Hét vraag- en antwoordplatform van Nederland

is het stelen van een stoffelijk overschot een strafbaar feit?

waar is daarover iets bepaald?

Verwijderde gebruiker
8 jaar geleden
in: Wetgeving
4.1K
ronron1212
8 jaar geleden
Hij die een lijk begraaft, verbrandt, vernietigt, verbergt, wegvoert of wegmaakt, met het oogmerk om het feit of de oorzaak van het overlijden, dan wel van het dood ter wereld komen te verhelen, wordt gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste twee jaren of geldboete van de vierde categorie.
Thecis
8 jaar geleden
@ronron1212
Dus als je kan aantonen dat je het niet gedaan hebt met het oogmerk om de oorzaak van de dood te verhullen dan wel van het dood ter wereld komen te verhelen, is er niets aan de hand? Dus als je een lijk steelt vlak voor de begravenis of een kerkhof leeg rooft van alle lijken (opnieuw opgraven), maar je laat het keurig achter, dan is dat niet strafbaar? (ik weet het eerlijk waar niet)
ronron1212
8 jaar geleden
Diefstal is altijd al strafbaar
HeerVoldemort
8 jaar geleden
@ronron1212 Maar wie is dan de eigenaar van het lijk?
Thecis
8 jaar geleden
@heerVoldemort
Volgens mij werd bepaalt door een rechter dat de nabestaanden eigenaar zijn van het lijk.
erotisi
8 jaar geleden
Let op: In casu gaat het mi niet om 'eigendom' als voorwaarde maar het 'iemand toebehoren', wat dus verschillend wordt geïnterpreteerd en natuurlijk ook een ander woord is.
Bovendien is eigenaar een civielrechtelijk begrip, in hoeverre het strafrecht daar zijn eigen afwijkende interpretatie aan geeft is mij niet precies bekend.
Verwijderde gebruiker
8 jaar geleden
@tilborghs, wat bedoel je in dit geval "met stelen van een lijk"?
Waar bevond dit lijk zich op het moment van de ontvreemding? En door wie en met welk oogmerk?
Verwijderde gebruiker
8 jaar geleden
@erotisi, de erven of nabestaanden van een overledene hebben een zodanige zeggenschap over het lijk dat van "een toebehoren in de zin van art. 310 Sr" wordt gesproken.
Het begrip toebehoren in art. 310 Wetboek van Strafrecht is niet gelijk aan hetgeen bedoeld wordt met het civielrechtelijke eigendom maar heeft in het strafrecht een autonome betekenis.
erotisi
8 jaar geleden
Ja dat klopt Joan, dat staat uitgebreid vermeld in het arrest in de link van mijn antwoord.

Heb je meer informatie nodig om de vraag te beantwoorden? Reageer dan hier.

Het beste antwoord

Ja, dat is strafbaar ogv artikel 310 Wetboek van strafrecht:
"Artikel 310 Hij die enig goed dat geheel of ten dele aan een ander toebehoort wegneemt, met het oogmerk om het zich wederrechtelijk toe te eigenen, wordt, als schuldig aan diefstal, gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste vier jaren of geldboete van de vierde categorie."

Het is inmiddels vaste rechtspraak van de Hoge Raad dat een lijk behoort tot een 'goed' in de zin van het strafrecht:
"Voor zover het middel de klacht bevat dat het lijk niet kan worden aangemerkt als een goed dat aan een ander toebehoort in de zin van art. 366 SrA, kan het niet tot cassatie leiden, omdat het berust op een onjuiste rechtsopvatting."

"De erven of nabestaanden van een overledene hebben een zodanige zeggenschap over het lijk van hun overleden familielid - zij het beperkt door wat de wet gebiedt en door wat voortvloeit uit godsdienstige en zedelijke opvattingen, alsmede door wat door de overledene zelf met inachtneming van een en ander is bepaald - dat van toebehoren in de zin van deze bepaling moet worden gesproken."

http://www.wetboek-online.nl/jurisprudentie/ljnBC7427.html
http://uitspraken.rechtspraak.nl/inziendocument?id=ECLI:NL:HR:2002:AD6225
http://www.nrc.nl/handelsblad/2015/11/07/als-je-een-lijk-schopt-is-dat-vernieling-geen-mis-1551569

Toegevoegd na 21 minuten:
Indien het niet alleen om het stelen van een lijk maar ook om aanvullende verkeerde redenen geldt artikel 151 Wetboek van strafrecht:

"Artikel 151
Hij die een lijk begraaft, verbrandt, vernietigt, verbergt, wegvoert of wegmaakt, met het oogmerk om het feit of de oorzaak van het overlijden, dan wel van het dood ter wereld komen te verhelen, wordt gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste twee jaren of geldboete van de vierde categorie.

Toegevoegd na 2 uur:
Hoewel stelen van een lijk dus hoger bestraft kan worden dan het wegmaken van een lijk om de oorzaak van overlijden te verhullen, kan dat gevoelsmatig soms wat krom zijn.
Stel je steelt een lijk uit het mortuarium om daar allerlei proeven mee te doen of wat dan ook, dan kún je vier jaar krijgen.
Maar als je een lijk wegwerkt (in de zee gooit of zo) om de doodsoorzaak te verhullen kun je maar twee jaar krijgen. Dat kan misschien wat vreemd overkomen. Maar kan in de praktijk natuurlijk wel worden rechtgetrokken.

Zie reactie voor eventuele samenloop van wegmaken en stelen
(Lees meer...)
erotisi
8 jaar geleden
erotisi
8 jaar geleden
"De stellers van het middel doen het voorkomen dat de wetgever een discrepantie ontwaarde tussen het wegnemen van een goed in de zin van art.310 Sr en het wegnemen van een lijk in de zin van art.150 Sr. Zij verwijzen daartoe naar de wetsgeschiedenis en meer bepaald naar het Verslag van de Eerste Kamer. Zij maken daaruit op dat de wetgever kennelijk alle strafbare handelingen ten aanzien van lijken heeft willen samenvatten in de artikelen 148 t/m 151 Sr.
Zij hebben evenwel over het hoofd gezien wat de regering antwoordde op de kritiek van de Eerste Kamer:
"Overigens, zoo de grafschennis geschiedt met het, meest gewone, oogmerk, om zich iets toe te eigenen, dan zijn ook de bepalingen omtrent diefstal toepasselijk." Aldus de Procureur-Generaal van de Hoge Raad
http://uitspraken.rechtspraak.nl/inziendocument?id=ECLI:NL:PHR:2002:AD6225
Verwijderde gebruiker
8 jaar geleden
@erotisi, het moet mij toch even van het hart, dat je echt alles door elkaar haalt, uit elkaar haalt en dan weer aan elkaar plakt. Ook zaken die totaal niet van toepassing zijn, worden buiten de context geplaatst. Zeker bij uitspraken van de Hoge Raad is de jurisprudentie alleen bij vergelijkbare gevallen van toepassing. De kern van deze uitspraak van de Hoge Raad is of er sprake is geweest van schoppen tegen "personen of goederen".
Of de verdachte geschopt heeft tegen een nog levend persoon of tegen iemand die al overleden was. Dat maakt het verschil tussen openbare geweldpleging, doodslag óf moord. De Hoge Raad bekijkt of de lagere gerechtshoven bij hun beslissingen het recht goed hebben toegepast. In dit geval haalt de verdediging alles uit de kast en stelt drie middelen van cassatie voor.
Alle drie middelen worden afgewezen.
Deze Uitspraak die jij aanhaalt is dermate ingewikkeld en verwijst heen en terug naar tientallen wetsartikelen en publicaties, waardoor enige zinvolle kritiek en interpretatie van deze Uitspraak onmogelijk is zonder kennis van de inhoud van de wetsartikelen, zonder kennis van de inhoud van de aangehaalde publicaties en zonder uitwisseling van gedachten met tientallen kritische vakgenoten.
De Uitspraak kan zeker niet worden gebruikt om te bepalen of en op welke gronden het stelen van een lijk strafbaar is.
erotisi
8 jaar geleden
Ok, misschien is die uitspraak niet exclusief bepalend voor het antwoord op de vraag, maar een uitspraak hoeft en kan ook niet een andere casus geheel onderbouwen, maar wat wel kan is interpretaties van eerdere uitspraken gebruiken voor de onderhavige.
Maar zoals altijd is een probleem casus pas juridisch echt bepaald, wanneer het door de laatste rechter zo is gesteld.
Verwijderde gebruiker
8 jaar geleden
Neen, de hele zaak is niet exclusief bepalend voor een antwoord op deze vraag van @tilborghs, het gaat er de verdediging om uitspraak schuldig aan geweldpleging tegen personen of goederen, als voorstel tot middel van cassatie. Als "goederen" in de zin van genoemde wetsbepaling dienen volgens het hof te worden aangemerkt: alle voor openlijk in groepsverband gepleegd geweld vatbare stoffelijke objecten. Een op straat liggend persoon, die door toedoen van eerdere geweldpleging net is overleden, valt naar 's hofs oordeel onder deze omschrijving."
(Dus in deze zaak) Dit wil niet zeggen dat dús het stelen van overledenen valt onder stelen van goederen.
Het stelen van een overledenen kan vallen onder lijkschennis of het verstoren van de grafrust van een overledenen.
erotisi
8 jaar geleden
Dat zeg ik ook, dat het niet exclusief is.
En daardoor is het ook niet per se zo, want zo zit het rechtssysteem nu eenmaal niet in elkaar. Maar er zijn wel goede aanwijzingen dat het wel zo zou kunnen. Dergelijke overnames van interpretaties komen regelmatig voor en PGs en rechters maken daar ook regelmatig gebruik van, al staat elke zaak natuurlijk weer op zichzelf. Dus ik ben niet degene die over daar uiteindelijk over beslist, dat is de rechter. Dus wat dat betreft is je kritiek terecht
Verwijderde gebruiker
8 jaar geleden
Ik zie in je antwoord de art. 310 en art 151. Deze hebben beide geen betrekking op het stelen van een overledene. Ook je redenatie over de verschillen in de strafmaat is niet juist.

Andere antwoorden (2)

Artikel 80 van de Wet op de lijkbezorging bepaalt:

Met hechtenis van ten hoogste drie maanden of geldboete van de derde categorie wordt gestraft:
1°. het bezorgen, bewaren, wegmaken, vervoeren, vernietigen, ontleden, balsemen of conserverend behandelen van een lijk in strijd met of anders dan met inachtneming van hetgeen is bepaald bij of krachtens de artikelen 11, 23, 25, 29, derde lid, 46, eerste lid, 49, 67, 68, 69, tweede lid, 70, 71, 76 en 78.

Het stelen van een lijk valt onder dit artikel en is dus op grond van dit artikel een strafbaar feit. Zoals ronron12 al in de reactie heeft gesteld, het stelen van een lijk met het doel de dood of doodsoorzaak te verdoezelen is een verzwarende omstandigheid die op grond van artikel 151 van het wetboek van strafrecht.
(Lees meer...)
Verwijderde gebruiker
8 jaar geleden
erotisi
8 jaar geleden
Weet je zeker dat onder art. 80 ook stelen valt?
Want voor stelen is namelijk wel het oogmerk van wederrechtelijke toeeigening nodig, en dat hoeft in de omschreven gevallen zeker niet het geval te zijn
Verwijderde gebruiker
8 jaar geleden
Ik weet niet hoe jij het begrip wegmaken definieert maar ik beschouw dat als synoniem voor stelen. Jij haalt de Hoge Raad aan die een lijk als een goed definieert maar het lijkt me onwaarschijnlijk dat de Hoge Raad diefstal van een lijk onder 310 WvSr plaatst terwijl dat onderwerp al in de Wet op de lijkbezorging is geregeld.
erotisi
8 jaar geleden
Nee, je haalt wegmaken en stelen door elkaar. Wegmaken heeft niet het oogmerk het je toe te eigenen en bij stelen is dat wel zo.
Er is tussen die twee dan ook een groot verschil in de strafmaat
Verwijderde gebruiker
8 jaar geleden
Dat zou heel goed kunnen en ik ben benieuwd wat de echte juristen hierover kunnen zeggen.
HeerVoldemort
8 jaar geleden
Ik vraag me af hoe je iets kan stelen wat geen eigenaar heeft.
erotisi
8 jaar geleden
Dat is een hele goede opmerking. Toch heeft de HR bepaald dat een lijk ook een goed kan zijn zonder dat deze een eigenaar heeft: "Het oordeel van het hof dat voor de definitie van "goed" in art. 141 Sr het belang van de bescherming van de openbare orde voorop staat en dat derhalve niet van belang is of vastgesteld kan worden dat het lijk aan een ander toebehoorde dan aan verzoeker, getuigt, in het licht van het voorgaande, niet van een onjuiste rechtsopvatting en is niet onbegrijpelijk. 's Hofs oordeel dat een lijk een stoffelijk object, vatbaar voor menselijke beheersing, is, getuigt evenmin van een onjuiste rechtsopvatting en is ook niet onbegrijpelijk." Echter soms heeft de wet dat een goed een ander moet toebehoren zelfs expliciet geeist als voorwaarde voor strafbaarheid/goederen. Toch kan het een ander toebehoren volgens de Advocaat-Generaal van de HR: " Daarbij verwijst hij ook naar aant. 6 op artikel 150 Sr in N/L/R, waarin wordt opgemerkt dat met de term "aan een ander toebehoren" naast eigendom ook andere gevallen van zeggenschap over of overwegend, met name ook ideëel, belang bij enig object is bedoeld, weshalve het niet onmogelijk wordt geacht dat een lijk gestolen of beschadigd kan worden."
De Hoge Raad lijkt deze visie blijkens bovengenoemd arrest (zie mijn antwoord) uit 2008 te volgen.
Verwijderde gebruiker
8 jaar geleden
Zoals ik al schreef, de aangehaalde Uitspraak gaat er niet over of het stelen van een lijk wel of niet gelijk gesteld wordt met het begrip stelen van goederen.
erotisi
8 jaar geleden
Dat klopt, maar wel over wat een 'goed' is.
Verwijderde gebruiker
8 jaar geleden
Neen, erotisi,
Hetgeen voor goederen geldt, geldt ook voor goed.
in de uitspraak wordt "goed" gebruikt als het enkelvoud van "goederen".
Personen of goederen en persoon of goed.
Verwijderde gebruiker
8 jaar geleden
@Maarten, wegmaken en stelen is in dit geval niet gelijk. Daarin heeft @Erotisi gelijk
Een overledenen wegmaken (ergens heen brengen met de bedoeling dat het niet terug te vinden is) is niet gelijk aan stelen.
http://juridischdagblad.nl/content/view/4290/59/
Deze man uit Anloo heeft zijn overleden moeder weggemaakt maar niet gestolen.
erotisi
8 jaar geleden
Ik begrijp je voorlaatste reactie niet mbt goederen. Wat wil je zeggen?
Verwijderde gebruiker
8 jaar geleden
@erotisi, je schrijft : maar wel over wat een "goed" is.
Je bent het wel eens dat het voor "goederen" geldt.
Dan moet het toch ook voor "goed" gelden, aangezien goederen het meervoud is van het enkelvoud "goed".
Gelet op hoe de vraag gesteld is, is het stelen van een overledene strafbaar op grond van artikel 150 Wetboek van Strafrecht.

Hij die opzettelijk en wederrechtelijk een lijk opgraaft of wegneemt of een opgegraven of weggenomen lijk verplaatst of vervoert, wordt gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste een jaar of geldboete van de derde categorie.
http://wetten.overheid.nl/BWBR0001854/TweedeBoek/TitelV/Artikel150/geldigheidsdatum_17-12-2015

De toenmalige Advocaat-Generaal Van Dorst (in het jaar 1996) heeft in zijn conclusie voor HR NJ 1996, 263 opgemerkt dat de wetgever van 1881 zich gelet op de strafbepalingen van titel V van boek II niet erg bekommerd heeft om het respect voor overledenen, maar hij zag (toentertijd - in 1996) mogelijk wel een rol weggelegd voor art. 350 Sr. maar ook dan kunnen er weer andere vragen rijzen. Hij concludeerde dat het niet onmogelijk geacht wordt dat een lijk gestolen of beschadigd kan worden.

Zoals de vraag gesteld is, is het niet relevant of overledenen wel of geen goederen zijn aangezien het stelen van een overledene mogelijk is volgens de oud Advocaat-Generaal Van Dorst en in art 150 Wetboek van Strafrecht strafbaar is gesteld.
(Lees meer...)
Verwijderde gebruiker
8 jaar geleden
erotisi
8 jaar geleden
Voor díe bepaling is inderdaad niet relevant of het een goed is of niet, maar je lijkt er in je antwoord geen onderscheid te maken tussen stelen en wegnemen.
En natuurlijk is wegnemen een ruimer begrip dan stelen (vermoed ik althans ic) dus in zoverre is de handeling stelen wel strafbaar maar niet áls stelen
Verwijderde gebruiker
8 jaar geleden
Stelen is zonder toestemming van de eigenaar wegnemen. Op zich is wegnemen (bijv. van een fiets) niet strafbaar, als men toestemming van de eigenaar heeft (om bijv. die fiets af en toe, zonder dit telkens te vragen, te lenen). Zo is ook vernieling met toestemming van de eigenaar niet strafbaar. veel sloopbedrijven verdienen er geld mee.
Verwijderde gebruiker
8 jaar geleden
In artikel 150 Wetboek van Strafrecht spreekt de wetgever van wederrechtelijk wegnemen.
Onrechtmatig wegnemen - geen recht of bevoegdheid om iets weg te nemen.
Zoals Willem al zegt: wegnemen zonder toestemming.

Weet jij het beter..?

Het is niet mogelijk om je eigen vraag te beantwoorden Je mag slechts 1 keer antwoord geven op een vraag Je hebt vandaag al antwoorden gegeven. Morgen mag je opnieuw maximaal antwoorden geven.

0 / 2500
Gekozen afbeelding