Hoe werkt een herstel sterilisatie bij een man?

Na het openen van het scrotum (balzak) worden de zaadleiders opgezocht. Beide uiteinden worden vrijgemaakt en doorgesneden. De bijbal wordt 'gemasseerd' om te zien of er zaad door dit uiteinde van de zaadleider naar buiten komt. Nu is het moment waarop het uiteindelijke succes van de operatie kan worden ingeschat. Als er geen zaad passeert moet de zaadleider worden ingekort tot er zaad naar buiten komt. Het succespercentage van de operatie daalt hierdoor sterk.
Het andere uiteinde van de zaadleider wordt ontdaan van het littekenweefsel. Er wordt water door de zaadleider gespoten om te zien of de doorgang vrij is. Als dit lukt kunnen de beide uiteinden aan elkaar worden gezet.

De antistoffen hebben hun werking al terwijl de zaadcellen nog in opslag zijn. Zoals Fionaa in haar reactie al terecht stelt zorgt de natuur er in de natuurlijk situatie wel voor, dat er ejaculaties komen (al is het maar via een natte droom). Hierdoor werken de antistoffen niet lang genoeg in op de zaadcellen om alle cellen te doden.
Na een sterilisatie is de situatie veranderd. Er is geen manier meer voor de man om zijn zaadcellen te lozen, deze blijven dus in de bijbal aanwezig. Hierdoor werken de antistoffen veel langer op de zaadcellen in. De zaadcellen gaan hierdoor kapot en pas daarna kunnen ze weer worden opgenomen.
Het is zelfs zo, dat op den duur het lichaam de zaadcellen als lichaamsvreemd gaan beschouwen. Hierdoor worden steeds meer en meer antistoffen aangemaakt. Als je sterilisatie een lange tijd geleden is uitgevoerd, dan het kan het zelfs gebeuren dat de zaadcellen net zo snel weer afgebroken worden als dat ze door de antistoffen kapot gemaakt worden. Er komen dan dus geen nieuwe zaadcellen meer bij (ze worden immers net zo snel weer afgebroken) en komt per saldo de zaadproductie stil te liggen.
Dit laatste gebeurd niet bij elke man, maar de kans erop wordt steeds groter naarmate de sterilisatie langer geleden werd uitgevoerd.

Daarmee is ook meteen een deel van je tweede vraag beantwoordt. Zeker als de sterilisatie langer geleden is kan je de leidingen wel herstellen, maar de antistofproductie neemt daardoor niet af. Er worden dan dus nog steeds geen zaadcellen meer aangemaakt.
Overigens is ook het herstellen van de leidingen wat simpeler gesteld, dan de praktijk is. De twee delen van de zaadleider kunnen wel weer aan elkaar gezet worden, maar op die plaats ontstaat wel littekenweefsel. Dit zorgt eigenlijk altijd voor een vernauwing in de zaadleider. Als er al zaadcellen worden aangemaakt, dan komen die door de vernauwing soms maar moeizaam naar buiten. Een (soms groot) deel van de zaadcellen blijft daardoor achter in de bijbal, waardoor de vruchtbaarheid zeker niet volledig hersteld is.

Een sterilisatie is dus minder definitief dan bijvoorbeeld een castratie. Door de factoren hierboven blijft ook na herstel de vruchtbaarheid minder; heel vaak is een herstel dus ook niet mogelijk. Om deze redenen wordt een sterilisatie gezien als "definitief."

Als de zaadproductie gestopt is, dan is een punctie dus ook niet meer zinvol. Voor die tijd zou het nog een optie kunnen zijn.