?

Gezondheidsrisico’s door klimaat: niet iedereen even kwetsbaar

In Nederland overlijden jaarlijks honderden mensen door extreme hitte, longklachten en hartproblemen die in verband staan met klimaatverandering. Volgens de Raad voor Volksgezondheid en Samenleving (RVS) nemen deze gezondheidsproblemen toe door de opwarming van de aarde.

Toch zijn de gevolgen niet voor iedereen hetzelfde; mensen met een lager inkomen, en zeker ouderen in achterstandswijken, worden beduidend vaker getroffen.

Waarom worden kwetsbare wijken zwaarder getroffen?

Mensen die minder te besteden hebben wonen vaak in wijken met veel steen, weinig groen en matige voorzieningen. Dat vergroot de kans op hittestress en luchtwegklachten. Bovendien hebben inwoners van deze buurten minder alternatieven om zich te beschermen tegen hitte, zoals een goed geïsoleerd huis of een koele tuin. Stenen gebouwen houden warmte vast, terwijl een gebrek aan schaduw en groen de temperatuur in de wijk verder doet stijgen.

Hierdoor hebben ouderen, chronisch zieken en kleine kinderen het extra zwaar tijdens hete periodes.

Sociale ongelijkheid en gezondheidskloof

Volgens de RVS zorgt sociale ongelijkheid dat niet iedereen de vruchten plukt van klimaat- en milieumaatregelen. Subsidies voor verduurzaming komen bijvoorbeeld vooral bij de rijkere groepen terecht, die al gemakkelijker hun huis kunnen aanpassen.

Achterstandswijken profiteren minder, terwijl zij juist harder geraakt worden door slechte luchtkwaliteit, geluidsoverlast en hittestress. Dit leidt tot groeiende onvrede en minder draagvlak voor klimaatbeleid.

Wat zijn de gevolgen voor de gezondheid?

• Toename van hittestress, vooral voor ouderen
• Meer luchtwegaandoeningen (astma, COPD) door luchtvervuiling
• Grotere kans op hart- en vaatziekten
• Psychische klachten veroorzaakt door stress over klimaat en leefomgeving
• Langere en heftiger pollenseizoenen (meer hooikoorts)

Het RIVM schat dat al 4,5% van de ziektelast in Nederland veroorzaakt wordt door omgevingsfactoren, en dat zal verder oplopen.

Het effect van klimaatverandering op onze gezondheid

De tekst gaat onder de video verder >>

Hoe kunnen we de gezondheidsverschillen verkleinen?

De RVS en het RIVM doen aanbevelingen om de gezondheidskloof te dichten:

• Meer vergroening in kwetsbare buurten (bomen, parken, groene daken)
• Betere toegang tot subsidies voor verduurzaming in achterstandswijken
• Combineren van gezond- en klimaatbeleid op lokaal niveau
• Gerichte projecten zoals het Nationaal Hitteplan voor ouderen en kwetsbaren
• Bewoners actief betrekken bij klimaatmaatregelen in hun wijk

Samenwerken tussen verschillende beleidsterreinen is noodzakelijk. Gezondheid, leefomgeving en klimaataanpak gaan hand in hand. Door eerlijk beleid én praktische maatregelen kunnen we ervoor zorgen dat iedereen, maar vooral de ouderen in kwetsbare buurten, zich gezonder en veiliger voelt, ook in een warmer Nederland.

Is het onzin?

Toch zijn er ook tegengeluiden over gezondheidsklachten door klimaatverandering. Bekijk de berichten hieronder en lees daarna verder >>

Tips tegen de klachten

• Zoek verkoeling op warme dagen, bijvoorbeeld in een park, bibliotheek of buurthuis
• Blijf drinken en houd contact met buren of familie
• Let op signalen van hittestress, zoals duizeligheid en vermoeidheid

Heb je zorgen over de gezondheidseffecten van het klimaat in jouw wijk? Neem contact op met de gemeente in jouw omgeving voor informatie over steunmaatregelen en lokale initiatieven.

Let op: Startpagina geeft geen medisch advies. Raadpleeg bij twijfel altijd een arts of specialist.

Bronnen

RVS, RIVM, Trouw, Reformatorisch Dagblad, Welingelichte Kringen