Hoe is de hoedjestraditie op Prinsjesdag ontstaan?

Dankzij Erica Terpstra.
In 1977 mocht Erica Terpstra als pas gekozen Kamerlid van de VVD de Troonrede bijwonen. Ze besloot als een soort eerbetoon aan de koningin een hoed te dragen naar de ceremonie. Die bewuste Prinsjesdag droegen welgeteld drie vrouwen een hoed: de majesteit, iemand van het corps diplomatique en Terpstra. Het vrouwelijke VVD-kamerlid was teleurgesteld, er waren maar liefst 21 vrouwen destijds in de Tweede Kamer gekozen, maar in de Ridderzaal gingen ze op in de grijze massa.

Terpstra bracht haar studententijd door in de stad Leiden, waar ze vier jaar sinologie studeerde. In de Leidse academische wereld was het dragen van een hoed bij officiële gelegenheden heel gewoon. Na de Prinsjesdag van 1977 vroeg de oud-zwemkampioene zich hardop af: ‘Als je in Den Haag op Prinsjesdag geen hoed draagt, wanneer dan wél?’ Vele vrouwelijke parlementariërs namen deze vraag ter harte in de opvolgende jaren. In de Ridderzaal was er zodoende vanaf het einde van de jaren zeventig geen sprake meer van een ‘grijze massa’ op de derde dinsdag van september.

Deze jonge, Nederlandse traditie wordt vaak vergeleken met de Royal Ascot, het beroemdste race-evenement ter wereld dat ontstond in 1807. Op de Ascot renbaan in Berkshire worden traditioneel in een week in juni diverse paardenraces gehouden. Bij een aantal racewedstrijden is de koninklijke familie aanwezig. De meest prestigieuze race (de Golden Cup) vindt plaats op de derde dag van de Royal Escot en wordt ook wel Ladies’ Day genoemd, of The Royal Enclosure. De complete Engelse society komt af op het exclusieve evenement en de nadruk ligt die dag niet op de races, maar op wat de vrouwen dragen. Iedere vrouw probeert op deze dag te verschijnen met de meest opvallende hoedencreatie.