Hét vraag- en antwoordplatform van Nederland

Worden beledigende woorden uit een woordenboek geweerd?

Er is de laatste tijd veel reuring rondom mensen die zich beledigd voelen. Dat leidt er o.a. toe dat woorden die eerst normaal gebruik waren plots besmet raken. (nee, ik ga geen voorbeelden noemen ! Die kun je vast zelf wel bedenken.)

Daarmee is de BETEKENIS van dat woord niet plotseling weg. Hoe reageert een woordenboek in zo'n geval ? Laten ze het (een tijdje) staan, of komen er b.v. verwijzingen bij naar de (mogelijke) beledigende context of wordt zo'n wordt snel geschrapt ?

Antoni
3 jaar geleden
De woordenboeken volgen 'gewoon' de maatschappelijke ontwikkelingen, zo is mijn indruk, en dit doen ze in een heel laag tempo, zodat zeker is dat de tegenstand tegen bepaalde woorden langdurig en blijvend negatief is. Pas dan worden woorden uit woordenboeken verwijderd, of worden ze voorzien van een specifieke opmerking over de gevoelens daarover in de samenleving.
Griffin
3 jaar geleden
Een woordenboek heeft niet de taak om een norm op te leggen. Een woordenboek hoeft alleen uit te leggen wat woorden betekenen

Heb je meer informatie nodig om de vraag te beantwoorden? Reageer dan hier.

Antwoorden (1)

Ja, onder veel druk gebeurt dit soms. Niet alleen wordt de omschrijving weleens aangepast, maar ook verdwijnen er wel woorden, vooral samenstellingen met het woord "jood" erin zijn door druk van buitenaf wel verminderd.

"
Bovendien zou ik door de betekenis van dat woord te schrappen de taalwerkelijkheid geweld aandoen. Dan zou Van Dale lijken op een Russisch geschiedenisboek, dat bij elke nieuwe regering de geschiedenis herschrijft.’

Dat klonk heel principieel, maar in feite waren Heestermans en zijn redacteuren wel degelijk aan het schrappen geslagen. Niet bij de samenstellingen met boer, neger of zigeuner, wel bij samenstellingen met joden. Stonden er in 1984 nog 61 van dergelijke samenstellingen in de grote Van Dale, in 1992 waren dat er nog maar 35. In 1999 daalde dit aantal tot 32 en in de jongste in boekvorm verschenen editie van de grote Van Dale, uit 2005, staan er 34.

Welke samenstellingen werden er in de loop der jaren geschrapt? In de eerste plaats woorden met een negatieve betekenis, zoals jodenwinst en jodenwoeker voor ‘ongeoorloofde winst, woekerwinst’, maar ook termen als jodenbloempje (een plantnaam) en jodenkoffie (‘koffie met kaneel, suiker en melk’ - het synoniem boerenkojfie staat nog wél in Van Dale).

Later gaf Heestermans toe dat die schrappingen voortkwamen uit druk van buitenaf. De grote Van Dale is een commercieel woordenboek en men had het, zo vertelde Heestermans in 2004 aan NRC Handelsblad, bij de uitgeverij ‘benauwd’ gekregen van alle kritiek op deze specifieke groep woorden.
"
(Lees meer...)
Toegevoegd op 24 juli 2020 07:42: bron
3 jaar geleden
SentWierda
3 jaar geleden
Behalve jood zijn er ook m.b.t. andere godsdiensten woorden die in het woordenboek soms een negatieve connotatie hebben. Ik noem er vier: jezuïet, gereformeerd, paap en fijn. Waarbij paap rooms-katholiek betekent en fijn zowel rooms-katholiek als gereformeerd. Al deze negatieve connotaties zijn niet 'verdonkeremaand'.

Weet jij het beter..?

Het is niet mogelijk om je eigen vraag te beantwoorden Je mag slechts 1 keer antwoord geven op een vraag Je hebt vandaag al antwoorden gegeven. Morgen mag je opnieuw maximaal antwoorden geven.

0 / 2500
Gekozen afbeelding