Bron: © Canva. Sommige alledaagse apparaten zijn niet zo gezond voor ons.
Broodroosters, airfryers en föhns zijn niet meer weg te denken uit Nederlandse huishoudens. Een nieuw onderzoek naar luchtkwaliteit binnenshuis zorgt nu voor onrust: juist deze populaire apparaten blijken grote hoeveelheden ultrafijne deeltjes uit te stoten. De deeltjes zijn onzichtbaar, maar volgens wetenschappers mogelijk allesbehalve onschuldig, vooral voor ouderen en mensen met luchtwegproblemen.
Nieuw onderzoek zet vraagtekens bij veiligheid binnenshuis
Uit recente metingen van onderzoekers blijkt dat verschillende huishoudelijke apparaten tijdens gebruik grote concentraties ultrafijne deeltjes in de binnenlucht brengen. Omdat moderne woningen steeds beter geïsoleerd zijn, blijven deze deeltjes bovendien langer hangen dan voorheen.
“Wat ons verraste, was de hoeveelheid deeltjes die vrijkomt bij alledaags gebruik”, stellen betrokken onderzoekers. “Mensen associëren luchtvervuiling vooral met verkeer en industrie, maar binnenshuis kunnen piekconcentraties ontstaan die minstens zo hoog zijn.”
Wat zijn ultrafijne deeltjes en waarom zijn ze zorgwekkend?
Ultrafijne deeltjes zijn extreem klein: kleiner dan 0,1 micrometer (100 nanometer). Juist dat formaat maakt ze gevaarlijker dan grotere stofdeeltjes. Ze dringen diep door in de longen, kunnen de longblaasjes passeren en via de bloedbaan door het lichaam circuleren.
Volgens wetenschappers kunnen deze deeltjes:
- ontstekingsreacties veroorzaken
- het immuunsysteem belasten
- bijdragen aan long- en hartproblemen
Omdat ze niet zichtbaar of ruikbaar zijn, merken mensen vaak niet dat ze eraan worden blootgesteld.
De tekst gaat onder de video verder >>
Dit zijn volgens onderzoekers de grootste boosdoeners
Broodroosters
Bij het roosteren van brood verbranden kruimels en voedselresten in het verwarmingselement. Daarbij komen grote hoeveelheden ultrafijne deeltjes vrij, vooral bij hogere standen.
Airfryers
Airfryers verwarmen vetten en oliën met hete lucht. Nieuw onderzoek laat zien dat dit proces ultrafijne deeltjes produceert die zich razendsnel door de keuken verspreiden, zeker in slecht geventileerde ruimtes.
Föhns
Ook föhns blijken onverwacht een bron van luchtvervuiling. Door verhitting van stof, haarresten en huiddeeltjes worden ultrafijne deeltjes direct de ruimte ingeblazen, vaak recht in het gezicht.
Lees ook: De luchtkwaliteit in huis: hoe meet je die en waarom is het belangrijk?
Vooral deze groepen lopen extra risico
Experts waarschuwen dat langdurige blootstelling aan ultrafijne deeltjes kan leiden tot verergering van bestaande gezondheidsklachten. Vooral:
- ouderen
- mensen met astma of COPD
- mensen met hart- en vaatziekten
- kinderen met gevoelige luchtwegen
lopen extra risico. Hun lichaam kan de deeltjes minder goed verwerken of afvoeren. “Voor gezonde volwassenen is het effect vaak subtiel, maar bij kwetsbare groepen kan de impact aanzienlijk zijn”, aldus de onderzoekers.
Waarom dit probleem juist nú urgenter wordt
De actualiteit zit niet alleen in het onderzoek, maar ook in onze leefomgeving. Woningen zijn beter geïsoleerd, ramen blijven vaker dicht en huishoudelijke apparaten worden intensiever gebruikt dan ooit. Daardoor ontstaat een perfecte storm voor luchtvervuiling binnenshuis.
Wetenschappers benadrukken dat onderzoek naar ultrafijne deeltjes in huis nog relatief nieuw is. De verwachting is dat de komende jaren meer verbanden tussen binnenlucht en gezondheid aan het licht komen.
Dit kun je nu al doen om risico’s te beperken
Hoewel experts geen paniek willen zaaien, is voorzichtigheid volgens hen wel verstandig:
- Ventileer actief tijdens en na gebruik van apparaten
- Maak apparaten regelmatig schoon
- Gebruik hoge standen alleen wanneer nodig
- Vermijd gebruik in kleine, afgesloten ruimtes
- Wees extra alert bij kwetsbare personen in huis
Lees ook: Toename klachten door luchtvervuiling in patiëntendossiers: check de luchtkwaliteit.
Gemak heeft een onzichtbare prijs
Het nieuwe onderzoek maakt duidelijk dat luchtvervuiling niet stopt bij de voordeur. Juist apparaten die gemak moeten brengen, kunnen ongemerkt bijdragen aan een slechter binnenklimaat. Voorlopig luidt het advies van experts: wees bewust, ventileer goed en onderschat de impact van onzichtbare deeltjes niet. Meer onderzoek is nodig, maar één ding is duidelijk: schone lucht in huis is minder vanzelfsprekend dan we dachten.