Waarom dreigt een passagiersvliegtuig neer te storten als er een raampje stukgaat?

Als zoiets gebeurt, raam kapot, decompressie, dan is dat zeer zeker een noodsituatie.

Voor noodsituaties zijn dingen bedacht, samengevat in checklists en handboeken en aangeleerd door training.

De training en procedures zullen enigszins verschillen tussen verschillende toestellen en verschillende luchtvaartmaatschappijen (maar ook in de militaire luchtvaart kan dit probleem spelen).

Als ik een weloverwogen inschatting moet maken zou ik zeggen dat de procedures in zo'n situatie onder meer inhouden dat je de automatische piloot onmiddellijk uitschakelt, waarna je zelf het vliegtuig laat dalen tot een veilige hoogte. Bij een F-16 zal dat bijvoorbeeld betekenen dat je lager moet vliegen dan 25.000 voet en langzamer dan 500 knopen, voor een Airbus A300 zijn de waardes weer anders).

Wat je in films ziet is niet altijd realistisch, hoewel het wel mogelijk is om een vliegtuig in een oncontroleerbare toestand te brengen, als je een te sterke duikvlucht inzet met een passagiersvliegtuig kun je het toestel zodanig beschadigen dat herstel niet meer mogelijk is en dan lukt het niet om normaal door te vliegen.

Als iedereen echter op tijd reageert (en dat betekent vaak ook gebruik van zuurstofmaskers) en ook lager en langzamer vliegen dan is er niets dat een succesvolle noodlanding uitsluit, tenminste bij kleine gaten in de romp, ik heb het niet over een explosie en gaten van meters breed.

De yokes (sturen) van sommige toestellen geven een soort force-feedback (zoals misschien bekend van gamecontrollers, zoals joysticks) om in bepaalde situaties aan te geven dat er iets niet goed is, dit is een soort signaal richting de piloot, maar het is normaal gesproken zeker niet zo sterk dat de piloot erg veel fysieke kracht nodig heeft om het toestel te bedienen. Dit komt echter wel aan de orde als het toestel in een ongecontroleerde duikvlucht bevindt, maar dan zal dat eerder de neiging zijn om te veel kracht te willen gebruik in een verwoede poging het toestel te redden.