Wat houd een dorp precies in?

Het begrip dorp wordt niet in absolute zin gedefinieerd door bijvoorbeeld het aantal woningen of inwoners. Als relatieve definities zouden kunnen gelden:
- een dorp is groter dan een gehucht of buurtschap, maar kleiner dan een vlek en nog kleiner dan een stad.
- het al of niet voorkomen van een kerk helpt ook een onderscheid te maken: een dorp bezit een eigen kerk met een kerkgebouw, behorend tot een parochie (Rooms-Katholiek) of kerkelijke gemeente (Protestants) waar tevens een of meer nabijgelegen gehuchten onder vallen; men spreekt dan van een kerkdorp.
- naar functie onderscheidt een dorp zich van een stad door zijn afhankelijkheid van agrarische activiteiten: het merendeel van de inwoners van een dorp vindt zijn bestaan direct in de landbouw en/of de veeteelt. In een stad komen de niet-agrarische activiteiten tot ontwikkeling: bedrijvigheid, industrie, diensten, onderwijs, zorg etc.
- bestuurlijk/wettelijk: een stad onderscheidt zich tevens door stadsrechten, zoals het mogen houden van een markt, eigen rechtspraak en het heffen van belastingen.
- een tegenwoordig onderscheid tussen een stad en een dorp is het voorzieningenniveau: een stad heeft (meer) voorzieningen, bijv. een ziekenhuis of een schouwburg.
- in stedenbouwkundige kenmerken onderscheidt een dorp zich van een stad door zijn organische en kleinschalige groei en opbouw, een stad is planmatig en grootschalig. Verder heeft een dorp een open grens en een sterke verweving met het landelijke gebied eromheen. De stad heeft een scherpere begrenzing (vroeger met verdedigingswerken, omwalling, stadsmuur). Tenslotte wordt een dorp gekenmerkt door lage bebouwing in een lage dichtheid; een stad neigt door grondschaarste naar gestapelde of hoogbouw en een hogere dichtheid.
- vanuit sociale samenhang kan gesteld worden dat een dorp een hechte gemeenschap heeft (men kent elkaar, er is meer sociale druk en controle) en een stedelijke samenleving vrijer en anoniemer is ("opgaan in de massa").