Worden verstandelijk gehandicapten nu ook automatisch donor?

Ook mensen met een verstandelijke beperking worden aangeschreven met het verzoek hun keuze omtrent donorschap kenbaar te maken. Blijft reactie uit, dan krijgen ook zij de aanduiding ”geen bezwaar” in het systeem. Wie wettelijk vertegenwoordiger is van een wilsonbekwaam familielid moet daarom extra alert zijn op post van de rijksoverheid en in de gaten houden dat deze verwante niet als donor in het systeem komt terwijl hij of zij daar geen besef van heeft.

Als er niet wordt gereageerd, dan wordt de persoon in principe automatisch als donor ("geen bezwaar") geregistreerd, maar dat wil niet zeggen dat dit als zodanig wordt uitgevoerd. Wordt het bij overlijden duidelijk dat zij niet oordeelsbekwaam zijn, dan kan een arts op grond van die registratie niet besluiten om organen uit te nemen. Er moet dan speciale toestemming worden verleend door een wettelijk vertegenwoordiger.

In de wet is een zogenaamde vergewisplicht opgenomen die ervoor moet zorgen dat deze vertegenwoordiger ook tijdig wordt bereikt. Deze vergewisplicht vormt een inspanningsverplichting die er kort gezegd op neerkomt dat de arts moet nagaan of de patiënt wilsbekwaam geacht kon worden te zijn toen hij besloot hoe hij zich wilde laten registreren. Is de wettelijk vertegenwoordiger onbereikbaar, dan beslissen de nabestaanden. Als er ook met hen geen contact te leggen valt, dan mag er niet worden getransplanteerd.