Waarom hadden steden vroeger een raadspensionaris en welke huidige functie is daar mee te vergelijken?

Question

Naast de statelijke raadspensionaris die tot 1617 landsadvocaat werd genoemd, hadden ook steden hun eigen pensionaris (zoals bijv. Hugo de Groot van Rotterdam).

Op staatsnivo was een Raadpensionaris de titel van de eerste ambtenaar en rechtskundig adviseur van de staten van zowel het gewest Holland als het gewest Zeeland.
Hij leidde de deputatie van de staten van Holland naar de Staten-Generaal. Tevens fungeerde hij als zaakwaarnemer van de ridders tussen twee vergaderingen. Hij opende hun post, stelde de agenda samen en bereidde de vergadering voor. De landsadvocaat ging de besluiten voorbereiden en fungeerde in wezen vaak als de hoogste bestuurder van de gehele Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden.

Nu was een staat/gewest natuurlijk opgebouwd uit steden die samen zitting hadden in de betreffende staat/provincie. Dus een persoon die die staat vertegenwoordigde of belangen behartigde zou wel goed zijn, dus in de vorm van een landsadvocaat.

Maar de steden zelf hadden hun eigen vroedschappen en magistraten waaronder de burgermeesters. Maar waarom moest er dan ook nog een pensionaris aan worden toegevoegd?

En welke huidige functie zou daar mee te vergelijken zijn, zoals misschien de statelijke raadspensionaris/landsadvocaat onze huidige minister-president (Rutte) zou kunnen zijn?

tinus1969 · Answer

Een vergelijkbare functie is die van Eurocommissaris. Een eurocommissaris is strikt gezien namelijk ook een hoge ambtenaar en geen politiek bestuurder.

amc · Answer

In de tijd dat Nederland nog 'de Republiek der Zeven Verenigde Provincieën' heette, was ons land opgedeeld in zeven gewesten; Holland, Gelre, Friesland, Groningen, Overijssel, Utrecht en Zeeland.
Het rijkste gewest was Holland en dit gewest had min of meer de leiding in handen. De gewesten vergaderden regelmatig over issues als oorlog en de uitgaven die hiervoor gedaan werden, vrede , buitenlandse politiek enz.
Deze vergadering werd de Staten Generaal genoemd. Deze benoemde de stadhouder en regeerden samen met hem.

De stadhouder was meestal een edelman uit het Huis van Oranje, dus familie van Willem van Oranje. De stadhouder was opperbevelhebber van leger en vloot en als baas van het leger was hij hiermee de belangrijkste bestuurder.
De raadspensionaris was naast hem ook de belangrijkste man in het bestuur en had ook veel macht.
Je kunt hem vergelijken met onze minister- president van Nederland, maar die dan ook de functies minister van financiën en Buitenlandse zaken erbij had.

Toegevoegd na 1 uur:
De verhoudingen in de republiek en de dominante rol van het gewest Holland, laten zich vergelijken met de structuur en de praktijken van de Europese Unie en de positie van de dominante lidstaten ervan.
De rol van 'raadspensionaris' zou in de huidige tijd die van de 'president van de EU' zijn. De vaste voorzitter is momenteel Donald Tusk en hij leidt de werkzaamheden van de Europese Raad. Overlegt ook, samen met de voorzitter van de EU Commissie, voor de continuïteit van de werkzaamheden van de Europese Raad.
De vaste voorzitter vertegenwoordigt de EU raad op het gebied van buitenlands en veiligheidsbeleid in contact met staatshoofden en regeringsleiders.

Waarom hadden steden vroeger een raadspensionaris en welke huidige functie is daar mee te vergelijken?

Antwoorden (2)

Weet jij het beter..?