Legio, en vermoedelijk zelfs nog veel meer dan we op dit moment al weten. Stress tijdens de zwangerschap zou nog wel eens schadelijker kunnen blijken dan roken ; en dat wil wat zeggen.
Stress veroorzaakt hoge niveaus van verschillende hormonen, die onder andere invloed hebben op de ontwikkeling van de hersenen. Daarnaast heeft het effect op de bloeddruk die ook weer heel belangrijk is voor de ontwikkeling van de baby en de zwangerschap..
Achteraf is natuurlijk nooit precies aan te geven welke rol stress precies heeft gespeeld in de ontwikkeling, maar er worden verschillende aandoeningen in verband gebracht met grote stress tijdens de zwangerschap (en niet een incidentele kortdurende opwinding, al zal ook die wel eens meer effect kunnen hebben dan we op dit moment weten).
Met name gedragsproblemen zoals ADHD maar ook schizofrenie en aanleg voor depressies laten in elk geval statistisch een duidelijke relatie zien met stress. Ook kan het een lager geboortegewicht veroorzaken, wat ook weer in verband wordt gebracht met verschillende leer- en gedragsstoornissen.
Al met al lijkt het verstandig tijdens de zwangerschap stress (zowel lichamelijk als mentaal) zo veel mogelijk te mijden in het belang van moeder EN kind. Dus geen heel drukke baan gecombineerd met huishouden en zorg voor ouders en een drukke hobby proberen te combineren. Natuurlijk is er ook onvermijdbare stress (ernstige gebeurtenissen in de omgeving bijvoorbeeld), maar die is, helaas, nu eenmaal onvermijdelijk.