Wat zijn de verschillen tussen het HBO en het WO?

HBO word je opgeleid voor beroepen op tactisch niveau. WO op strategisch niveau. WO is dus theoretischer. Verder wordt bij WO onderwijs meer zelfdiscipline verwacht. HBO is vaak net iets schoolser, afhankelijk van het instituut waar je zit. Verder daagt een WO instituut meer uit tot het verwerken van de stof die je tot je krijgt. "Hoe kan ik de kennis die ik heb toepassen, aanpassen, wat weet ik nog niet en moet ik nog leren om iets te kunnen". Terwijl een HBO net iets meer gericht is op het tot je nemen van de stof en dat direct toe te passen.

Ik ben afgelopen september overgestapt van HBO maatschappelijk werk en dienstverlening naar WO Theologie. Als de moeilijkheidsgraad van het HBO als een vijf geldt, dan geef ik het op WO niveau een 7,5. Lesindeling is in mijn geval veel prettiger: 32u HBO en 8u WO. Tijdsbesteding totaal aan de studie is daarentegen wel toegenomen.

Het belangrijkste verschil is de insteek. HBO is in zekere mate praktisch gericht, dwz, het is vaak gericht op een specifiek beroep of groep beroepen die je ermee kan uitoefenen. WO is (op uitzonderingen als geneeskunde na) meer bedoeld om je intellectueel te vormen en veel mensen met een WO diploma gaan ook iets anders doen dan datgene wat ze gestudeerd hebben. Wat betreft moeilijkheidsgraag is WO over het algemeen een stuk moeilijker, want het is echt bedoeld om wetenschappelijk te zijn. Beide maken meestal gebruik van hoorcolleges, werkcolleges en thuiswerk, maar dat verschilt ook per instelling waar het onderwijs gegeven wordt. Beide kunnen zowel voltijd als deeltijd gestudeerd worden, ook dat verschilt van plek tot plek. Verplichtingen verschillen heel erg per opleiding, dat hangt er vanaf welke leervorm ze kiezen en heeft ook te maken met vakgebied. Op de arbeidsmarkt zijn WO'ers over het algemeen meer gewild simpelweg omdat ze een moeilijkere opleiding hebben gedaan en dus vaak intelligenter zijn. Daar zijn echter wel uitzonderingen op, want voor sommige banen is juist specifiek een HBO diploma vereist (bijv. PABO).

HBO: Hogeschool / WO: Universiteit: -gestructureerd onderwijs / persoonlijke invulling -veel lesuren / minder lesuren (colleges) -toepassen van bestaande kennis / genereren van nieuwe kennis -meer druk en controle op studeren / zelfstandigheid, discipline, eigen initiatief -beroepsgericht, nadruk op praktijk en vaardigheden / theoretisch en abstract gerichte opdrachten onderzoeksmatig (wetenschappelijk) -oplossingsgericht (vragen beantwoorden) / analytisch vermogen (vragen stellen) -stages gedurende de hele opleiding / afsluitende afstudeerstage of onderzoek -studieduur 4 jaar (bachelor), gemiddeld afgerond in 4 1/2 jaar/ studieduur 4 jaar (bij 1-jarige master), gemiddeld afgerond in 5 1/2 jaar Wat betreft mogelijkheden op de arbeidsmarkt denk ik niet dat de ene opleiding meer voordelen heeft dan de andere. Op HBO niveau zit er wat meer varieteit in de mogelijke banen. Eigenlijk is alles mogelijk, alleen banen op het gebied van research liggen vrijwel altijd buiten bereik. Een opleiding op universitair niveau is gericht op het ontwikkelen van wetenschappelijke vaardigheden, maar het aantal banen waarbij dit echt noodzakelijk is (vooral research & development) is in Nederland zeer beperkt. Dus veel WO-ers werken in functies waarbij een wetenschappelijke opleiding niet echt noodzakelijk is. De opleiding tot hun baan begint dus eigenlijk pas op het moment dat ze aan de slag gaan. Dit beperkt deze groep dus weer in de keuze voor bepaalde banen, omdat er altijd banen zijn waarbij een bepaalde basisvaardigheid (dus niet basiskennis) al vanaf het begin noodzakelijk is.

Het essentiele verschil (of zou het eigenlijk moeten zijn.. zucht) is dat, zoals de naam het zegt, HBO beroepsonderwijs is, je leert dus een beroep, terwijl je bij WO géén beroep leert uitoefenen, maar leert de wetenschap te bedrijven op een bepaald gebied. Heel simpel gezegt, bij HBO leer je hoe je iets moet doen, bij WO leer je uit te zoeken hoe iets zit. Helaas is volgens mij zo ongeveer iedereen dit tegenwoordig vergeten. WO wordt gezien als een stapje hoger dan HBO, en bedrijven hebben daardoor geleerd de beste mensen van het WO te halen, en omgekeerd, ze daar bij voorkeur te laten opleiden. Tegenwoordig is het zelfs nog erger, omdat een WO opleiding inhoudelijk nog steeds wetenschappelijk (theoretisch) is, en een HBO opleiding praktisch, zijn er een hoop mensen die op de verkeerde plek terecht komen. Om die mensen zich daarover niet slecht te laten voelen kun je nu na een HBO opleiding in 1 jaar een WO bachelor halen, en wordt zelfs overwogen om van sommige hogescholen universiteiten te maken. Zul je zien dat in de toekomst het verschil tussen een hogeschool en een universiteit niet meer bestaat en dat een of andere slimmerik bedenkt dat er "speciale scholen moeten komen om te leren om theoretische wetenschap te bedrijven"...