Waardoor heeft vet een grotere energie waarde dan eiwitten en suiker?

Eigenlijk stel je twee vragen in één, maar dat is niet erg, ik probeer ze beide te beantwoorden.

Voedsel levert energie op omdat ons lichaam in staat is om de voedingsstoffen te verbranden, en als ik zeg "verbranden" dan is dat letterlijk zo. Vet, suiker en eiwitten worden in onze cellen, voornamelijk in de mitochondriën, met behulp van een complex stelsel van enzymen, co-enzymen, en andere stoffen, geleidelijk afgebroken en geoxideerd in kleine stapjes.
Het proces van afbraak en oxidatie van voedingsstoffen kennen wij als "catabolisme", en per saldo levert energie. De energie die vrij komt, wordt door ons lichaam gebruikt om ATP te synthetiseren, die als "interne brandstof" wordt gebruikt voor allerlei processen in het lichaam.
De reden waarom vet meer energie levert dan suiker of eiwit moet je zoeken in de moleculaire samenstelling. Vet in ons dieet bestaat voornamelijk uit triglyceriden, en die bestaan uit 3 vetzuren + een alcohol (glycerine) Vetzuren zijn niets anders dan een lange koolwaterstof keten met een zuur aan het einde, en net zoals koolwaterstoffen in aardolie, de oxidatie van deze volledig gereduceerde ketens levert onwijs veel energie op.
Suikers, of koolhydraten in het algemeen, in tegenstelling tot vetten, bestaan uit moleculen die deels geoxideerd zijn, en de verbranding ervan levert minder energie op.
Eiwitten, net zoals koolhydraten, zijn zeer complexe moleculen die ook deels geoxideerd zijn, dus leveren ze minder op bij het oxideren.

Ons lichaam kan ook stoffen maken. Dat proces noemen wij "anabolisme" (metabolisme = catabolisme + anabolisme), en is eigenlijk het omgekeerde: met behulp van de ATP die gesynthetiseerd is tijdens de verbranding (=oxidatie) van voedingsstoffen, maakt ons lichaam suikers, vetten, eiwitten, DNA...

Het rendement van alle metabolische processen is nooit 100%: de energie die je krijgt van het verbranden van 1 gram vet is niet genoeg is om 1 gram vet te synthetiseren. Deze "verloren energie" komt vrij in ons lichaam als warmte, en dat is een van de belangrijkste mechanismen om onze lichaamstemperatuur te kunnen behouden. In die zin is het dus waar dat het maken van vet energie kost, maar je verliest geen gewicht, want immers, je lichaam heeft vet aangemaakt en dat vet komt op je heupen.
Pas als je minder eet, krijgt je lichaam geen energie om nieuwe vet aan te maken, en verlies je gewicht, want dan gaat je lichaam het vet in je heupen verbranden om -o.a.- je lichaamstemperatuur te behouden.