Hét vraag- en antwoordplatform van Nederland

Wat betekent de opmerking: Niets is minder waar?

Ik hoor dit nogal vaak, op de TV bijvoorbeeld.

Enigste wat ik me hier bij kan voorstellen is dit: Er is niets in de wereld wat minder waar is, als wat je net gehoord hebt. Oftewel, dit is zo'n grote leugen, jij kan geen grotere leugen bedenken wat nog minder waar is.
Maar gek genoeg word deze opmerking altijd gebruikt bij situaties wat helemaal niet zo onrealistisch is, en meestal heel erg plausibel, dus kan ik wel 100 biljard dingen bedenken wat minder waar is als dat.

Verwijderde gebruiker
10 jaar geleden
in: Taal
10.1K
Verwijderde gebruiker
10 jaar geleden
Dat is dus een overdrijving.
Een stijlfiguur genaamd hyperbool. Net zoals jouw bewering dat je 100 biljard dingen kan bedenken trouwens.
Want niets is minder waar dan dat.
Verwijderde gebruiker
10 jaar geleden
haha.. ok, dat het overdreven is, dat vermoeden had ik al. Maar toch... ook wat jij nu net zei, dat is dus ook niet waar. Want als jij zegt dat er niets minder waar is als mijn opmerking van 100 biljard, dan kan er i emand ook heelmakkelijk 200 biljard van maken, en DAT is dus NOG minder waar!
Verwijderde gebruiker
10 jaar geleden
Nee, dat is precies even onwaar. Het is allebei helemaal onwaar.
Verwijderde gebruiker
10 jaar geleden
En anders was dat dus een hyperbool.
http://nl.wikipedia.org/wiki/Hyperbool_%28stijlfiguur%29
Verwijderde gebruiker
10 jaar geleden
Niet mee eens.
Als jij zegt dat ik nooit 100 biljard dingen kan bedenken, omdat ik misschien maar 1 miljoen dingen kan bedenken, dan is de opmerking 200 biljard hier natuurlijk verder vanaf als 100 biljard. Hyperbool is dus gewoon overdrijven. Maar hier zijn natuurlijk wel gradaties in. Overigens betwijfel ik jouw antwoord. Is de opmerking: niets is minderwaar, niet eerder een parabool?
Verwijderde gebruiker
10 jaar geleden
Het zit er verder vanaf, maar het is even onwaar, of evenmin waar.
Als jij op je proefwerk schrijft 1+1=3 en je buurman 1+1=4 en je zegt tegen je leraar dat je meer punten wil dan je buurman omdat je er dichter bij zat en jouw antwoord dus minder fout was, dan zegt je leraar dat je allebei volkomen fout zat. Idem als je bij biologie zegt dat jouw hersenen 100 biljard gedachten kunnen genereren, en je buurman zegt 200 biljard. Onwaar is gewoon onwaar.
Je zou nog kunnen betogen dat je antwoord beter is als er een gebied van onzekerheid is. Zoals in "1+1 is ongeveer 3" versus "1+1 is ongeveer 4"; dan is die tweede "minder waar" te noemen. Mijn stelling is echter dat de uitspraak dat je 100 biljard dingen kan bedenken al buiten het grijze gebied valt, net als 200 biljard. Ik kan het je ook wel voorrekenen, maar je ziet die bui wel hangen. "Niets is minder waar" is een hyperbool, omdat het een overdrijving is van "*best wel weinig* dingen zijn minder waar" (o.i.d.) Jij bedoelt misschien dat "niets is minder waar" een parabool is, omdat het een onderschatting is van "niets is *oneindig veel keer minder* waar"? Lijkt me gezocht. Nou ja, misschien tijd dat een linguist er iets over zegt; ik benader het meer vanuit een formele logica, zoals je misschien merkt.
Verwijderde gebruiker
10 jaar geleden
Maar als ik zeg, ik weet wel 1000 voorbeelden.. en na dagenlang peinzen kom ik niet verder als 999? Is dat even onwaar als dei 200 biljard?
Je kan dat niet vergelijken als een exacte schoolvak.
Maar dan benader ik het dus weer vanuit wetenschappelijk oogpunt ;-)

Heb je meer informatie nodig om de vraag te beantwoorden? Reageer dan hier.

Het beste antwoord

De uitdrukking "niets in minder waar" wordt inderdaad gebruikt na een ontkenning of een onwaarheid, maar dat is niet hetzelfde als een leugen. Sterker nog, het wordt juist niet gebruikt na een leugen.
Door eerst iets te veronderstellen en daarna middels 'niets is minder waar' het uiterste tegenovergestelde te zeggen, kom je uit op een vrij extreme bewering en daar wordt het dan ook voor gebruikt. Dat klinkt wat cryptisch, laat ik een paar voorbeelden geven.
1. Omdat de nieuwe Opel Corsa een heel klein motortje heeft, zou je denken dat hij niet vooruit te branden is. Echter, niets is minder waar. Het is een bloedsnel scheurmonster.
2. Er wordt vaak van Vincent van Gogh beweerd dat hij een getalenteerd schilder was. Echter, niets is minder waar. Het was een klodderaar van de bovenste plank en ook hijzelf en zijn omgeving was ervan overtuigd dat hij helemaal niks kon. In zijn hele leven heeft hij slechts 1 schilderij verkocht, aan familie nog wel.
3. Sommige mensen denken dat uitdrukkingen heel gemakkelijk uit te leggen zijn. Niets is echter minder waar, het is echt ongelooflijk lastig.

In alle drie de voorbeelden (die natuurlijk helemaal fictief zijn) zie je dat de eerste bewering geen leugen is, maar wel iets wat vervolgens keihard onderuit wordt gehaald. Het laatste stukje, waarin het tegenovergestelde wordt benoemd, kan nog wegblijven. Bijvoorbeeld:

4. Je zou misschien verwachten dat dit antwoord geen punten gaat opleveren. Niets is echter minder waar.
(Lees meer...)
Verwijderde gebruiker
10 jaar geleden
Verwijderde gebruiker
10 jaar geleden
ok, ik probeer dit samen te vatten: De opmerking word dus gebruikt om een stelling zo hard mogelijk onderuit te halen als maar mogelijk is.
Dit word dus niet gedaan bij een leugen, omdat hierbij duidelijk is dat dit niet waar is. Het word dus eigenlijk bij cases gebruikt waarbij het eigenlijk niet helemaal 100% duidelijk is dat het niet waar is, maar word deze gezegde eigenlijk meer gebruikt om de toeschouwer van je gelijk te overtuigen?

Andere antwoorden (2)

Je geeft eigenlijk zelf al het antwoord. Alles is meer waar dan dat, dus het is een grote leugen. Maar het zou kunnen dat het cynisch bedoeld is, dat ze het zeggen terwijl ze eigenlijk bedoelen dat het een waarheid als een koe is. Of men meent ten onrechte dat het daar een synoniem van is. Dubbel ontkennen is en blijft echter bevestigen.
(Lees meer...)
Amadea
10 jaar geleden
Verwijderde gebruiker
10 jaar geleden
ja, precies... dat maakt het nog verwarrender...
Is het nu een grote leugen? Of is het nu een waarheid als een koe?
Amadea
10 jaar geleden
Dat is dan alleen af te leiden uit wat daaromtrent nog meer gezegd wordt. Zonder nadere informatie weet je dat niet.
Verwijderde gebruiker
10 jaar geleden
hm.. ok. Je bedoelt dus dat het in beide gevallen gebruikt word...
Verwijderde gebruiker
10 jaar geleden
""Op school haalt een leerling de hoogste cijfers en iedereen denk dat hij hoog begaafd is''
Echter.......niets is minder waar... want die hoge cijfers had hij verkregen door examenfraude te plegen. In werkelijkheid is hij een domme leerling.
''niets is minder waar'' betekent dat wat men aanvankelijk dacht over deze leerling, bij nader inzien, helemaal NIET waar is want er klopt niks van die hoge cijfers en van hem en hij is niet hoogbegaafd, integendeel.
Op de website http://taaladvies.net/taal/advies/vraag/1210 is een vergelijkbare vraag gesteld en beantwoord.:

"Vraag

Diëten is afzien. Niets is minder waar. Is de bewering diëten is afzien dan waar of onwaar?

Antwoord

De bewering diëten is afzien is onwaar. Niets is minder waar betekent dat wat net gezegd is, helemaal niet waar is.

Toelichting


De uitdrukking niets is minder waar spreekt de voorafgaande bewering tegen. Bijvoorbeeld:

(1) Diëten is afzien. Niets is minder waar.

Dat betekent dat er niets bestaat wat minder waar is dan diëten is afzien. Positief geformuleerd wordt dit: alles wat gezegd wordt, is meer waar dan diëten is afzien. Niets is minder waar is dus synoniem met alles is meer waar. In het Engels wordt hetzelfde uitgedrukt met nothing is farther from the truth, wat betekent dat geen enkele andere bewering zo ver verwijderd is van de waarheid. De context bevat vaak aanwijzingen waaruit blijkt dat de schrijver of spreker een tegenstelling uitdrukt:

(2) Na een lange periode vol ellende zou je verwachten dat alles beter wordt. Helaas, niets is minder waar.
(3) Ze lijken wel slim, maar niets is minder waar. Ze zijn helemaal niet snugger.

Niets is minder waar kan interpretatieproblemen opleveren doordat er twee woorden met een negatief karakter in zitten: niets en minder. Soms raken taalgebruikers daardoor in verwarring en gebruiken ze niets is minder waar in de betekenis van iets is volledig waar. Bijvoorbeeld:

(4) Lisa is mooi. Niets is minder waar, het is echt een prachtvrouw!

Wij raden dit gebruik af omdat niets is minder waar dan exact hetzelfde betekent als niets is meer waar."
(Lees meer...)
Antoni
10 jaar geleden

Weet jij het beter..?

Het is niet mogelijk om je eigen vraag te beantwoorden Je mag slechts 1 keer antwoord geven op een vraag Je hebt vandaag al antwoorden gegeven. Morgen mag je opnieuw maximaal antwoorden geven.

0 / 2500
Gekozen afbeelding