Hét vraag- en antwoordplatform van Nederland

Wat heeft peentjes met zweten te maken?

Ik zweet peentjes zegt het spreekwoord... waar komt dat vandaan?

Verwijderde gebruiker
13 jaar geleden
in: Taal
2.5K

Heb je meer informatie nodig om de vraag te beantwoorden? Reageer dan hier.

Het beste antwoord

r de herkomst van deze zegswijze zijn de naslagwerken het niet eens. Volgens het Woordenboek der Nederlandsche Taal (WNT) moeten we waarschijnlijk niet aan worteltjes denken, maar aan het woord pint, een inhoudsmaat (ongeveer een halve liter; de verkleinvorm pintje voor een glas bier is nog steeds heel gewoon). Peentjes zweten is volgens het WNT een verbastering van pintjes zweten ('liters zweet verliezen'). Het Idioomwoordenboek van Van Dale (1999) vermeldt ook nog: "Misschien ontstond de vorm peentjes [uit pintjes] toen de pint als maat verdween, en doordat men de rode gelaatskleur van de betrokkene associeerde met peen."

Volgens de grote Van Dale (2005) zijn de peentjes in peentjes zweten echter wél worteltjes: "het beeld is dat van in de vorm van peentjes uitlopende grote druppels".

Er zijn nog meer bekende zegswijzen met zweten: water en bloed zweten en etter en bloed zweten. Ook kennen we de uitdrukking bloed, zweet en tranen ('geweldige inspanning', 'moeite', 'ellende'). Deze zegswijzen gaan waarschijnlijk terug op de Bijbel. In Lucas 22:44, een passage over een intens gebed van Jezus vlak voor zijn dood, staat: "Hij werd overvallen door doodsangst, maar bleef bidden; zijn zweet viel in grote druppels als bloed op de grond."
(Lees meer...)
Verwijderde gebruiker
13 jaar geleden

Andere antwoorden (1)

Hij zweet peentjes!
Peentjes zweten is een bekend gezegde en betekent 'erg zweten'. Mogelijk komt 'peentjes' van de inhoudsmaat 'pint'. Een woord dat nog altijd actueel is in relatie tot bier: een 'pintje'. Duidelijk mag zijn dat dit is afgeleid van een pint, dat staat voor ongeveer een halve liter. Een ander verklaring is dat 'peentjes' is gerelateerd aan het beeld van peentjes of 'worteltjes' als een vorm die lijkt op grote uitlopende druppels.

Andere taalvarianten met 'zweten' zijn onder meer:
'water en bloed zweten' – 'etter en bloed zweten' – 'bloed, zweet en tranen' – 'lui zweet'. Ook aan dingen wordt soms het menselijke zweten toegedicht: 'de nieuwe dakpannen zweten' – 'bij dooiweer zweten de muren'. U kunt zich er vast wat bij voorstellen.
(Lees meer...)
Verwijderde gebruiker
13 jaar geleden

Weet jij het beter..?

Het is niet mogelijk om je eigen vraag te beantwoorden Je mag slechts 1 keer antwoord geven op een vraag Je hebt vandaag al antwoorden gegeven. Morgen mag je opnieuw maximaal antwoorden geven.

0 / 2500
Gekozen afbeelding